រដ្ឋមន្ត្រីវប្បធម៌៖«កុំយល់ខុសពីរឿងសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់»

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

រដ្ឋមន្ត្រីវប្បធម៌៖«កុំយល់ខុសពីរឿងសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់»

14, Mar 2020 , 6:59 pm

រូបភាព

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖ “កុំយល់ខុសពីរឿងសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់”។ នេះជាប្រយោគដែលរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌លោកស្រី ភឿង សកុណា បានបញ្ជាក់ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ ស្ដីអំពីប្រធានបទនារីស្លៀកស៊ិចស៊ីជ្រុលហួសហេតុពេក រហូតសឹងបញ្ចេញកេរខ្មាស ក្នុងពេលផ្សាយផ្ទាល់លក់ផលិតផល។ ចំណែក លោក ប៉ា ចាន់រឿន អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកទស្សនវិជ្ជា និងការអភិវឌ្ឍសង្គម ថាការប្រៀបធៀបការស្លៀកពាក់កាលពីសម័យអង្គរ មកសម័យបច្ចុប្បន្ន គឺជាការដើរបញ្ច្រាសពីការអប់រំ។

ដើម្បីយល់កាន់តែច្បាស់ អំពីការបកស្រាយលើការស្លៀកខ្លី ជ្រុលហួសហេតុពេករហូតស្ទើរតែលេចកេរខ្មាស សូមប្រិយមិត្តស្ដាប់បទយកការណ៍ ដែលរៀបរៀងដោយកញ្ញា ប៉ូ សាគុន៖

ការស្លៀកស៊ិចស៊ីជ្រុលហួសហេតុពេក រហូតស្ទើរតែបញ្ចេញកេរខ្មាស ដែលនារីលក់ផលិតផលតាមអនឡាញមួយចំនួន បានប្រព្រឹត្តកន្លងមក បានក្លាយជាប្រធានបទក្ដៅនៅកម្ពុជា។
មតិខ្លះលើកឡើងថា នេះជាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់បុគ្គល និងជាសិទ្ធិរបស់ស្ត្រី។ ចំណែកមតិខ្លះទៀតថាការធ្វើបែបនេះ បានប៉ះពាល់ដល់តម្លៃស្ត្រី និងវប្បធម៌ទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីខ្មែរ។ ប៉ុន្តែមតិមួយចំនួន បានប្រៀបធៀបការស្លៀកពាក់នៅសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ ទៅសម័យអង្គរ ដែលឯកសារជាច្រើនបានបង្ហាញថា នារីកាលសម័យនោះលែងខ្លួនទទេ នៅល្វែងខាងលើ។
មតិយោបល់ ក៏ដូចជាការយល់ឃើញផ្សេងគ្នានេះ ត្រូវបានរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ លោកស្រី ភឿង សកុណា បញ្ជាក់ដូច្នេះ៖«កាលណានិយាយពីសង្គមមួយ គេនិយាយអំពីប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ នៅក្នុងសង្គមហ្នឹង ដើម្បីថែរក្សាសុខដុមភាព សុខមាលភាពប្រជាជន ក្នុងប្រជាជាតិមួយ។ ការថែរក្សាវប្បធម៌ប្រពៃណី គឺជារឿងចាំបាច់។ កុំយល់ខុស រវាងសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់។ សិទ្ធិយើងមួយ យើងអាចធ្វើបាន ប្រសិនបើមិនប៉ះពាល់ជាមួយសិទ្ធិអ្នកដទៃ។ សិទ្ធិមួយអាចធ្វើបាន ប្រសិនបើសិទ្ធិនោះ មិនបានបំផ្លាញទំនៀមទម្លាប់ និងភាពថ្លៃថ្នូររបស់ប្រជាជាតិនោះ»។

លោកស្រី ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ

លោកស្រីពន្យល់បន្ថែមថា៖«យើងមិនមែនឃើញអ៊ីរ៉ុប ដែលមានទំនៀមទម្លាប់ទូលាយជាង។ ខើចលើខើចក្រោមក៏បាន ហើយយើងយកមកធ្វើបែបហ្នឹង អាណឹងខុសហើយ វាមិនមែនសិទ្ធិទេ នេះចូលដល់កាយវិកាមួយ ធ្វើឱ្យខូចខាត និងប៉ះពាល់ដល់គេដទៃទៀត។ ដូច្នេះសិទ្ធិណាក៏ដោយ សិទ្ធិមានក៏ប៉ុន្តែកុំឱ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិអ្នកដទៃ កុំឱ្យបំផ្លា្ញនូវសុខដុមកម្ម នៅក្នុងជាតិសាសន៍របស់ខ្លួន»។

