បោះឆ្នោតឃុំ សង្កាត់៖ ការតវ៉ារបស់កម្មកររោងចក្រ ៦ជាន់ ជាសារដល់គ.ជ.ប និងក្រសួងការងារ ឲ្យគិតពេលបោះឆ្នោតលើកក្រោយ

ជាតិ

បោះឆ្នោតឃុំ សង្កាត់៖ ការតវ៉ារបស់កម្មកររោងចក្រ ៦ជាន់ ជាសារដល់គ.ជ.ប និងក្រសួងការងារ ឲ្យគិតពេលបោះឆ្នោតលើកក្រោយ

15, Jun 2017 , 3:24 pm

រូបភាព

ដោយ:

កម្មករ កម្មការិនី រាប់រយនាក់នៅរោងចក្រសៅលែន ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បាននាំគ្នាតវ៉ា ជាច្រើនថ្ងៃ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងការសម្រេចកាត់ប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំកម្មករពីសំណាក់ថៅកែរោងចក្រ ដោយសារតែពួកគេឈប់សម្រាកធ្វើដំណើរទៅបោះឆ្នោត។ ក្រុមកម្មករ នាំគ្នាតវ៉ា តាំងពីនៅមុខបរិវេណរោងចក្រ រហូតបន្តតវ៉ានៅក្រសួងការងារ តែនៅតែមិនទាន់មានដំណោះស្រាយសមស្របនោះទេ។ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត សោកស្តាយដែលមានករណីបែបនេះកើតឡើង ហើយអំពាវនាវឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ជជែកគ្នារកដំណោះស្រាយ។ លោក ហង្ស ពុទ្ធា ចាត់ទុក ការតវ៉ារបស់កម្មករថា ជាសារសំខាន់មួយសម្រាប់គ.ជ.ប ដើម្បីគិតបង្ការទុកកុំឲ្យកើតមានសម្រាប់ការបោះឆ្នោតលើកក្រោយ។

«ពួកខ្ញុំគ្រាន់តែទៅបោះឆ្នោត ដើម្បីបំពេញកាតព្វកិច្ចជាពលរដ្ឋ ហេតុអ្វីកាត់លុយបំណាច់ឆ្នាំពួកខ្ញុំ? ពួកខ្ញុំមិនសុខចិត្តទេ»។ កម្មការិនី ស ចិន្តា កំពុងបង្ហាញអារម្មណ៍មិនពេញចិត្តរបស់ខ្លួន ប្រាប់អ្នកកាសែតនៃសារព័ត៌មានថ្មីៗ ពីក្នុងហ្វូងនៃអ្នកតវ៉ាដែលជាកម្មករ កម្មការិនី ជាច្រើនរយនាក់ផ្សេងទៀត នៅមុខបរិវេណរោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ សៅលែន ឬហៅរោងចក្រ ៦ជាន់។ រោងចក្រនេះ ស្ថិតនៅភូមិត្រពាំងថ្លឹង សង្កាត់ចោមចៅ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ នៅថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនា។

ថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនា វាជាលើកទី៣ហើយ ដែលក្រុមកម្មករនៅរោងចក្រសៅលែន (SOUTHLAND Cambodia CO.LTD) នាំគ្នាតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការសម្រេចកាត់ប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំពួកគេពីសំណាក់ថៅកែរោងចក្រ។ ចិន្តា ចាត់ទុកទង្វើរបស់ភាគីរោងចក្រថា ជាការរំលោភលើសិទ្ធិកម្មករទាំងស្រុង និងថានេះជាទង្វើដែលគ្មានការអាណិតអាសូរកម្មករ ដែលមានប្រាក់ខែតិចនោះទេ។

កម្មការិនីវ័យ ២០ ឆ្នាំមកពីខេត្តព្រៃវែងរូបនេះ រម្លឹកគុណសម្បត្តិរបស់កម្មករថា កន្លងមកនៅពេលភាគីរោងចក្រជួបបញ្ហា គ្មានការងារឲ្យកម្មករធ្វើ ក្រុមកម្មករ សុខចិត្តយកប្រាក់ខែពីថៅកែរោងចក្រ តែពាក់កណ្តាល តែដល់ពេលកម្មករមានបញ្ហារវល់ទៅបោះឆ្នោតវិញ បែរជាថៅកែរោងចក្រដាក់បន្ទុកបន្ថែម។« ខ្ញុំគិតថា រោងចក្រ គ្មានផ្តល់សិទ្ធិដល់កម្មករបន្តិចសោះ។ យើងតូចចិត្ត ដោយសារ ពេលដែលរោងចក្រអត់មានការងារឲ្យកម្មករធ្វើ រោងចក្រសុំឲ្យយើងស៊ី (ប្រាក់ខែ) ៥០ ភាគរយ យើងយល់ព្រម។ តាមពិត រោងចក្រអត់មានការងារឲ្យកម្មករធ្វើ ជាបន្ទុករោងចក្រទេ តែកម្មករយល់យើងយោគយល់។ ក៏ប៉ុន្តែដល់ពេលយើងសុំឲ្យថៅកែ កាត់លុយយើងតែ ៥០ភាគរយ នៅថ្ងៃសៅរ៍ពេលយើងធ្វើដំណើរទៅបោះឆ្នោត គេអត់ព្រមទេ»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់ចិន្តា។

