ភ្នំពេញ៖ កម្ពុជាគ្រោងរៀបចំបទដ្ឋានគតិយុត្តិ ឬច្បាប់បញ្ជាក់សុវត្ថិភាព ក្នុងការអនុញ្ញាតឱ្យនាំចូលបន្លែ និងផ្លែឈើពីបរទេស ពិសេសប្រទេសជិតខាង។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ លោក ងិន ឆាយ អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម ។
បើតាមលោក ងិន ឆាយ យន្តការក្នុងការទប់ស្កាត់ការនាំចូលបន្លែ ផ្លែឈើ ដែលសង្ស័យមានផ្ទុកសារធាតុគីមីពុល គឺត្រូវធ្វើឡើងជាជំហានៗ ដោយមានទាំងយន្តការបន្ទាន់ យន្តការរយៈពេលមធ្យម និងយន្តការរយៈពេលវែង។ លោក បញ្ជាក់ថា តាមរយៈច្បាប់នេះ បន្លែ-ផ្លែឈើមុននឹងនាំចូលដល់ទឹកដីកម្ពុជា ត្រូវមានលិខិតបញ្ជាក់គុណភាព អនាម័យ និងសុវត្ថិភាព។
អគ្គនាយកកសិកម្មរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទរូបនេះ បានពន្យល់ថា ក្រសួងកសិកម្មបានស្នើទៅក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហរិញ្ញវត្ថុ ដែលមានមន្ត្រីគយ ប្រចាំការនៅតាមច្រកព្រំដែននីមួយៗ ឱ្យជួយពិនិត្យ និងរឹតបន្តឹងរាល់ការនាំចូលបន្លែ-ផ្លែឈើ ដែលសង្ស័យមានសារធាតុគីមីពុល។
ដោយឡែក វិធានបន្ទាប់ ឬវិធានរយៈពេលមធ្យមរបស់ក្រសួងកសិកម្មនោះ គឺនឹងរៀបចំបទដ្ឋានគតិយុត្តិដែលមានច្បាប់ការពាររុក្ខជាតិ និងភូតគាមអនាម័យ ដោយបានចែងក្នុងលក្ខខណ្ឌថា គ្រប់ភាគីដែលនាំផលិតផលកសិកម្មនាំចូលមកកម្ពុជា គឺត្រូវបានលិខិតបញ្ជាក់(អនាម័យ និងសុវត្ថិភាព) ដូចដែលកម្ពុជានាំចេញកសិផលទៅប្រទេសដទៃដែរ។ នេះបើតាមលោក ងិន ឆាយ ។
ថ្លែងក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន ស្តីពី៖«សក្កានុពលនាចេញកសិផលកម្ពុជា ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិដែលមានទាក់ទងនឹងភូតគាមអនាម័យ» នៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពីថ្ងៃទី១៧មិថុនា ឆ្នាំ២០២០ លោក ងិន ឆាយ បានអះអាងដូច្នេះ៖«ការនាំបន្លែ-ផ្លែឈើចូលកម្ពុជា ត្រូវឱ្យមានលិខិតបញ្ជាក់ភូតគាមអនាម័យមក ឱ្យមានលិខិតបញ្ជាក់ថា សារធាតុ[នៅក្នុងបន្លែ-ផ្លែឈើ]ទាំងនោះមានសុវត្ថិភាព ដែលបញ្ជាក់ដោយអង្គភាពមានសមត្ថកិច្ចនៃប្រទេសនាំចូលទាំងនោះ»។
កាលពីថ្ងៃទី១២ ឧសភា ឆ្នាំ២០២០ ក្រសួងមហាផ្ទៃបានបង្គាប់ឱ្យរដ្ឋបាលខេត្តជាប់ព្រំដែន និងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចប្រចាំនៅតាមច្រកព្រំដែនទាំងអស់ ត្រូវពង្រឹងការត្រួតពិនិត្យនិងទប់ស្កាត់ការនាំចូលបន្លែ និងផ្លែឈើមានជាតិគីមីពុល និងទំនិញខូចគុណភាព ដោយសំដៅដល់ការការពារអាយុជីវិត និងសុខភាពពលរដ្ឋ។
ក្រោយមានការបង្គាប់ពីខាងក្រសួងមហាផ្ទៃបានរយៈពេលមួយខែមក ពោលនៅថ្ងៃទី១២ មិថុនា អាជ្ញាធរ បានរកឃើញបន្លែ៦មុខ ដែលមានទម្ងន់ប្រមាណ៥តោន នាំចូលពីវៀតណាម តាមច្រកជ្រៃធំ ក្នុងខេត្តកណ្តាល គឺមានផ្ទុកកាកសំណល់សម្លាប់សត្វល្អិត ឬសារធាតុថ្នាំពុលគីមីកសិកម្ម ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពអ្នកបរិភោគ។ បន្លែទាំង៦ប្រភេទដែលមានផ្ទុកកាកសំណល់គីមីនោះ មានស្ពៃបូកគោ ផ្កាខាត់ណា ពោតបារាំង ក្រូចឆ្មារតូច (សម្រាប់ធ្វើតែជ្រក់) ផ្លែល្ពៅ និងផ្កាគូឆាយ។