ដូចគ្នាដែរលោកបណ្ឌិត ប៉ា ចាន់រឿន អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកទស្សនវិជ្ជា និងការអភិវឌ្ឍសង្គម លើកឡើងថាស្ត្រីគ្រប់រូបក៏ដួចជាបុរសដែរ គឺមានសិទ្ធិក្នុងការជ្រើសរើសការស្លៀកពាក់ ដែលនេះ គឺជាសិទ្ធិមូលដ្ឋាន។ ប៉ុន្តែពួកគេក៏ត្រូវតែគិតពីក្រមសីលធម៌ និងសុជីវធម៌ ក្នុងការស្លៀកពាក់នៅក្នុងសង្គមដែរ។ ដោយលោកបញ្ជាក់ពីការឱ្យតម្លៃលើការស្លៀកពាក់ នៅក្នុងសង្គមខ្មែរយ៉ាងដូច្នេះ៖«នៅក្នុងសង្គមខ្មែរយើង គឺមិនឱ្យតម្លៃនូវការស្លៀកស៊ិចស៊ីហួសប្រ មាណទេ។ ការពិតណាស់ការស្លៀកពាក់ស៊ិចស៊ី គឺជាសិល្បៈមួយក្នុងការតុបតែងខ្លួន ប៉ុន្តែនៅពេលដែលស៊ិចស៊ីហួសប្រមាណ ស៊ិចស៊ីជ្រុល លេចលើ លេចក្រោមហួសហេតុ រហូតដល់ទៅស្ទើរតែលេចកេរខ្មាស អាហ្នឹងនៅក្នុងសង្គមណា ខ្ញុំគិតថាមិនអាចទទួលយកបានទេ»។

លោក ប៉ា ចាន់រឿន អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកទស្សនវិជ្ជា និងការអភិវឌ្ឍសង្គម

លោកបន្ថែមថា ការស្លៀកពាក់គឺជាសិល្បៈនៃការទាក់ទាញមួយ ក៏ប៉ុន្តែមិនគួរស្លៀកពាក់ឱ្យជ្រុលហួសហេតុពេក រហូតសឹងបញ្ចេញនូវរូបភាពអាសអាភាសនោះទេ៖«ស្ត្រីដែលរកស៊ីឡាយលក់ផលិតផលតាមហ្វេសប៊ុកហ្នឹង រឿងតុបតែងគឺជាសិល្បៈមួយ នៃការទាក់ទាញហើយ ប៉ុន្តែមិនត្រូវស្លៀកពាក់ស៊ិចស៊ី ឱ្យវាហួសប្រមាណឡើយ។ ការស្លៀកពាក់នេះ សឹងតែបញ្ចេញរូបភាពអាសអាភាស វាមិនត្រឹមតែប៉ះពាល់នូវសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ នៃការស្លៀកពាក់ ក្នុងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ និងសុជីវធម៌ខ្មែរទេ វាអាចប៉ះពាល់ទៅដល់ការរំលោភបំពាន ច្បាប់នៃការបង្ហាញកេរខ្មាសទៀត»។

ឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រៀបធៀបការស្លៀកពាក់នៅសម័យបច្ចុប្បន្ន ទៅនឹងការស្លៀកពាក់កាលពីសម័យអង្គរ លោក ប៉ា ចាន់រឿន បកស្រាយក្នុងនាមជាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកទស្សនវិជ្ជា និងការអភិវឌ្ឍសង្គមបែបនេះ៖«ការប្រៀបធៀបថាស្ត្រីខ្មែរនៅសម័យអង្គរ កាលពី១០សតវត្សរ៍មុន អត់ពាក់អាវលែងខ្លួនទទេ ហើយមកប្រៀបធៀបនៅសម័យនេះ ខ្ញុំគិតថាវាជាការប្រៀបធៀបមិនត្រឹមត្រូវទេ។ នៅក្នុងសម័យកាលមួយៗ គុណតម្លៃនៃវប្បធម៌អរិយធម៌ មានតម្លៃផ្សេងៗគ្នា។ ប៉ុន្តែចំណុចមួយដែលខ្មែរគួរចាំ នៅសម័យអង្គរ គឺគេស្លៀកពាក់ជិតនៅល្វែងខាងក្រោម ហើយនៅខាងលើគឺលែងខ្លួនទទេ»។