កម្មការិនី ស ចិន្តា ពាក់មួកខ្មៅ ពេលចូលរួមតវ៉ា
ឥឡូវនេះ ងាកចេញពីចិន្តា បន្តិចសិន។ យើងមកតាមដានការរៀបរាប់របស់តំណាងកម្មករដែលតវ៉ា គឺលោក ហ៊ឹម ជីវ័ន្ត។ លោក ជីវ័ន្ត លើកឡើងថា ការតវ៉ារបស់កម្មករ កម្មការិនី ធ្វើឡើងតាំងពីរសៀលថ្ងៃសុក្រទី ២ខែមិថុនា មុនថ្ងៃបោះឆ្នោតមកម្លេះ នៅពេលដែលកម្មករកំពុងធ្វើការ ហើយទទួលព័ត៌មានពីថៅកែរោងចក្រថា ភាគីរោងចក្រ នឹងកាត់ប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំចំនួនពីរថ្ងៃ បើកម្មករឈប់សម្រាក ថ្ងៃសៅរ និងថ្ងៃចន្ទ ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅបោះឆ្នោត និងត្រឡប់ពមកពីបោះឆ្នោតនៅឯស្រុកកំណើតវិញ។ កម្មករ មកពីខេត្តកំពង់ចាម រូបនេះ រៀបរាប់យ៉ាងនេះថា៖«យើងតវ៉ា ហើយកម្មករយើងក៏បន្ទន់ឥរិយាបថទៀតថា សុខចិត្តឲ្យថៅកែកាត់មួយថ្ងៃ ៥០ភាគរយ និងមួយថ្ងៃទៀតធ្វើសង នៅពេលថ្ងៃបុណ្យជាតិ ឲ្យតែបានទៅបោះឆ្នោត តែភាគីរោងចក្រ នៅតែមិនយល់ព្រម និងមិនអើពើ ដោយនៅតែចង់កាត់ប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំដដែល ទើបយើងទុកការតវ៉ាមួយឡែក ដោយនៅថ្ងៃសៅរ៍ពួកយើងធ្វើដំណើរទៅស្រុកកំណើតដើម្បីទៅបោះឆ្នោតសិន»។ បើតាមលោក ជីវ័ន្ត ជាទូទៅប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំ ភាគីរោងចក្រគិតឲ្យកម្មករចំនួន ១៨ ថ្ងៃ ហើយការគណនារកចំនួនប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំ ១ថ្ងៃ ស្មើនឹងចំនួនប្រាក់ខែក្នុងមួយខែចែកនឹង ៣០ ថ្ងៃ។

ថ្ងៃអាទិត្យ ទី ៤ មិថុនា ជាថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ហើយរោងចក្រ ឲ្យកម្មករឈប់សម្រាក ដោយមិនកាត់លុយអ្វីនោះទេ ពីព្រោះជាថ្ងៃឈប់សម្រាកស្រាប់របស់កម្មករ និងម្យ៉ាងទៀតជាថ្ងៃបោះឆ្នោតផង។

អ្នកស្រី អ៊ិន សានី កម្មការិនី ដែលបានតវ៉ានៅមុខរោងចក្រសៅលែន នៅក្បែរលោក ហ៊ឹម ជីវ័នដែរនោះ និយាយថា កម្មករ កម្មការិនី ដែលមកធ្វើការនៅភ្នំពេញ ភាគច្រើនរស់នៅតាមបណ្តាខេត្ត ដោយអ្នកខ្លះមកពីខេត្តរតនៈគិរី បាត់ដំបង កំពង់ចាម ព្រៃវែង ស្វាយរៀង ជាដើម ដែលមិនអាចឲ្យពួកគេ ធ្វើដំណើរទៅមក ដើម្បីបោះឆ្នោត ត្រឹមតែរយៈពេលមួយថ្ងៃនោះទេ។ «បោះឆ្នោតថ្ងៃអាទិត្យ ពួកយើងត្រូវទៅថ្ងៃសៅរ៍ ហើយត្រឡប់មកវិញនៅថ្ងៃចន្ទ ទើបគ្រប់គ្រាន់។ តែរោងចក្របែរជាកាត់លុយយើងទៅវិញ។ យើងមិនអាចទទួលយកបានទេ»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់កម្មការិនីវ័យ ៣០ ឆ្នាំ មកពីខេត្តស្វាយរៀងខាងលើ។

កម្មការិនី អ៊ិន សានី ពាក់អាវក្រហម
ក្រោយត្រឡប់មកពីបោះឆ្នោតវិញ នៅថ្ងៃអង្គារទី ៦ ខែមិថុនា ក្រុមកម្មករគ្រោងនឹងចូលធ្វើការធម្មតាវិញ ប្រសិនបើភាគីរោងចក្របន្ទន់ឥរិយាបថឈប់កាត់ប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំពួកគេ តែផ្ទុយទៅវិញ ក្តីសង្ឃឹមរបស់កម្មករ មិនបានដូចបំណងឡើយ ដោយថៅកែរោងចក្រនៅតែរក្សាជំហរដដែល ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះ នៅថ្ងៃពុធទី ៧ ខែមិថុនា ខាងរោងចក្រថែមទាំងបញ្ឈប់កម្មករកម្មការិនី ១១ នាក់ ពីការងារទៀតផង។ ការបញ្ឈប់កម្មករ ១១ នាក់ ដោយភាគីរោងចក្រចោទកម្មករទាំងនោះថា ជាអ្នកញុះញង់កម្មករដទៃទៀតឲ្យងើបឡើងតវ៉ា។

លោក ហ៊ឹម ជីវ័ន្ត ជាកម្មករម្នាក់ក្នុងចំណោមកម្មករ ១០ នាក់ផ្សេងទៀត ដែលត្រូវរោងចក្របញ្ឈប់ពីការងារដែរនោះ បានបដិសេធការចោទប្រកាន់នេះ ហើយអះអាងយ៉ាងខ្លីថា ការតវ៉ានេះ គឺក្រុមកម្មករនាំគ្នាតវ៉ាដោយចិត្តឯង។ លោក ជីវ័ន្ត បន្តនិយាយពី ការសម្រេចរបស់ភាគីរោងចក្រ នៅថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនាថា ខាងភាគីរោងចក្រប្តូរចិត្តឈប់កាត់ប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំកម្មករ តែបញ្ឈប់ការងារកម្មករ ១១ នាក់ និងបានដាក់កំហិតឲ្យកម្មករដែលតវ៉ាប្រមាណ ៦០ ភាគរយនៃចំនួនកម្មករសរុបជាង ១ ពាន់នាក់នៅក្នុងរោងចក្រនេះ ចូលធ្វើការវិញ ហើយបើពួកគេមិនព្រម ខាងរោងចក្រ នឹងកាត់ប្រាក់រង្វាន់ទាំងអស់ដូចជា លុយព្រីម និងលុយធ្វើដំណើរជាដើម។

