ជាតិ
ជនជាតិអាមេរិកលោក ចច ថា រឿង «ទុំទាវ» ជាភាសាអង់គ្លេសនឹងឱ្យនិស្សិតអាមេរិកដឹងពីអំណាច និងយុត្តិធម៌
រូបពីលោក ចច
×![]()
ដោយ: ប៉ូ សាគុន
ភ្នំពេញ៖ លោក ចច ជីហ្គាស (George Chigas) បានបកប្រែរឿង «ទុំទាវ» ជាភាសាអង់គ្លេស ដើម្បីឱ្យនិស្សិតនៅអាមេរិក ព្រមទាំងអ្នកប្រើភាសាអង់គ្លេសរៀន។ តាំងពីឆ្នាំ២០០៥មក ស្នាដៃរឿង«ទុំទាវ» ជាភាសាអង់គ្លេស ត្រូវបានដាក់ក្នុងកម្មវិធីសិក្សានៅសកលវិទ្យាល័យ២ក្នុងប្រទេសអាមេរិក និង២ទៀតនៅប្រទេសកម្ពុជា។ លោក ចច ថារឿងនេះបានបង្ហាញពីអំណាច និងយុត្តិធម៌ ហើយអ្នកអាននឹងដឹងខ្លឹមសាររឿងកាន់តែស៊ីជម្រៅ តាមរយៈសៀវភៅបកប្រែនេះ។
រឿង «ទុំទាវ» ដែលប្រែជាភាសាអង់គ្លេស ដោយលោក ចច ជីហ្គាស សាស្ត្រាចារ្យរងបង្រៀននៅសកលវិទ្យាល័យ Massachusette Lowell សហរដ្ឋអាមេរិក បានដាក់ក្នុងកម្មវិធីសិក្សាលើមុខវិជ្ជាអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ និងមុខវិជ្ជាស្ដីពីវប្បធម៌ខ្មែរ នៅសកលវិទ្យាល័យ Massachusetts Lowell (UML) និងសកលវិទ្យាល័យ California at Berkeley តាំងពីឆ្នាំ២០០៥មក។ ហើយនៅឆ្នាំដដែលនោះស្នាដៃនេះ ក៏បានដាក់ក្នុងកម្មវិធីសិក្សាលើមុខវិជ្ជាអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ នៅសកលវិទ្យាល័យ បញ្ញាសាស្ត្រ(PUC) ព្រមទាំងនៅសកលវិទ្យាល័យមេគង្គ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
គោលបំណងសំខាន់ដែលលោក ចច ជីហ្គាស (George Chigas) បកប្រែស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ខ្មែររឿង «ទុំទាវ» ទៅជាភាសាអង់គ្លេស ដោយសារជាប់ទាក់ទងនឹងកិច្ចការស្រាវជ្រាវនិងអប់រំរបស់លោក។ ម្យ៉ាងទៀតដើម្បីឱ្យអ្នកអានជាភាសាអង់គ្លេស ងាយស្រួលស្វែងយល់ពីខ្លឹមសាររឿងនិងវប្បធម៌ខ្មែរ ខណៈដែលរឿង«ទុំទាវ»នេះ មានជាភាសាបារាំងរួចទៅហើយ ។
លោក ចច ជីហ្គាស រូបកណ្ដាល
លោក ចច ជីហ្គាស បានបញ្ជាក់ប្រាប់សារព័ត៌ថ្មីៗ តាមរយៈអ៊ីម៉ែលថារឿង «ទុំទាវ» គឺជាស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ដ៏ល្បីល្បាញរបស់កម្ពុជា ហើយវាពិតជាមានសារសំខាន់សម្រាប់អ្នកអានជាភាសាអង់គ្លេស ដើម្បីសិក្សាឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅពីគុណតម្លៃក្នុងរឿង។
ជនជាតិអាមេរិករូបនេះ បានបញ្ជាក់ថា៖«គុណប្រយោជន៍សំខាន់នៅពេលរឿង«ទុំទាវ» មានជាភាសាអង់គ្លេស គឺមនុស្សកាន់តែច្រើន អាចរៀនពីអក្សរសាស្ត្រនិងវប្បធម៌ខ្មែរតាមរយៈសាច់រឿងនេះ។ រឿង «ទុំទាវ» ជារបស់ខ្មែរពិតៗ ដែលមិនមែនមានប្រភពមកពីប្រទេសឥណ្ឌា ដូចជារឿង រាមកេរ្ដិ៍នោះទេ។ រឿងនេះជួយយើងស្វែងយល់ពី ដំណើរជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាជនខ្មែរក្នុងសម័យនោះ»។
លោក ចច ជីហ្គាស បន្តថា នៅពេលដែលរឿង «ទុំទាវ» កើតឡើងដំបូង មិនមានអ្នកណាហ៊ាននិយាយឡើយ។ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលវាបានកន្លងផុតទៅ ទើបមានគេដំណាលតៗគ្នាអស់ជាច្រើនសតវត្សរ៍ មុនពេលរឿងនេះត្រូវបានសរសេរជាឯកសារ។