លោក ពន្យល់បន្ថែម៖«ការប្រៀបថានៅសម័យអង្គរ ស្ត្រីគេមិនពាក់អាវទេ ហើយនៅសម័យនេះគេលែងខ្លួនទទេ មិនពាក់អាវម្ដេចមិនបាន? អ្នកសួរនោះ គួរតែពិនិត្យមើលគុណតម្លៃ ទៅតាមសម័យកាលនីមួយៗ។ បើថាចង់ធ្វើបែបនោះក៏ធ្វើទៅ អ៊ីចឹងនាំគ្នាដើរអត់ពាក់អាវទៅ។ ជាពិសេស បើយើងអះអាងបែបនេះ គឺយើងដើរបញ្ច្រាសការអប់រំហើយ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ប៉ា ចាន់រឿន ថាបើគេមិនខ្វល់ពីក្រមសីលធម៌ ក្នុងការស្លៀកពាក់នៅក្នុងសង្គមទេ នោះគេក៏មិនចាំបាច់អប់រំកុមារ ពីការស្លៀកពាក់ឱ្យបានសមរម្យទៀតដែរ៖«ក្នុងសាលា យើងអប់រំក្មេងៗ យុវសិស្ស និងនិស្សិត ឱ្យស្លៀកពាក់ឱ្យបានសមរម្យ តាំងពីមត្តេយ្យមក។ ហើយបើយើងនាំគ្នាមកអះអាងថា នេះគឺជាសិទ្ធិរបស់យើង យើងស្លៀកក៏បានមិនស្លៀកក៏បាន តើយើងខំទៅអប់រំកូនរបស់យើងតាំងពីមត្តេយ្យ រហូតទៅដល់សកលវិទ្យាល័យ ឱ្យខិតខំប្រឹងប្រែង រៀបចំការស្លៀកពាក់ឱ្យសមសួន បានប្រយោជន៍អី? នោះហើយ ជាសំណួរដែលខ្ញុំសួរត្រឡប់ទៅវិញ»។

ជាយុវតីវ័យ១៧ឆ្នាំ ដែលរៀនផ្នែកការសិក្សាពីព័ត៌មាន កញ្ញា ផាត ដាណេ បានបង្ហាញពីការយល់ឃើញរបស់ខ្លួនដូច្នេះ៖«អ្នកដែលស្លៀកស៊ិចស៊ីជ្រុលហួសហេតុពេកហ្នឹង វាប៉ះពាល់ខ្ញុំដែលជាស្ត្រីដែរ ព្រោះមនុស្សស្រីមានអវយវៈដូចគ្នា ដល់អ៊ីចឹងគាត់ធ្វើបែបនេះវាដូចជាបង្អាប់កិត្តិយសមនុស្សស្រី។ នេះជាសិទ្ធិរបស់គាត់ប៉ុន្តែវាអាចជះឥទ្ធិពលដល់អ្នកផ្សេង គាត់ស៊ិចស៊ីហួសហេតុអ៊ីចឹងទៅ វាផ្ដល់គំរូដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ ដែលក្មេងអាចនឹងធ្វើបែបនេះតាម។ សម្រាប់ខ្ញុំបើគាត់ចង់បង្ហាញបែបនេះ គួរតែស្ថិតក្នុងកម្រិតណាមួយ»។

កញ្ញា ផាត ដាណេ និស្សិតផ្នែកការសិក្សាពីព័ត៌មាន

ក្នុងនាមជាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវលោក ប៉ា ចាន់រឿន ណែនាំឱ្យប្រជាជនខ្មែរគួរព្យាយាមអានសៀវភៅស្ដីពីវប្បធម៌អរិយធម៌ខ្មែរ ឱ្យបានច្រើន៖«មានសៀវភៅច្រើនណាស់ ដែលនិយាយពីវប្បធម៌អរិយធម៌ខ្មែរ មានទាំងការបោះពុម្ពដោយអ្នកប្រាជ្ញខ្មែរយើង ដែលជាសាស្ត្រាចារ្យ និងមានទាំងការបោះពុម្ពដោយក្រុមជំនំប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ និងនៅពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ គឺមានច្រើន។ ឧទាហរណ៍ ការបោះពុម្ពដោយលោកអ៊ុំ មាជ ប៉ុន ជាដើម។ បញ្ហាប្រហែលជាប្រជាជនយើងភាគច្រើន មិនបានអានអំពីវប្បធម៌អរិយធម៌ខ្មែរ និងសុជីវធម៌ខ្មែរ។ ហើយខ្ញុំក៏សូមសំណួមពរឱ្យក្រសួងអប់រំ មេត្តាបញ្ចូលការអប់រំពីអរិយធម៌ខ្មែរ ទៅក្នុងគ្រប់កម្រិតសិក្សាដែរ»។

លោកក៏មានយោបល់ខ្លះៗ អំពីដំណោះស្រាយមួយចំនួន ចំពោះបុគ្គលដែលបានប្រព្រឹត្តកំហុសខាងលើដែរ៖«ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះគឺសមត្ថកិច្ច មានក្រសួងវប្បធម៌ គួរតែអញ្ជើញពួកគាត់ទៅអប់រំណែនាំ។ អ្នកខ្លះគាត់មិនដឹងថាការស្លៀកពាក់បែបហ្នឹង វាខុសសីលធម៌សង្គមទេ តែអ្នកខ្លះទៀតគាត់ធ្វើដោយបំពាន។ អ៊ីចឹងបើគាត់មិនដឹងយើងអប់រំទូន្មានគាត់ ម្ដងឬពីរដងទៅ ហើយបើគាត់មិនស្ដាប់ចាំយើងចាត់វិធានការក្ដៅ ដែលនេះជាដំណោះស្រាយ ដើម្បីកុំឱ្យពួកគាត់ធ្វើជាគំរូអាក្រក់ដល់មនុស្សដទៃទៀតក្នុងសង្គម»៕