យ៉ាងណា នៅថ្ងៃទី ៧ មិថុនា ក្រុមកម្មករ នៅតែធ្វើកូដកម្ម មិនចូលធ្វើការដដែល ដោយសារកម្មករ ១១ នាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវរោងចក្របញ្ឈប់ពីការងារ។ ការបន្តតវ៉ារបស់កម្មករ នៅមុខរោងចក្រ ៦ ជាន់ នៅថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនា មិនបានធ្វើឲ្យភាគីរោងចក្រចេញមុខមកដោះស្រាយនោះឡើយ ទើបក្រុមកម្មករ គ្រោងនាំគ្នាទៅតវ៉ានៅមុខក្រសួងការងារវិញម្តង នៅថ្ងៃទី ៨ ខែមិថុនា។

នៅថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនា សារព័ត៌មានថ្មីៗ ព្យាយាមទាក់ទងសុំការបកស្រាយពីភាគីរោងចក្រសៅលែន តាមទូរសព្ទជាច្រើនដងដែរ តែគ្មានអ្នកលើកទូរសព្ទ។ ក៏ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃដដែលនោះ លោក ឈាន សុផាត តំណាងសហជីពខ្មែរនៅក្នុងរោងចក្រនេះ ដែលកម្មករតវ៉ាចោទថា មានទំនោរការពារក្រុមហ៊ុននោះ បាននិយាយក្រោយពី ជួបជាមួយភាគីរោងចក្រថា បញ្ហាដែលមិនអាចដោះស្រាយបានដោយសារ ក្រុមកម្មករមិនបន្ទន់ឥរិយាបថ ហើយលោកថា ការតវ៉ារបស់កម្មករ កម្មការិនី មិនមានសំណើជាលាយលក្ខណ៍អក្សរច្បាស់លាស់ទៅក្រុមហ៊ុន ដូចក៏ជាចំណុចដែលមិនអាចដោះស្រាយបាន។

ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ សន្យាបញ្ជូនមន្ត្រីទៅដោះស្រាយជាមួយភាគីរោងចក្រដូចការគ្រោងទុក នៅព្រឹកថ្ងៃទី ៨ ខែ មិថុនា ក្រុមកម្មករ កម្មការិនី បាននាំតវ៉ាដាក់ញត្តិឲ្យក្រសួងការងារជួយអន្តរាគមន៍។ ខ្លឹមសារសំខាន់នៃញត្តិនោះ គឺកម្មករទាមទារ ឲ្យក្រុមហ៊ុនសៅលែនទទួលយកកម្មករ កម្មការិនីចំនួន ១១ នាក់ ដែលក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់ ឲ្យចូលធ្វើការដូចធម្មតាវិញ។ នៅក្នុងការតវ៉ានោះ ក៏មានវត្តមាន លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធានសហជីពចលនាកម្មករ ចូលរួមជាមួយក្រុមកម្មករនៅមុខក្រសួងការងារដែរ។ លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ថ្លែងថា វាជារឿងអយុត្តិធម៌ និងអសីលធម៌ណាស់ ដែលថៅរោងចក្រកាត់លុយកម្មករ គ្រាន់តែពួកគេធ្វើដំណើរទៅបោះឆ្នោត។ «កម្មករ ស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់ខ្មែរគ្រប់គ្រង មិនមែនជាទាសករទេ។ អ្នកឯងជាអ្នកវិនិយោគមកពីណាក៏ដោយ អ្នកឯងត្រូវគោរពច្បាប់ខ្មែរ។ កម្មករគ្រាន់តែងើបឡើងតវ៉ា ដើម្បីប្រើសិទ្ធិពួកគេ តែបែរជាកម្មករ ក្លាយជាជនរងគ្រោះម្តងទៀត គឺខាងថៅកែបញ្ឈប់ការងារគ្នា»។ នេះជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោក ស៊ីណា នៅចំពោះមុខកម្មករ កម្មការិនី ជាមួយនឹងសំឡេងហ៊ោរពេញចិត្តរបស់កម្មករចំពោះសម្តីរបស់លោក ប៉ាវ ស៊ីណា។

នៅម៉ោងប្រមាណ ១១ ព្រឹក ថ្ងៃទី ៨ ខែមិថុនា ដដែល តំណាងក្រសួងការងារ លោក វង្ស សុវណ្ណ អគ្គលេខាធិការរងនៃគណៈកម្មការដោះស្រាយបញ្ហាបាតុកម្មនៅគ្រប់មុខសញ្ញា នៃក្រសួងការងារ បានចេញមកទទួលញត្តិរបស់ក្រុមកម្មករ។ លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ដែលជាអ្នកយកញត្តិរបស់កម្មករជូនលោក វង្ស សុវណ្ណ បាននាំសម្តីលោក សុវណ្ណ ប្រាប់កម្មករថា ក្រសួងការងារ នឹងចាត់តំណាងចុះទៅដោះស្រាយបញ្ហាជូនកម្មករជាមួយភាគីរោងចក្រនៅម៉ោង ៩ ព្រឹក ថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា។ បន្ទាប់ពីបានទទួលបានព័ត៌មានពីលោក ប៉ាវ ស៊ីណា ក្រុមកម្មករ ហាក់ស្ងប់ចិត្តបន្តិច ហើយពួកគេក៏ធ្វើដំណើរត្រឡប់ទៅកាន់បន្ទប់ជួលនៅសង្កាត់ចោមចៅ រៀងៗខ្លួនវិញ ដោយក្រុមកម្មកររង់ចាំស្តាប់លទ្ធផលនៃជំនួបរវាងតំណាងក្រសួង ជាមួយភាគីរោងចក្រ នៅថ្ងៃព្រឹកថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា។

លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធានសហជីពពេលចូលរួមតវ៉ា នៅមុខក្រសួងការងារ
លទ្ធផលអវិជ្ជមាន កម្មករភ័យខ្លាចគ្មានលុយបង់ថ្លៃបន្ទប់ជួលតាំងពីម៉ោង ៦ កន្លះព្រឹក ថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា ក្រុមកម្មករ បានប្រមូលផ្តុំគ្នាពេញមុខបរិវេណរោងចក្រ ដើម្បីរង់ចាំដំណឹងរបស់មន្ត្រីក្រសួងការងារ ដែលសន្យាថា នឹងចុះមកជួបភាគីរោងចក្រពិភាក្សាររកដំណោះស្រាយជួយដល់ពួកគេនៅម៉ោង ៩ ព្រឹក។ ស្របពេលកំពុងរង់ចាំវត្តមានមន្ត្រីក្រសួងការងារ នៅម៉ោងប្រមាណ ៨ កន្លះ ដោយសារព្រះអាទិត្យឡើងកម្តៅខ្លាំង គ្មានពពកបាំង ធ្វើឲ្យកម្មករក្តៅ ហើយពួកគេបានបញ្ច្រៀតគ្នាចូលជ្រកនៅក្រោមឆត្រជួលនៅខាងមុខរោងចក្រសៅលែននោះ។ ក៏ប៉ុន្តែភាគីរោងចក្រ បានបញ្ជាឲ្យសន្តិសុខ នាំគា្នអូសឆត្រជាច្រើនដើមចូលក្នុងបរិវេណរោងចក្រ មិនឲ្យកម្មករជ្រកតវ៉ា ហើយព្រមានម្ចាស់ដាក់ឆត្រជួល លែងឲ្យបោះឆត្រជួលនៅមាត់ផ្លូវមុខបរិវេណរោងចក្រទៀតផង ប្រសិនបើនៅតែដាក់ឆត្រឲ្យកម្មករជ្រកនោះ។
បើទោះបីជាភាគីរោងចក្រធ្វើបែបនេះក្តី ក៏មិនការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងក្រុមកម្មករ និងក្រុមសន្តិសុខក្រមហ៊ុននោះដែរ ដោយកម្មករខ្លះ នៅតែបន្តឈរមុខរោងចក្រហាលក្តៅ និងខ្លះទៀត បាននាំគ្នាទៅជ្រកក្រោមឆ័ត្រអ្នកលក់ដូរដែលនៅសល់ និងទទូរក្រមាជាដើម។

កម្មការិនីយកគ្រែបាំងកម្តៅ
នៅម៉ោងប្រមាណ ៩កន្លះ តំណាងក្រសួងការងារ លោក ផន ម៉ៃ មន្ត្រីអន្តរាគមន៍នៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាកូដកម្មបាតុកម្មគ្រប់មុខសញ្ញានៃក្រសួងការងារ បានអញ្ជើញមកដល់រោងចក្រសៅលែន។ លោក ម៉ៃ បានជួបជាមួយតំណាងកម្មករសួរនាំប្រមាណ ៥នាទី មុនលោកចូលទៅជួបភាគីក្រុមហ៊ុន ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាក្រុមហ៊ុនកាត់លុយបំណាច់ឆ្នាំ និងបញ្ឈប់ការងារកម្មករមួយចំនួន អំឡុងពេលពួកគេទៅបោះឆ្នោត។ ក្រុមកម្មករ នៅតែជួបជុំគ្នារង់ចាំលទ្ធផលនៃជំនួបនោះ។

ក្រោយពីជួបជាមួយភាគីរោងចក្រប្រមាណ ១ ម៉ោង លោក ផន ម៉ៃ បានចេញមកវិញ ហើយប្រាប់កម្មករថា ភាគីរោងចក្រនៅតែរក្សាជំហរកាត់ប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំ និងបញ្ឈប់ការងារកម្មករ កម្មការិនីចំនួន ១១ នាក់ដដែល។ លោក បញ្ជាក់យ៉ាងនេះថា៖«ខាងរោងចក្រ នៅតែនិយាយថា គេមិនមានកំហុសអ្វីនោះទេ។ ដូច្នេះបើសិនខ្ញុំនៅតែអង្គុយចរចាជាមួយគេទៀត ក៏គ្មានលទ្ធផលអ្វីដែរ បើភាគីម្ខាង នៅតែអះអាងថា គ្មានកំហុសនោះ។ ខ្ញុំនឹងទៅធ្វើលិខិត ហៅតំណាងរោងចក្រ និងតំណាងកម្មករ ទៅជួបចរចាគ្នា នៅក្រសួងការងារនៅថ្ងៃចន្ទ ទី ១២ ខែមិថុនា តែម្តង»។

