ភ្នំពេញ៖ ទូកងវែងជាងគេលើពិភពលោករបស់កម្ពុជា ដែលមានឈ្មោះថា «កម្ពោជិកបុត្តាខេមរាតរី» បានដាក់តាំងបង្ហាញឱ្យសាធារណជនទស្សនានៅខាងមុខវាលព្រះមេរុ កាលពីថ្ងៃទី២៥ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨។ ប្រជាជនខ្មែរ និងបរទេសជាច្រើនរូប ដែលបានទៅទស្សនា និយាយដូចៗគ្នាថា ទូកនេះបង្ហាញពីការរួបរួមសាមគ្គីបង្កើតជាកម្លាំងដ៏រឹងមាំមួយ។ «កម្ពោជិកបុត្តាខេមរាតរី» ដាក់តាំងបង្ហាញជាសាធារណៈ នៅខាងមុខវាលព្រះមេរុ រាជធានីភ្នំពេញ ចាប់ពីថ្ងៃទី ២៥-៣០ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨។
ដើម្បីបានជ្រាបច្បាស់ពីការយល់ឃើញរបស់អ្នកទស្សនា ជុំវិញការធ្វើទូកងវែងនេះ សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ដែលរៀបចំដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន ដូចតទៅ៖
ទូកងវែងជាងគេរបស់កម្ពុជា ដែលបានបំបែកកំណត់ត្រាឯតទគ្គកម្មពិភពលោក មានប្រវែង ៨៧.៣ម៉ែត្រ បានលើកឡើងពីទឹកទន្លេ ដែលដាក់នៅជិតស្ពានជ្រោយចង្វារ ដង្ហែឆ្ពោះមកមុខវាលព្រះមេរុ នៅជិតព្រះបរមរាជវាំង កាលពីថ្ងៃទី២៥ខែវិច្ឆិកាកន្លងទៅ។ ទាំងជនជាតិខ្មែរ និងបរទេសខ្លះ បានចូលរួមដើរដង្ហែ ខ្លះឈរនៅខាងមុខផ្ទះរបស់ខ្លួន ដើម្បីអបអរដំណើររបស់ទូកងឯកនេះ រហូតដល់គោលដៅ។ អ្នកបានឃើញទូកងនេះ សុទ្ធតែស្ងើចសរសើរពីប្រវែងទូក និងបាននិយាយថាទូកងវែងជាងគេលើពិភពលោកនេះ ជាតំណាងឱ្យការរួបរួមសាមគ្គីគ្នារបស់កម្ពុជា។
ក្នុងថ្ងៃដង្ហែទូកមកមុខវាលព្រះមេរុ លោក ម៉ុន វុទ្ថា កំពុងអង្គុយនៅលើគែមរបងវាលព្រះមេរុសម្លឹងមើលទៅទូកផង និងមើលទៅជនប្រុសស្រី ដែលឈរនៅក្បែរនោះផង។ អ្នកទស្សនារូបនេះ ពេលដែលឃើញទូកងវែងជាងគេដំបូង អ្វីដែលគាត់គិតដល់មុនគេនោះ គឺឈើដែលជាវត្ថុធាតុដើមយកមកធ្វើទូកនេះ។ «ទាក់ទងទៅនឹងឈើ យើងគិតថាជាប្រភេទឈើមួយដែលវែង ហើយវាក៏មានអាយុកាលចំណាស់ដែរ ក្នុងការធ្វើទូកហ្នឹង»។ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែមរបស់ វុទ្ធា។
ការចំណាយទាំងថវិកា និងពេលវេលា រួមទាំងកម្លាំងពលកម្មធ្វើទូកងឯកនេះ ឱ្យបានចេញជារូបរាង ក៏ជាអ្វីដែលនិស្សិតឆ្នាំទី៤ រៀនផ្នែកគ្រប់គ្រងទេសចរណ៍នេះចាប់អារម្មណ៍ដែរ។ វុទ្ធា បន្ថែម៖«វត្ថុធាតុដើម ខ្ញុំគិតថាចំណាយធនធានច្រើន ហើយខ្ញុំគិតថាធ្វើទូកមួយហ្នឹងក៏មិនមែនចំណាយពេលតិចដែរ»។
