ស្ថិតិជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា បានបង្ហាញថា ពេញមួយឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជា បាននាំទំនិញចូលពីប្រទេសចិន គឺមានទំហំទឹកប្រាក់ដល់១០ ៤៤៥លានដុល្លារអាម៉េរិក។ ទំហំនៃការនាំចូលនេះ គឺកើនក្នុងអត្រា៧,៩ភាគរយ ខណៈការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅចិនវិញ បែរជាធ្លាក់ដល់អត្រា១៧,៩ភាគរយ ធៀបនឹងឆ្នាំ២០២១។ 

 

អគ្គនាយកដ្ឋានគយនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានបញ្ជាក់ថា ក្នុងឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជាសម្រេចការនាំចេញទៅទីផ្សារប្រទេសចិន បានតម្លៃត្រឹមតែជាង១ ២៤០លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។

 

លោក ប៉ែន សុវិជាតិ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានលើកឡើងថា ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មដែលកម្ពុជា-ចិនសម្រេចបាននេះ​ គឺបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់នូវភាពវិជ្ជមានដ៏ល្អប្រសើរ បើទោះបីការនាំចេញរបស់កម្ពុជា ទៅប្រទេសចិនមានជួបនូវឧបសគ្គមួយចំនួនក៏ដោយ។ 

 

បើតាមលោក សុវិជាតិ​ កត្តាធ្វើឱ្យការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅទីផ្សារចិនមានការធ្លាក់ចុះនោះ គឺដោយសារ​រដ្ឋបាលគយប្រទេសចិន បានរឹតត្បិតការនាំទំនិញចូលពីបរទេស​ តាមរយៈការអនុវត្តគោលនយោបាយគ្មានកូវីដ-១៩​ (Zero Covid)។ ទន្ទឹមនេះ ការកើនឡើងខ្ពស់នៃ​ថ្លៃដឹកជញ្ជូនទំនិញ, ការប្រែប្រួលពីតម្រូវការទីផ្សារ ដោយសារតែសង្រ្គាមរវាងរុស្សី-អ៊ុយក្រែន រួមទាំងកម្ពុជាអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីមិនទាន់ពេញលេញនោះ ក៏ជាមូលហេតុចម្បងធ្វើឱ្យការនាំទំនិញទៅទីផ្សារចិនមានការធ្លាក់ចុះ ផងដែរ។ 

 

យ៉ាងណាមិញ លោករដ្ឋលេខាធិការ និងជានាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មរូបនេះ បានបង្ហាញ​នូវសុទិដ្ឋនិយមខ្ពស់ថា​ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរ ជាពិសេសការនាំចេញរបស់កម្ពុជា នឹងមានកំណើន​ល្អប្រសើរឡើងវិញ។ លោក សុវិជាតិ បន្តថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ(ThmeyThmey) យ៉ាងដូច្នេះ៖ «កំណើននៃការនាំចេញរបស់កម្ពុជានោះ គឺត្រង់ថា ចិនបានអនុញ្ញាតឱ្យយើងនាំចូលកសិផលជាបន្តបន្ទាប់ ដូចជាចេក ស្វាយ មៀនប៉ៃលិន ម្រេច...ជាដើម។ ជាងនេះទៅទៀត! សព្វថ្ងៃយើងក្រៅតែមានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយចិនហើយនោះ ក៏មានអាសិបដែលជាការជំរុញយ៉ាងខ្លាំងដល់ការនាំចេញរបស់យើងទៅទីផ្សារចិន ដែរ»។​ 

 

ជាមួយគ្នានេះ លោក លឹម ហេង  អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានលើកឡើងថា តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន និងកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (អាសិប) នឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាកាន់តែសក្កានុពលក្នុងការចេញទៅប្រទេសចិន បន្ទាប់រដ្ឋាភិបាលប្រកាសលុបចោលនូវគោលនយោបាយសូន្យកូវីដ​ កាលពីថ្ងៃទី៨មករា ឆ្នាំ២០២៣។​ 

 