បន្ទាប់ពីទទួលបានព័ត៌មានអវិជ្ជមានដូច្នេះ ក្រុមកម្មករស្រងាកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង និងរិះគន់ថៅកែរោងចក្រថា កំពុងតែមានចេតនាអាក្រក់ដោយព្យាយាមពន្យារពេល ដើម្បីឲ្យកម្មករស្បើយកម្លាំងតវ៉ា។ ក្រុមកម្មករ បានស្រែកសួរទៅលោក ផន ម៉ៃ ភ្លាមៗ អំពីការបើកប្រាក់ខែរបស់ពួកគេ។ នៅថ្ងៃទី ១០ ខែមិថុនា ជាថ្ងៃកំណត់ដែលកម្មករត្រូវបើកប្រាក់ខែ។ ក្រុមកម្មករ សួរលោក ម៉ៃ ថា តើខាងរោងចក្រមានប្រាប់ថា នៅថ្ងៃទី ១០ កម្មករអាចបើកប្រាក់ខែបានទេ? មន្ត្រីតំណាងក្រសួងការងារ ដែលបានជួបជាមួយភាគីរោងចក្រ បានប្រាប់កម្មករថា លោកមិនបាននិយាយពីបញ្ហានេះ ជាមួយរោងចក្រនោះទេ តែលោកផ្តល់យោបល់ឲ្យកម្មករចូលបើកប្រាក់ខែធម្មតា តែបើរោងចក្រមិនបើកប្រាក់ខែឲ្យទេ លោកបើកផ្លូវឲ្យកម្មកររាយការណ៍ទៅក្រសួងការងារ ដើម្បីចរចានៅថ្ងៃចន្ទទី ១២ ខែមិថុនា។

លោក ផន ម៉ៃ សួរនាំកម្មករពេលទៅចរចាជាមួយភាគីរោងចក្រ
បញ្ហាប្រាក់ខែនេះ ត្រូវលោក ហ៊ឹម ជីវ័ន្ត តំណាងកម្មករនិយាយថា ប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ ក្រៅពីកម្មករពិបាកចិត្តនឹងរឿងរោងចក្រកាត់លុយបំណាច់ឆ្នាំ និងបញ្ឈប់ការងារកម្មករ ១១ នាក់ ក្រុមកម្មករ ក៏បារម្ភខ្លាចរោងចក្រមិនបើកប្រាក់ខែជួនពួកគេផងដែរ។« ពួកយើងបារម្ភ ព្រោះយើងខ្លាចគ្មានលុយឲ្យថ្លៃបន្ទប់ជួល និងថ្លៃបាយគេ។ យើងឮដំណឹងចចាមអារ៉ាមថា រោងចក្រគ្រោងមិនបើកប្រាក់ខែឲ្យអ្នកតវ៉ាទេ។ តែយើងមិនសុខចិត្តដាច់ខាត បើមិនបើកឲ្យ និងមិនដោះស្រាយបញ្ហាដែលយើងទាមទារទេនោះ»។ លោក ជីវ័ន្ត និយាយដូច្នេះ ក៏ប្រាប់កម្មករឲ្យមកបើកប្រាក់ខែនៅថ្ងៃទី ១០ និងរង់ចាំលទ្ធផលនៅថ្ងៃទី ១២ ខែមិថុនា។

នៅថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា ដដែលនេះ បន្ទាប់ពីទាក់ទងតាមទូរសព្ទមិនបាន សារព័ត៌មានថ្មីៗ បានព្យាយាមសុំសន្តិសុខរោងចក្រ ដើម្បីចូលទៅសម្ភាសន៍តំណាងរោងចក្រឲ្យឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងរបស់កម្មករ តែភាគីរោងចក្រប្រាប់តាមសន្តិសុខការពារមកវិញថា រោងចក្រមិនផ្តល់បទសម្ភាសន៍ដល់អ្នកសារព័ត៌មានឡើយ។

ឆ្លៀតពេលនេះ មុននឹងបន្តតាមដានព្រឹត្តការណ៍នៅថ្ងៃទី ១០ ខែមិថុនា ដែលជាថ្ងៃកម្មករត្រូវបើកប្រាក់ខែ និងគម្រោងចរចាគ្រប់ភាគីនៅថ្ងៃទី ១២ ខែមិថុនា សារព័ត៌មានថ្មីៗ បានទាក់ទងទៅលោក ហង្ស ពុទ្ធា អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត នៅថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា ដើម្បីឲ្យលោកបញ្ចេញយោបល់ក្នុងនាមគ.ជ.ប ជុំវិញការតវ៉ារបស់កម្មករ។ លោក ហង្ស ពុទ្ធា បានត្រឹមតែសោកស្តាយដែលហេតុការណ៍បែបនេះ កើតឡើងចំពោះកម្មករ ដោយសារតែរឿងទៅបោះឆ្នោត។ តែលោកថា ករណីនេះ វាហួសពីសមត្ថកិច្ចរបស់គ.ជ.ប។ «ជាដំណោះស្រាយមានតែក្រសួងការងារ កម្មកនិយោជិត និងនិយោជក ជជែកគ្នារកដំណោះស្រាយទេ។ យើងសោកស្តាយដែលមានករណីបែបនេះកើតឡើង។ បញ្ហានេះ វាហួសពីសមត្ថកិច្ចរបស់គ.ជ.ប។ ព្រោះយើងធ្លាប់អំពាវនាវហើយ ឲ្យម្ចាស់សហគ្រាស ឬម្ចាស់ស្ថាប័នផ្សេងៗ ត្រូវជួយបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់កម្មករនយោជិត បានទៅបោះឆ្នោត នៅថ្ងៃទី ៤ ខែ មិថុនា។ យើងធ្វើបាន តែប៉ុណ្ណោះទេ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់សមាជិកគ.ជ.ប ខាងលើ។