ការបំបែកឯតទគ្គកម្មពិភពលោកទូកងវែងជាងគេរបស់កម្ពុជា ត្រូវបាននិស្សិត វុទ្ថា វ័យ២១ឆ្នាំបញ្ជាក់ថា នេះជាការទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍អន្តរជាតិ ឱ្យស្គាល់កម្ពុជាកាន់តែច្រើន។ លោក ម៉ុន វុទ្ថាបញ្ជាក់៖ «ខ្ញុំគិតថានេះក៏ជារឿងល្អដែរ ដែលអាចទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍អន្តរជាតិ និងអាចបញ្ជាក់ ថាកម្ពុជាអាចធ្វើបាន ដែលប្រទេសដទៃមិនទាន់អាចធ្វើបាន ហើយក៏បង្ហាញពីការសាមគ្គីគ្នារបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែរ»។
ចំណែកក្មេងប្រុសទើបមានវ័យ១៨ឆ្នាំ ដែលអះអាងថាខ្លួនជាក្មេងកំព្រានោះ បានចាប់អារម្មណ៍ពីការសាមគ្គីគ្នា ក្នុងការធ្វើទូកងមានតែមួយលើពិភពលោកនេះ។ ឈរនៅទល់មុខក្បាលទូក ក្នុងចំណោមមនុស្សដទៃទៀត ភ្នែកសម្លឹងមើលទៅទូកយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ លេច គីមម៉េង ហាក់បានយល់ពីអត្ថន័យ និងគោលបំណងនៃការតាំងបង្ហាញនេះ ដែលគេថា ទូកដ៏ប្រណិតនេះ មិនអាចចេញជារូបរាងបានឡើង បើគ្មានការរួមគ្នាជាធ្លុងមួយ។ ក្មេងប្រុសដែលមកពីខេត្តប៉ៃលិនរូបនេះ ទំនងបានស្វែងយល់ច្រើនពីបញ្ហាសង្គម ដោយបានបង្ហាញឱ្យឃើញតាមរយៈការរៀបរាប់យ៉ាងដូច្នេះ៖«គេបានរៀបចំឡើងដូចជា អន្សមយក្ស ក្រមាមួយពាន់ម៉ែត្រ ទូកវែង។ ពេលដែលធ្វើទូកវែងនេះ ចង់បង្ហាញដល់គេថា ខ្មែរមានកេរមរតកពីដូនតាមក។ ចង់ឱ្យខ្មែរមានការសាមគ្គីគ្នាជាចម្បង។ បើគ្មានការរួមគ្នាទេ ទូកវែងជាងគេនេះក៏មិនកើតឡើងដែរ»។
គីមម៉េង សង្ឃឹមថាប្រជាជនខ្មែរគ្រប់រូបរួមសាគ្គីគ្នា និងចេះអប់រំណែនាំគ្នា ដើម្បីឱ្យប្រទេសជាតិកាន់តែរីកចម្រើន។ គីមម៉េង បញ្ជាក់៖«ទាំងក្មេងស្រករមុន និងក្រោយ ឱ្យចេះរួមសាមគ្គីគ្នា ស្រឡាញ់គ្នា ចេះអប់រំគ្នា តរៀងទៅ។ ឃើញខ្មែរយើងឥឡូវមិនចេះសាមគ្គីគ្នាទេ ចេះតែឈ្លោះគ្នា»។
ជានិស្សិតឆ្នាំទី៤ រៀនផ្នែកគ្រង់គ្រងទេសចរណ៍ កញ្ញា នួន ឆេងលី យល់ឃើញថា នេះជាជោគជ័យមួយសម្រាប់កម្ពុជា ដែលអាចធ្វើទូកងវែងជាងគេលើពិភពលោក។ ថ្វីដ្បិតនារីម្នាក់នេះបារម្ភចំពោះការចំណាយធនធាន និងថវិកាច្រើនក្នុងការធ្វើទូក តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយនាងនៅតែគាំទ្រឱ្យមានការរៀបចំបង្កើត អ្វីដែលនាងថា ជួយលើកមុខមាត់ប្រទេសបន្តទៀត។ ឆេងលី បញ្ជាក់៖«សម្រាប់ខ្ញុំបើសិនជាអាចគួរតែធ្វើឱ្យច្រើន តែក៏ត្រូវចំណាយថវិកាច្រើនដែរ ប្រទេសយើងកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ក៏នៅខ្វះខាតច្រើន។ ចង់បានអ្វីត្រូវតែមានការលះបង់ តែយើងក៏បានចំណូលចូលជាតិដែរ តាមរយៈទេសចរណ៍ដែលមកលេង»។