«រឿង ទុំទាវ ឱ្យយើងរៀនសួរសំណួរពី អំណាច និងភាពយុត្តិធម៌ តាមរយៈសកម្មភាពរបស់ស្ដេច ហើយនិងម្ដាយរបស់នាងទាវ។ រឿងនេះគឺជាអក្សរសាស្ត្រដែលផ្ដល់គំរូដល់ប្រជាជនខ្មែរ។ រឿង “ទុំទាវ” បានប្រែប្រួលទម្រង់ទៅតាមសម័យកាល ដូចជាការសម្ដែងជាភាពយន្ត និងការតែងជាចម្រៀង ហើយទាំងនេះគឺជាការចាប់អារម្មណ៍របស់ប្រជាជនខ្មែររហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោក ចច។
លោក ចច ដែលកើតក្នុងក្រុង Boston រដ្ឋ Massachusetts សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ១៩៥៨ បានចាប់អារម្មណ៍ភាសានិងវប្បធម៌ខ្មែរតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥ នៅពេលដែលលោកបានជួបប្រពន្ធរបស់លោកដែលជាជនជាតិខ្មែរនៅក្រុង Lowell រដ្ឋ Massachusetts។
នៅពេលដែលលោកបញ្ចប់ការសិក្សា ក្នុងកម្មវិធីសិក្សាកម្រិតអាស៊ាននៅ Cornell University in Ithaca ក្រុងញ៉ូវយ៉ក លោកក៏បានចាប់ផ្ដើមអាននិងបកប្រែងរឿង «ទុំទាវ» ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៥។ ហើយក្នុងអំឡុងពេលរៀននៅ Cornell គ្រូភាសាខ្មែររបស់លោក ចច បានណែនាំឱ្យលោកអានរឿង«ទុំទាវ» ប្រសិនបើលោកចង់ស្វែងយល់ពីវប្បធម៌ខ្មែរឱ្យកាន់តែច្រើន។
ក្រោយមកលោក ចច ជីហ្គាស បានបន្តវិភាគនិងបកប្រែរឿង «ទុំទាវ» នៅពេលដែលលោករៀនថ្នាក់បណ្ឌិតផ្នែក Oriental and African Studies (SOAS) ឯសាកលវិទ្យាល័យមួយនៅទីក្រុងឡុង។
លោកបានបកប្រែរឿង «ទុំទាវ» ចប់សព្វគ្រប់ក្នុងឆ្នាំ២០០២ ហើយបានបោះពុម្ពនៅមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា(DC-Cam) ក្នុងឆ្នាំ២០០៥។ ឆ្នាំដដែលនោះ សៀវភៅរឿង «ទុំទាវ» ជាភាសាអង់គ្លេស បានដាក់ឱ្យដំណើរការក្នុងកម្មវិធីសិក្សា នៅសកលវិទ្យាល័យទាំង៤ខាងលើតែម្ដង៕
រឿង «ទុំទាវ» ដែលប្រែជាភាសាអង់គ្លេស ដោយលោក ចច ជីហ្គាស សាស្ត្រាចារ្យរងបង្រៀននៅសកលវិទ្យាល័យ Massachusette Lowell សហរដ្ឋអាមេរិក បានដាក់ក្នុងកម្មវិធីសិក្សាលើមុខវិជ្ជាអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ និងមុខវិជ្ជាស្ដីពីវប្បធម៌ខ្មែរ នៅសកលវិទ្យាល័យ Massachusetts Lowell (UML) និងសកលវិទ្យាល័យ California at Berkeley តាំងពីឆ្នាំ២០០៥មក។ ហើយនៅឆ្នាំដដែលនោះស្នាដៃនេះ ក៏បានដាក់ក្នុងកម្មវិធីសិក្សាលើមុខវិជ្ជាអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ នៅសកលវិទ្យាល័យ បញ្ញាសាស្ត្រ(PUC) ព្រមទាំងនៅសកលវិទ្យាល័យមេគង្គ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
គោលបំណងសំខាន់ដែលលោក ចច ជីហ្គាស (George Chigas) បកប្រែស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ខ្មែររឿង «ទុំទាវ» ទៅជាភាសាអង់គ្លេស ដោយសារជាប់ទាក់ទងនឹងកិច្ចការស្រាវជ្រាវនិងអប់រំរបស់លោក។ ម្យ៉ាងទៀតដើម្បីឱ្យអ្នកអានជាភាសាអង់គ្លេស ងាយស្រួលស្វែងយល់ពីខ្លឹមសាររឿងនិងវប្បធម៌ខ្មែរ ខណៈដែលរឿង«ទុំទាវ»នេះ មានជាភាសាបារាំងរួចទៅហើយ ។
លោក ចច ជីហ្គាស រូបកណ្ដាល