លោកស្រី យ៉ាង សោភ័ណ្ឌ ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា ដែលបានតាមដានការតវ៉ារបស់កម្មករនៅរោងចក្រសៅលែននេះដែរ បានគាំទ្រចំពោះការតវ៉ានេះ។ លោកស្រី ចាត់ទុកទង្វើរបស់ភាគីរោងចក្រដែលកាត់លុយ និងបញ្ឈប់ការងារកម្មករ ដោយគ្រាន់តែពួកគេតវ៉ាដើម្បីបានទៅបោះឆ្នោតដោយស្រួលនោះថា ជាការបំពានសិទ្ធិកម្មករធ្ងន់ធ្ងរ។ ជាមួយគ្នានេះ លោកស្រី សោភ័ណ្ឌ មិនទម្លាក់កំហុសទៅលើភាគីរោងចក្រតែមួយនោះទ។ ប្រធានសហជីពរូបនេះ ក៏ទម្លាក់កំហុសទៅលើរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈផងដែរ។ លោកស្រី បញ្ជាក់ថា ក្រសួងការងារ ហាក់មិនបានជូនដំណឹងឲ្យច្បាស់ទៅរោងចក្រ ដើម្បីឲ្យកម្មករ បានឈប់សម្រាកថ្ងៃណាខ្លះ សម្រាប់ទៅបោះឆ្នោតទេ ដោយក្រសួងគ្រាន់តែប្រាប់ជារួមទៅភាគីរោងចក្រឲ្យសម្រួលដល់កម្មករបានទៅបោះឆ្នោតប៉ុណ្ណោះ។

លោកស្រី សោភ័ណ្ឌ រម្លឹកថា ការបោះឆ្នោតអាណត្តិតមុនៗ ជាពិសេសតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៨ រហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៣ ដែលលោកស្រីបានអង្កេតមក ក្រសួងការងារតែងតែចេញលិខិតទៅថៅកែរោងចក្រដើម្បីឲ្យកម្មករ បានឈប់សម្រាកសម្រាប់ធ្វើដំណើរ និងថ្ងៃត្រឡប់មកពីបោះឆ្នោតវិញ។ « តែបោះឆ្នោតនេះ យើងឃើញថា កម្មករបានឈប់នោះ គឺចំថ្ងៃអាទិត្យ ដែលជាទូទៅជាថ្ងៃឈប់សម្រាករបស់កម្មករស្រាប់ទេ។ ខ្ញុំគិតថា ក្រសួងមិនបញ្ជាក់ឲ្យច្បាស់បែបនេះហើយ ទើបរោងចក្រខ្លះយកលេស ហើយកាត់លុយកម្មករ និងបំពានលើសិទ្ធិរបស់កម្មករ ដូចករណីរោងចក្រសៅលែននេះជាដើម»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោកស្រីប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា ជាមួយនឹងការអំពាវនាវឲ្យរោងចក្រសៅលែន បន្ទន់ឥរិយាបថដោះស្រាយបញ្ហាជាមួយកម្មករ និងក្រសួងការងារ ដើម្បីឲ្យកម្មករត្រឡប់ចូលធ្វើការវិញ។

ការតវ៉ារបស់កម្មករ បានបញ្ចប់ដោយគ្រប់ភាគីព្រមព្រៀងគ្នានៅព្រឹកថ្ងៃទី ១០ ខែ មិថុនា តំណាងក្រសួងការងារ បានចុះមកជួបចរចាជាមួយភាគីរោងចក្រ និងកម្មករ នៅរោងចក្រសៅលែននេះតែម្តង ដោយមិនរង់ចាំជួបគ្នានៅថ្ងៃចន្ទទី ១២ ខែមិថុនា ដូចអ្វីដែលបានគ្រោងទុកនោះឡើយ។ ជំនួបនោះ បានទទួលលទ្ធផលជាវិជ្ជមាន ដោយភាគីរោងចក្រ បានយល់ព្រមឲ្យកម្មករ ១១ នាក់ ដែលរោងចក្របានបញ្ឈប់ បានចូលធ្វើការធម្មតាវិញ និងរក្សាប្រាក់រង្វាន់ផ្សេងៗជូនកម្មករដដែល តែរោងចក្រ កាត់ប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំកម្មករចំនួន ៣ ថ្ងៃ។ ជាងនេះទៅទៀត នៅថ្ងៃទី ១០ មិថុនា ភាគីរោងចក្រក៏យល់ព្រមបើកប្រាក់ខែជូនកម្មករដែលតវ៉ា ដែរ។

លោក ហ៊ឹម ជីវ័ន្ត តំណាងកម្មករដែលតវ៉ា ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា ក្រុមកម្មករ បានព្រមទទួលយកចំពោះដំណោះស្រាយនោះ ដើម្បីបញ្ចប់ការតវ៉ា និងនាំគ្នាចូលធ្វើការដូចធម្មតាវិញ។ « ក្រុមកម្មករ សុខចិត្តឲ្យរោងចក្រ កាត់លុយបំណាច់ឆ្នាំបីថ្ងៃចុះ យើងខ្ជិលតវ៉ាទៀត ឲ្យតែកម្មករ ១១ នាក់ ដែលត្រូវថៅកែបញ្ឈប់ ក្រោមហេតុផលថា ជាអ្នកញុះញង់ឲ្យកម្មករផ្សេងទៀត តវ៉ា ដើម្បីបន្ថែមថ្ងៃឈប់សម្រាកទៅបោះឆ្នោត បានចូលធ្វើការវិញ។ ពួកយើងទាំងអស់គ្នា បានចូលធ្វើការវិញ»។ នេះជាការលើកឡើងបន្ថែមរបស់លោក ជីវ័ន្ត ក្រោយការចរចារវាងក្រសួងការងារ ជាមួយភាគីរោងចក្រ និងតំណាងកម្មករ នៅព្រឹកថ្ងៃទី ១០ ខែមិថុនា។