បន្លឺសំឡេងស្របពេលភ្នែកងាកទៅរកក្បាលទូករូបនាគ ដែលមានពណ៌មាស កញ្ញា ឆេងលី បញ្ជាក់ថា ទូកងដ៏ល្អឯកនេះ បានបង្ហាញគំរូល្អដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ ពីការពួតដៃគ្នាជាកម្លាំងដ៏រឹងមាំមួយ។ និស្សិតមកពីខេត្តប៉ៃលិនរូបនេះ បានផ្ដាំផ្ញើទៅក្មេងជំនាន់ក្រោយ ឱ្យស្រឡាញ់ឱ្យតម្លៃអ្វីដែលជារបស់ខ្លួន ចៀសជាងឱ្យតម្លៃរបស់បរទេស។ «ក្មេងជំនាន់ក្រោយ ខ្ញុំគិតថា គួរតែស្រឡាញ់របស់ខ្លួនឯង វប្បធម៌ខ្លួនឯងឱ្យបានច្រើន កុំគិតតែស្រឡាញ់របស់គេ ហើយរបស់ខ្លួនមិនរវល់»។ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែមរបស់ កញ្ញា ឆេងលី។
ប្រធានគណៈកម្មការកសាងទូកងវែងជាងគេលើពិភពលោក លោក ស សុខា បានបញ្ជាក់ថា ទូក«ង» ដែលមានប្រវែង៨៧.៣ម៉ែត្រនេះ អាចដាក់ចំណុះទូកបាន២៥០នាក់។ បើតាមប្រធានគណៈកម្មការទូកដដែល មានប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមបណ្ដាខេត្តផ្សេងៗ បានស្នើសុំយកទូកនេះទៅតាំងបង្ហាញនៅក្នុងខេត្តរបស់ខ្លួន តែដោយសារទូកមានប្រវែងវែង ងាយរកការខូចខាតពេលលើកចុះឡើង ទើបមិនអាចធ្វើទៅរួច។ លោក ស សុខា បញ្ជាក់៖«មានការសំណូមពរឲ្យយកទូកនេះ ទៅតាមបណ្ដាខេត្តផ្សេងៗ តែអ្វីជាបញ្ហាគឺការលើកចុះឡើងទេ ព្រោះទូកវែង វាអាចប្រេះ ហើយពិបាកពេលយើងយកទៅប្រើក្នុងទឹកវិញ។ តាមពិតទៅ អ្នកនៅទីរួមខេត្តព្រៃវែង មិនទាន់បានឃើញទូកនេះនៅឡើយទេ បានឃើញតែអ្នកនៅអ្នកលឿង ព្រោះយើងបានរៀបចំកម្មវិធីនៅទីនោះ។ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវឱ្យយុវជនខ្មែរ ចូលរួមជាមួយក្រុមយុវជនយើង»។
ទូកងដែលធ្វើឡើងដោយសហព័ន្ធសហភាពយុវជនកម្ពុជានេះ ចំណាយកម្លាំងមនុស្សចំនួន ១៣,០០០នាក់ មានទាំងខ្មែរ និងបរទេសចូលរួម និងធ្វើដោយឧបករណ៍ប្រើដោយដៃទាំងស្រុង។ ច្រវាលាបពណ៌ និងគូររូបទង់ជាតិនៃប្រទេសកម្ពុជា មានរំលេចអក្សរ«រួមគ្នាដើម្បីកម្ពុជារុងរឿង» ធ្វើឡើងពីឈើស្រឡៅដែលមានទម្ងន់ស្រាល។ ចំណែកតួទូក ធ្វើពីឈើគគីរដែលធន់នឹងទឹក។
នេះមិនមែនលើកទីមួយឡើយ ដែលកម្ពុជាបានបំបែកកំណត់ត្រា ឯតទគ្គកម្មពិភពលោក។ កន្លងមក កម្ពុជាបានបំបែកកំណត់ត្រារួចមកហើយ នំអន្សមយក្ស រាំម៉ាឌីហ្សូន និងក្រមាវែងមួយពាន់ម៉ែត្រ ។ ទូកង «កម្ពោជិកបុត្តាខេមរាតរី» នឹងដាក់តាំងបង្ហាញជាសាធារណៈ នៅមុខវាលព្រះមេរុ ឬវាលព្រះមេន នៅខាងជើងជាប់របងព្រះបរមរាជវាំងចាប់ពីថ្ងៃទី២៥-៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨។ ក្រោយពីបញ្ចប់ការតាំងនៅភ្នំពេញ ទូកងនេះ នឹងត្រូវយកទៅតាំងនៅបរិវេណចុងប៉ម មុខសាលាខេត្តព្រៃវែង ព្រមទាំងរៀបចំជាសារមន្ទីរសម្រាប់ដាក់ទូក«ង»ឯកនេះផងដែរ៕