ចំពោះការបង្កើតច្បាប់ និងយន្តការត្រួតពិនិត្យគុណភាពបន្លែ-ផ្លែ និងមានការបញ្ជាក់គុណភាព សុវត្ថិភាពដែលមានជាវិញ្ញាបនបត្រភូតគាមអនាម័យពីការនាំចូល គឺជាការល្អប្រសើរក្នុងការលើកកម្ពស់សុខភាពរបស់រដ្ឋក្នុងស្រុក។ នេះជាការគាំទ្ររបស់លោក ថេង សាវឿន ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា ដោយបានស្នើបន្ថែមទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ពិសេសមន្ត្រីប្រចាំនៅតាមច្រកព្រំដែន ត្រូវបង្កើតការត្រួតពិនិត្យ ដើម្បីបញ្ចៀសឬទប់ស្កាត់ការនាំបន្លែផ្លែ-ឈើ មានជាតិគីមីពុលចូលកម្ពុជា ឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។
ជាមួយនឹងគ្នានេះ លោក ថេង សាវឿន ក៏បានស្នើឱ្យមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ ពិសេសអ្នកជំនាញកសិកម្ម ត្រូវចុះណែនាំ និងអប់រំដល់អ្នកដាំ និងអ្នកប្រើប្រាស់ដាំពុលគីមីកសិកម្ម នៅក្នុងស្រុក ឱ្យបានកាន់ទូលាយផងដែរ។ កម្ពុជា មានច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងដែលទាក់ទងនឹងការនាំចូលជីនិងថ្នាំពុលគីមីកសិកម្ម តាំងឆ្នាំ២០០៨មក។ បើតាមប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា រូបនេះ បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាក៏ត្រូវមានច្បាប់ត្រួតពិនិត្យ និងអនុវត្តឱ្យបានតឹងរឹងបំផុត ចំពោះក្រុមហ៊ុន ឬអ្នកវិនិយោគទាំងឡាយណា ដែលរកស៊ីលើការចែកចាយជីនិងថ្នាំគីមីកសិកម្មនៅកម្ពុជា ដើម្បីធានាបាននូវគុណភាព និងសុវត្ថិភាពនៃផលិតផលកសិកម្មនីមួយៗ ពិសេសបន្លែ និងផ្លែឈើ។
លោក ថេង សាវឿន បាននិយាយប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ(ThmeyThmey) តាមទូរសព្ទ នាថ្ងៃព្រឹកថ្ងៃទី១៩មិថុនា ដូច្នេះ៖ «ប្រសិនបើយើងទប់ស្កាត់តែខាងក្រៅ[ការនាំចូលបន្លែ-ផ្លែឈើមានផ្ទុកកាកសំណល់គីមី] ប៉ុន្តែខាងក្នុងយើងនៅតែបើកឱ្យមានការប្រើប្រាស់ជីនិងថ្នាំពុលគីមីកសិកម្មដោយគ្មានស្តង់ដារ ឬគុណភាពនោះ។ ខ្ញុំគិតថាវា ក៏នៅតែជាបញ្ហាសម្រាប់សុខភាពពលរដ្ឋក្នុងស្រុកដដែល»។
លោក ងិន ឆាយ អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មកំពុងថ្លែងនៅក្នុសន្និសីទសារព័ត៌មាន ស្តីពី៖«សក្កានុពលនាចេញកសិផលកម្ពុជា ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិដែលមានទាក់ទងនឹងភូតគាមអនាម័យ» នៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពីថ្ងៃទី១៧មិថុនា ឆ្នាំ២០២០។
ក្រសួងកសិកម្មបានសិក្សានិងប៉ានស្មាន ពីតម្រូវការប្រើប្រាស់បន្លែរបស់ពលរដ្ឋក្នុងស្រុកប្រចាំឆ្នាំ២០២០ មានជាង១០៤ម៉ឺនតោន ខណៈកម្ពុជាមានលទ្ធភាពអាចផ្គង់ផ្គង់បានជិត៧២ម៉ឺនតោន (៦៩ភាគរយ) ដែលមាន៣៣ម៉ឺនតោន (៣២ភាគរយ)ទៀត ត្រូវនាំចូលពីរបរទេស។ យោងតាមរបាយការណ៍នេះ បើគិតជាប្រចាំថ្ងៃវិញ កម្ពុជាមានតម្រូវបន្លែចំនួន២,៨៦៥តោន តែលទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់បន្លែក្នុងស្រុកបានត្រឹម១,៩៦២តោនប៉ុណ្ណោះ។ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការប្រើប្រាស់បន្លែក្នុងស្រុកនេះ កម្ពុជាត្រូវនាំចូលបន្លែពីបរទេសជាង៩០០តោនទៀតក្នុងមួយថ្ងៃ៕