«យើងរំពឹងលើកិច្ចព្រៀមព្រៀងទាំង២នេះ ដើម្បីជំរុញការនាំចេញរបស់យើង បន្ទាប់ពីអនាគតយើងបាត់បង់ទាំងស្រុងនូវEBAពីសហភាពអឺរ៉ុប និង GSP ពីសហរដ្ឋអាម៉េរិក»។ លោកលឹម ហេង ថ្លែងបែបនេះកាន់សារព័ត៌មានថ្មីៗ ដោយបន្តថា​៖ «អនាគត គឺយើងរំពឹងយ៉ាងចាំបាច់លើកិច្ចព្រៀមព្រៀងសេរីនានា ជាមួយកូរ៉េខាងត្បូង ឈានដល់ជាមួយជប៉ុន ឥណ្ឌា ឬអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម​ ដើម្បីទ្រទ្រង់ដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិយើងបន្តទៀត»។​

 

បើតាមលោក លឹម ហេង ខាងអគ្គនាយកជំរុញពាណិជ្ជកម្មរបស់ចិន បានប្តេជ្ញាក្នុងការទិញកសិផលនានាពីកម្ពុជាឱ្យកាន់បានតែច្រើន និងជួយសម្របសម្រួលលើកិច្ចការបច្ចេកទេស ឬ បែបបទពាណិជ្ជកម្មនៃការនាំចេញរបស់កម្ពុជា។ លោកបានបញ្ជាក់ថា៖«ខាងចិននឹងជួយសម្រួលបែបបទនាំចេញពីកម្ពុជាទៅចិន ដោយធ្វើយ៉ាងម៉េចឱ្យបានលឿនបំផុត ដើម្បីជំរុញដល់ការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិននេះ»។ 

 

សម្រាប់ លោក ហុង វណ្ណៈ អ្នកស្រាវជ្រាវ​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដើម្បីបានប្រយោជន៍លើកិច្ចព្រមព្រៀងសេរីពីចិនឱ្យបានច្រើនជាអតិបរិមា  កម្ពុជា គឺត្រូវខិតខំបង្កើនកិច្ចសហការជាមួយវិនិយោគិនចិន ក្នុងការជំរុញការកែច្នៃ និងវេចខ្ចប់ នូវផលិតផលកសិកម្មនានាដែលមានលក្ខណៈស្តង់ដារឆ្លើយតបការនាំចេញ។  ការនាំចេញនោះ ត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ។

 

«យើងត្រូវជំរុញដល់សហគ្រាសធុនតូច-មធ្យម(SMEs) ក្នុងស្រុកឱ្យបង្កើនភាពកែច្នៃផលិតផលកសិកម្មដែលមានសក្តានុពលនាំចេញ។ ​ការនាំចេញផលិតផលកែច្នៃ គឺជាផ្នែកមួយយ៉ាងសំខាន់ដោយភាគីពាក់ព័ន្ធនឹងទទួលបានតម្លៃបន្ថែម ជាជាងការនាំចេញផលិតផលស្រស់»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់​ ហុង វណ្ណៈ ដោយបន្ថែម ក្រៅពីខិតខំ​ផលិត​/​កែច្នៃ​ផលិតផល​ក្នុងស្រុក កម្ពុជាក៏ត្រូវធ្វើ​ពិពិធ​កម្ម​ទំនិញ​នាំចេញ ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ការពឹងផ្អែក លើ​ទីផ្សារ​នាំចូល ​ផងដែរ​។​

 

យោងតាមស្ថិតិជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជាសម្រេចពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសក្នុងពិភពលោកបានជាង ៥២ ៤២៤លានដុល្លារ កើនក្នុងរង្វង់៩ភាគរយ។ ក្នុងនោះ ការនាំចេញសម្រេចបាន​ជិត ២២ ៤៨៣លានដុល្លារ កើន ១៦,៤ភាគរយ ខណៈការនាំចូលវិញ គឺមាន ២៩ ៩៤១លានដុល្លារ កើន​៤,៣ភាគរយ ធៀបនឹងឆ្នាំ២០២១។ ចិនជាប្រទេសដែលមានទំហំពាណិជ្ជកម្ម​ធំលំដាប់លេខមួយ ជាមួយកម្ពុជា៕