លោក ចច ជីហ្គាស បានបញ្ជាក់ប្រាប់សារព័ត៌ថ្មីៗ តាមរយៈអ៊ីម៉ែលថារឿង «ទុំទាវ» គឺជាស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ដ៏ល្បីល្បាញរបស់កម្ពុជា ហើយវាពិតជាមានសារសំខាន់សម្រាប់អ្នកអានជាភាសាអង់គ្លេស ដើម្បីសិក្សាឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅពីគុណតម្លៃក្នុងរឿង។
ជនជាតិអាមេរិករូបនេះ បានបញ្ជាក់ថា៖«គុណប្រយោជន៍សំខាន់នៅពេលរឿង«ទុំទាវ» មានជាភាសាអង់គ្លេស គឺមនុស្សកាន់តែច្រើន អាចរៀនពីអក្សរសាស្ត្រនិងវប្បធម៌ខ្មែរតាមរយៈសាច់រឿងនេះ។ រឿង «ទុំទាវ» ជារបស់ខ្មែរពិតៗ ដែលមិនមែនមានប្រភពមកពីប្រទេសឥណ្ឌា ដូចជារឿង រាមកេរ្ដិ៍នោះទេ។ រឿងនេះជួយយើងស្វែងយល់ពី ដំណើរជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាជនខ្មែរក្នុងសម័យនោះ»។
លោក ចច ជីហ្គាស បន្តថា នៅពេលដែលរឿង «ទុំទាវ» កើតឡើងដំបូង មិនមានអ្នកណាហ៊ាននិយាយឡើយ។ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលវាបានកន្លងផុតទៅ ទើបមានគេដំណាលតៗគ្នាអស់ជាច្រើនសតវត្សរ៍ មុនពេលរឿងនេះត្រូវបានសរសេរជាឯកសារ។
«រឿង ទុំទាវ ឱ្យយើងរៀនសួរសំណួរពី អំណាច និងភាពយុត្តិធម៌ តាមរយៈសកម្មភាពរបស់ស្ដេច ហើយនិងម្ដាយរបស់នាងទាវ។ រឿងនេះគឺជាអក្សរសាស្ត្រដែលផ្ដល់គំរូដល់ប្រជាជនខ្មែរ។ រឿង “ទុំទាវ” បានប្រែប្រួលទម្រង់ទៅតាមសម័យកាល ដូចជាការសម្ដែងជាភាពយន្ត និងការតែងជាចម្រៀង ហើយទាំងនេះគឺជាការចាប់អារម្មណ៍របស់ប្រជាជនខ្មែររហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោក ចច។
លោក ចច ដែលកើតក្នុងក្រុង Boston រដ្ឋ Massachusetts សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ១៩៥៨ បានចាប់អារម្មណ៍ភាសានិងវប្បធម៌ខ្មែរតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥ នៅពេលដែលលោកបានជួបប្រពន្ធរបស់លោកដែលជាជនជាតិខ្មែរនៅក្រុង Lowell រដ្ឋ Massachusetts។
នៅពេលដែលលោកបញ្ចប់ការសិក្សា ក្នុងកម្មវិធីសិក្សាកម្រិតអាស៊ាននៅ Cornell University in Ithaca ក្រុងញ៉ូវយ៉ក លោកក៏បានចាប់ផ្ដើមអាននិងបកប្រែងរឿង «ទុំទាវ» ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៥។ ហើយក្នុងអំឡុងពេលរៀននៅ Cornell គ្រូភាសាខ្មែររបស់លោក ចច បានណែនាំឱ្យលោកអានរឿង«ទុំទាវ» ប្រសិនបើលោកចង់ស្វែងយល់ពីវប្បធម៌ខ្មែរឱ្យកាន់តែច្រើន។
ក្រោយមកលោក ចច ជីហ្គាស បានបន្តវិភាគនិងបកប្រែរឿង «ទុំទាវ» នៅពេលដែលលោករៀនថ្នាក់បណ្ឌិតផ្នែក Oriental and African Studies (SOAS) ឯសាកលវិទ្យាល័យមួយនៅទីក្រុងឡុង។
លោកបានបកប្រែរឿង «ទុំទាវ» ចប់សព្វគ្រប់ក្នុងឆ្នាំ២០០២ ហើយបានបោះពុម្ពនៅមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា(DC-Cam) ក្នុងឆ្នាំ២០០៥។ ឆ្នាំដដែលនោះ សៀវភៅរឿង «ទុំទាវ» ជាភាសាអង់គ្លេស បានដាក់ឱ្យដំណើរការក្នុងកម្មវិធីសិក្សា នៅសកលវិទ្យាល័យទាំង៤ខាងលើតែម្ដង៕
Tag:
ទុំទាវ
អក្សរសាស្ត្រ
អក្សរសិល្ប៍
បកប្រែ
អង់គ្លេស
អំណាច
យុត្តិធម៌
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