លោក ហ៊ឹម ជីវ័ន្ត

នៅថ្ងៃទី ១០ ខែមិថុនា នោះដែរ សារព័ត៌មានថ្មីៗ នៅតែព្យាយាមទាក់ទងទៅភាគីរោងចក្រ ៦ ជាន់ ដើម្បីសុំការបកស្រាយផងដែរ តែមិនបានសម្រេច។ រហួតដល់ថ្ងៃទី ១៣ ខែមិថុនា សារព័ត៌មានថ្មីៗ បានទាក់ទងលោកស្រី ម៉ែន ចន្ទសុផារី រដ្ឋបាលនៅក្នុងរោងចក្រនេះ បានជោគជ័យ។ លោកស្រី ចន្ទសុផារី បានថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗតាមទូរសព្ទ ដោយទម្លាក់កំហុសទៅលើកម្មករដែលតវ៉ាកន្លងមក។ លោកស្រី រម្លឹកថា មុនពេលបោះឆ្នោត ខាងរោងចក្រ ធ្វើតាមការណែនាំរបស់ក្រសួងការងារ ដែលគ្រាន់តែឲ្យភាគីរោងចក្រជួយសម្រួលដល់កម្មករ កម្មការិនី បានទៅបោះឆ្នោត ដោយក្រសួងមិនបានបញ្ជាឲ្យមានការឈប់សម្រាកនោះទេ។ « យើងបានធ្វើតាមក្រសួងការងារ ដោយជួយសម្រួលកម្មករហើយ។ រោងចក្របានជូនដំណឹងមួយសប្តាហ៍មុនហើយ ទៅកម្មករថា បើអ្នកណានៅខេត្តឆ្ងាយត្រូវធ្វើដំណើរទៅបោះឆ្នោត មុនថ្ងៃបោះឆ្នោត សរសេរលិខិតសុំច្បាប់ឲ្យត្រឹមត្រូវមក តែពួកគាត់អត់ធ្វើទេ។ ដល់ពេលថ្ងៃទី ២ ខែមិថុនា ស្រាប់តែនាំគ្នាតវ៉ាតែម្តង នៅពេលរោងចក្រប្រាប់ថា អ្នកទៅបោះឆ្នោតថ្ងៃទី ៣ និងធ្វើដំណើរត្រឡប់មកវិញនៅថ្ងៃទី ៥ មិថុនា ត្រូវកាត់លុយបំណាច់ឆ្នាំ ២ ថ្ងៃ។ ដូច្នេះកំហុសពួកគាត់ទេ»។

ក្រោមកិច្ចសម្របសម្រួលពីតំណាងក្រសួងការងារ ខាងរោងចក្ររបស់លោកស្រី និងកម្មករតវ៉ា បានឯកភាគគ្នាបញ្ចប់រឿងហើយ នៅត្រឹមថ្ងៃទី ១០ ខែមិថុនា។ លោកស្រី ចន្ទសុផារី បញ្ជាក់ពីចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួន ដែលភាគីរោងចក្រ និងកម្មករ បានឯកភាពគ្នា។ លោកស្រី ដែលបានចូលប្រជុំជាមួយតំណាងក្រសួងការងារ និងតំណាងកម្មករនោះ បានបន្ថែមដូច្នេះថា៖« ទី១ រោងចក្រយល់ព្រមឲ្យកម្មករ ១១ នាក់ចូលធ្វើការវិញ ទី ២ កម្មករ សន្យាមិនគុំកួនជាមួយរោងចក្រ ទី៣ កម្មករយល់ព្រមសន្យាលើកក្រោយថា មានបញ្ហាអ្វីមួយ ត្រូវជូនដំណឹងមករោងចក្រ ដើម្បីឲ្យដោះស្រាយសិន មុននឹងគ្នាតវ៉ា និងចំណុចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀត»។

ទាក់ទងនឹងការអះអាងរបស់លោកស្រី ម៉ែន ចន្ទសុផារី ថា ភាគីរោងចក្រ បានជូនដំណឹងទៅកម្មករមុនមួយសប្តាហ៍ ដើម្បីឲ្យសុំច្បាប់នោះ ត្រូវលោក ហ៊ឹម ជីវ័ន្ត តំណាងកម្មករដែលតវ៉ាច្រានចោល។ លោកថា ការលើកឡើងដូច្នេះមិនមែនជាការពិតនោះទេ ដោយលោកឆ្លើយតបយ៉ាងនេះថា៖« ខាងរោងចក្រទើបតែប្រាប់កម្មករជិតដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោតហើយ ពោលគឺនៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រទី ២ ខែមិថុនា។ កម្មករឮដំណឹងនេះភ្ញាក់ផ្អើល ព្រោះនរណាសុំច្បាប់ទាន់ បើថ្ងៃទី ៣ ខែមិថុនា កម្មករត្រូវធ្វើដំណើរទៅបោះឆ្នោតហើយនោះ។ យ៉ាងណាបញ្ហាបានដោះស្រាយចប់ហើយ តែពួកយើងជាកម្មករ មិនចង់ឃើញបញ្ហាបែបនេះកើតឡើងទៀត នៅពេលបោះឆ្នោតលើកក្រោយ»។

ចំណែកកម្មការិនី ស ចិន្តា ក៏មានសារអំពាវនាវទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងរដ្ឋាភិបាលផងដែរ។ ចិន្តា ស្នើឲ្យគាគីពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសគ.ជ.ប និងរដ្ឋាភិបាល ត្រូវធ្វើយ៉ាងណា សហការជាមួយភាគីរោងចក្រ ដើម្បីឲ្យកម្មករ កម្មការិនី បានទៅបោះឆ្នោតស្រួល នៅលើកក្រោយ។ ចិន្តា អំពាវនាវបែបនេះថា៖« ឆ្នាំក្រោយ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាល ឬគ.ជ.ប ត្រូវចេញបញ្ជាឲ្យច្បាស់ ឲ្យកម្មករ កម្មការិនី បានទៅបោះឆ្នោតដោយមិនមានបញ្ហា ជាពិសេសកុំឲ្យថៅកែកាត់លុយយើង។ពួកយើងប្រាក់ខែតិចផង បើកាត់ម្លឹងៗ ពួកយើងបានអ្វីហូប»។

