អន្តរជាតិ
ចំខួបទី២៨ឆ្នាំនៃការសម្លាប់រង្គាលនៅធានអានមេន តៃវ៉ាន់ ចង់បង្រៀនចិនពីប្រជាធិបតេយ្យ
ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ Tsai Ing-wen (រូបភាព AP)
×![]()
ដោយ: តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា
ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ លោកស្រី សៃ អ៊ីងវិន (Tsai Ing-wen) នៅថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា បង្ហាញបំណងជួយចិនដីគោកលើផ្លូវឆ្ពោះទៅកាន់ប្រជាធិបតេយ្យ។ ការបង្ហាញបំណងជួយដែលចិនមិនចង់បាននេះ ធ្វើឡើងចំខួបទី ២៨ឆ្នាំនៃព្រឹត្តការណ៍សម្លាប់រង្គាលក្រុមបាតុករនៅទីលានធានអានមេន (Tiananmen Square) ដោយអាជ្ញាធរចិន បន្ទាប់ពីមានចលនាគាំទ្ររបបប្រជាធិបតេយ្យចេញផុលផុសក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង និងបណ្តាទីក្រុងជាច្រើនទូទាំងប្រទេសចិន។
ថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ជាខួបលើកទី ២៨ នៃព្រឹត្តិការណ៍ធានអានមេន ដែលជាថ្ងៃរដ្ឋាភិបាលចិនសម្លាប់រង្គាលប្រជាជនខ្លួននៅកណ្តាលក្រុងប៉េកាំងដោយប្រើប្រាស់កម្លាំងទ័ព។ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំាំងព្យាយាមលាក់បាំងពីការបង្ក្រាបក្រុមនិស្សិតទាមទារការផ្លាស់ប្ដូររបបដឹកនាំទៅជាប្រជាធិបតេយ្យ ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ សៃ អ៊ីងវិន ឯណេះវិញ បែរជាចង់បង្រៀនចិនដីគោកពីរឿងប្រជាធិបតេយ្យនេះ ព្រោះជាចន្លោះបែងចែកដ៏ធំរវាងដែនដីទាំងពីរ។
តាមរយៈបណ្ដាញសង្គម Twitter របស់ខ្លួន ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់រូបនេះបានរៀបរាប់ច្រើនពីព្រឹត្តការណ៍សម្លាប់រង្គាលក្នុងបុព្វហេតុប្រជាធិបតេយ្យថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៨៩ នេះ។ ដោយចង់សំដៅលើចិនដែលកំពុងដឹកនាំដោយរបបកុម្មុយនីស្ត លោកស្រី សៃ អ៊ីងវិន បានសរសេរថា៖ «សម្រាប់ប្រជាធិបតេយ្យ មានអ្នកខ្លះបានទៅមុន ហើយអ្នកខ្លះទៀតនៅយឺតយ៉ាវនៅឡើយ ប៉ុន្តែយើងនឹងទៅដល់គោលដៅទាំងអស់គ្នា»។
ប្រធានាធិបតីដែលមានគំនិតគាំទ្រឯករាជ្យតៃវ៉ាន់បន្តថា ចិនអាចខ្ចីបទពិសោធន៍ប្រជាធិបតេយ្យពីតៃវ៉ាន់បាន ដើម្បីកាត់បន្ថយការឈឺចាប់ក្នុងដំណើរផ្លូវឆ្ពោះទៅកាន់ប្រជាធិតេយ្យរបស់ខ្លួន។ លោកស្រីបន្តថា ពេលប្រជាធិតេយ្យមកដល់នឹងមុខហើយនោះ គ្មានប្រទេសណាអាចបកក្រោយបានឡើយ។ នេះបើតាមការផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters ។
សូមបញ្ជាក់ដែរថា កោះតៃវ៉ាន់ដែលចិនចាត់ទុកជាអាណាខេត្តរបស់ខ្លួនតាំងពីដើមទីមកនោះ បានងាកទៅរកផ្លូវប្រជាធិបតេយ្យវិញនៅទសវត្សរ៍១៩៨០ បន្ទាប់ពីស្ថិតក្រោមច្បាប់អាជ្ញាសឹកអស់ពេលជិត ៤០ឆ្នាំ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៦ មកនោះ កោះតៃវ៉ាន់បានរៀបចំបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីដោយផ្ទាល់ ស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ។
ទាក់ទងព្រឹត្តការណ៍សម្លាប់រង្គាលនៅធានអានមេនវិញ ខាងកាកបាទក្រហមអន្តជាតិចិនបញ្ជាក់ថាមានមនុស្ស យ៉ាងហោចណាស់មួយពាន់នាក់បានស្លាប់ និងប្រមាណមួយម៉ឺននាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន។ គ្មានឡើយការទទួលខុសត្រូវចំពោះការសម្លាប់រង្គាលនេះ ហើយអ្វីដែលសំខាន់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនៅតែមិនមានឆន្ទៈក្នុងការស៊ើបអង្កេតនិងនាំអ្នកពាក់ព័ន្ធមកកាត់ទោសតាមច្បាប់ដើម្បីរកយុត្តិធម៌ជូនអ្នកស្លាប់និងអ្នករងគ្រោះផ្សេងទៀតដែរ៕
ថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ជាខួបលើកទី ២៨ នៃព្រឹត្តិការណ៍ធានអានមេន ដែលជាថ្ងៃរដ្ឋាភិបាលចិនសម្លាប់រង្គាលប្រជាជនខ្លួននៅកណ្តាលក្រុងប៉េកាំងដោយប្រើប្រាស់កម្លាំងទ័ព។ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំាំងព្យាយាមលាក់បាំងពីការបង្ក្រាបក្រុមនិស្សិតទាមទារការផ្លាស់ប្ដូររបបដឹកនាំទៅជាប្រជាធិបតេយ្យ ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ សៃ អ៊ីងវិន ឯណេះវិញ បែរជាចង់បង្រៀនចិនដីគោកពីរឿងប្រជាធិបតេយ្យនេះ ព្រោះជាចន្លោះបែងចែកដ៏ធំរវាងដែនដីទាំងពីរ។
Today is 6/4. 28 years ago in #Tiananmen, students & citizens challenged political realities in China. Their actions inspired a generation — 蔡英文 Tsai Ing-wen (@iingwen) June 4, 2017
តាមរយៈបណ្ដាញសង្គម Twitter របស់ខ្លួន ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់រូបនេះបានរៀបរាប់ច្រើនពីព្រឹត្តការណ៍សម្លាប់រង្គាលក្នុងបុព្វហេតុប្រជាធិបតេយ្យថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៨៩ នេះ។ ដោយចង់សំដៅលើចិនដែលកំពុងដឹកនាំដោយរបបកុម្មុយនីស្ត លោកស្រី សៃ អ៊ីងវិន បានសរសេរថា៖ «សម្រាប់ប្រជាធិបតេយ្យ មានអ្នកខ្លះបានទៅមុន ហើយអ្នកខ្លះទៀតនៅយឺតយ៉ាវនៅឡើយ ប៉ុន្តែយើងនឹងទៅដល់គោលដៅទាំងអស់គ្នា»។
Taiwan can share more abt our transition to democracy. For democracy: some are early, others are late, but we will all get there in the end — 蔡英文 Tsai Ing-wen (@iingwen) June 4, 2017
ប្រធានាធិបតីដែលមានគំនិតគាំទ្រឯករាជ្យតៃវ៉ាន់បន្តថា ចិនអាចខ្ចីបទពិសោធន៍ប្រជាធិបតេយ្យពីតៃវ៉ាន់បាន ដើម្បីកាត់បន្ថយការឈឺចាប់ក្នុងដំណើរផ្លូវឆ្ពោះទៅកាន់ប្រជាធិតេយ្យរបស់ខ្លួន។ លោកស្រីបន្តថា ពេលប្រជាធិតេយ្យមកដល់នឹងមុខហើយនោះ គ្មានប្រទេសណាអាចបកក្រោយបានឡើយ។ នេះបើតាមការផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters ។
សូមបញ្ជាក់ដែរថា កោះតៃវ៉ាន់ដែលចិនចាត់ទុកជាអាណាខេត្តរបស់ខ្លួនតាំងពីដើមទីមកនោះ បានងាកទៅរកផ្លូវប្រជាធិបតេយ្យវិញនៅទសវត្សរ៍១៩៨០ បន្ទាប់ពីស្ថិតក្រោមច្បាប់អាជ្ញាសឹកអស់ពេលជិត ៤០ឆ្នាំ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៦ មកនោះ កោះតៃវ៉ាន់បានរៀបចំបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីដោយផ្ទាល់ ស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ។
ទាក់ទងព្រឹត្តការណ៍សម្លាប់រង្គាលនៅធានអានមេនវិញ ខាងកាកបាទក្រហមអន្តជាតិចិនបញ្ជាក់ថាមានមនុស្ស យ៉ាងហោចណាស់មួយពាន់នាក់បានស្លាប់ និងប្រមាណមួយម៉ឺននាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន។ គ្មានឡើយការទទួលខុសត្រូវចំពោះការសម្លាប់រង្គាលនេះ ហើយអ្វីដែលសំខាន់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនៅតែមិនមានឆន្ទៈក្នុងការស៊ើបអង្កេតនិងនាំអ្នកពាក់ព័ន្ធមកកាត់ទោសតាមច្បាប់ដើម្បីរកយុត្តិធម៌ជូនអ្នកស្លាប់និងអ្នករងគ្រោះផ្សេងទៀតដែរ៕
Tag:
តៃវ៉ាន់
ចិន
ប្រជាធិបតេយ្យ
Tsai Ing-wen
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
1 សប្តាហ៍