បើតាមកម្មការិនីមកពីខេត្តព្រៃវែងរូបនេះ បើទោះបីជាការបោះឆ្នោតលើកនេះ កម្មករជួបឧបសគ្គច្រើនក្នុងពេលបោះឆ្នោតក្តី ក៏ចិន្តា មើលឃើញថា កម្មករនៅរោងចក្រ ៦ ជាន់ភាគច្រើន បានតស៊ូទៅបោះឆ្នោតដែរ។«ព្រោះយើងគិតថា ការបោះឆ្នោត ជារឿងប្រទេសជាតិរបស់យើង ដែលយើងមានសិទ្ធិបញ្ចេញនូវការគាំទ្ររបស់យើងចំពោះបក្សណាមួយ ដែលយើងស្រឡាញ់។ យើងគិតថា ការបោះឆ្នោតសំខាន់ណាស់ មួយឆ្នាំមានតែម្តង»។

បន្ថែមពីការលើកឡើងរបស់ចិន្តាដែរ លោកស្រី យ៉ាង សោភ័ណ្ឌ ដែលបានតាមដានស្ថានភាពទូទៅរបស់កម្មករ កម្មការិនី នៅក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោតឃុំ សង្កាត់ អាណត្តិទី ៤ ក៏សង្កេតឃើញជារួមថា ការបោះឆ្នោតលើកនេះ កម្មករស្ទើរគ្រប់រោងចក្រជួបការលំបាកច្រើនជាងការបោះឆ្នោតលើកមុនៗ។ តែលោកស្រី អះអាងថា បើទោះជាមានបញ្ហា ក៏កម្មករភាគច្រើន នៅតែជំនះទៅបោះឆ្នោតដែរ។ លោកស្រីប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាល ត្រូវគិតគូរឡើងវិញចំពោះបញ្ហារបស់កម្មករនៅពេលទៅបោះឆ្នោត។«បើតាមរបាយការណ៍ កម្មករដែលចុះបញ្ជីនៅបេឡាជាតិរបបសន្តិសង្គម មានចំនួនជិត ១ លាននាក់ ហើយបើរដ្ឋាភិបាល កាន់តែព្រងើយកន្តើយ មិនជួយឲ្យកម្មករ បានទៅបោះឆ្នោតបានស្រួលទេ បក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលនឹងខាតច្រើនជាងគណបក្សផ្សេងៗ»។

លោក ហង្ស ពុទ្ធា អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត យល់ថា ការតវ៉ារបស់កម្មករនៅរោងចក្រ ៦ ជាន់នេះ ក៏ជាសារសំខាន់មួយ សម្រាប់ឲ្យគ.ជ.ប ពិចារណាដែរ។«ពេលនេះ ខ្ញុំមិនទាន់អាចនិយាយថា យើងនឹងធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីឲ្យកម្មករបានឈប់សម្រាកទៅបោះឆ្នោតលើកក្រោយគ្មានបញ្ហាកើតឡើងទៀត។ តែយ៉ាងណា ការតវ៉ារបស់កម្មករពេលនេះ វាក៏ជាសារមួយសម្រាប់ឲ្យយើងគិតថា គួរធ្វើយ៉ាងដូចម្តេចជាមួយស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីបង្កភាពងាយស្រួលដល់កម្មករពេលបោះឆ្នោតលើកក្រោយ»។

លោក ថន ម៉ៃ មន្ត្រីអន្តរាគមន៍អគ្គលេខាធិការដ្ឋានសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាកូដកម្មបាតុកម្មគ្រប់មុខសញ្ញានៃក្រសួងការងារ ទទួលស្គាល់ថា សម្រាប់ការបោះឆ្នោតនៅអាណត្តិនេះ ក្រសួងមិនបានចេញលិខិតឲ្យភាគីរោងចក្រកំណត់ថ្ងៃឲ្យកម្មករឈប់សម្រាកទៅបោះឆ្នោតនោះទេ។ លោក ម៉ៃ បញ្ជាក់យ៉ាងនេះថា៖«ការទៅបោះឆ្នោតនេះ ក្រសួងបានចេញសេចក្តីប្រកាសហើយ ដោយឲ្យមានការសម្របសម្រួលដល់កម្មករ តែមិនដូចការបោះឆ្នោតលើកមុនៗ ដែលមានបញ្ជាឲ្យកម្មករឈប់សម្រាកចំនួនប៉ុន្មានថ្ងៃ ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅបោះឆ្នោត»។

លោក ផន ម៉ៃ មិនអាចនិយាយពីមូលហេតុអ្វីដែលក្រសួងមិនបានកំណត់ថ្ងៃឲ្យកម្មករឈប់សម្រាកទៅបោះឆ្នោតនោះទេ ហើយលោកក៏មិនហ៊ានប្រាប់ឲ្យដឹងដែរថា ក្រសួងនឹងធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីជួយកម្មករ ឬកុំឲ្យមានបញ្ហាតវ៉ាកើតឡើងនៅពេលបោះឆ្នោតលើកក្រោយៗទៀតដែរ។ «ចំណុចនេះ ត្រូវមានការពិភាក្សា និងសម្រេចពីថ្នាក់កំពូល យើងមិនអាចចេះនិយាយដោយគ្មានមូលដ្ឋាននោះទេ»។ លោកបន្ថែមដូច្នេះ ក៏បង្ហើបឲ្យដឹងស្រដៀងនឹងអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែរថា ការតវ៉ារបស់កម្មករលើកនេះ ក៏ជាករណីសិក្សាមួយសម្រាប់ក្រសួងការងារ ដើម្បីពិភាក្សាគ្នាដោះស្រាយ នៅពេលបោះឆ្នោតលើកក្រោយ៕