«ចិត្ត» មានន័យថា ធម្មជាតសម្រាប់សន្សំអារម្មណ៍, សម្រាប់គិត គឺវិញ្ញាណ : ចិត្តត្រង់, ចិត្តវៀច; ចិត្តល្អ, ចិត្តអាក្រក់។ល។ នេះបើតាមការពន្យល់ក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត និងវចនានុក្រមខ្មែរ២០២២របស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
បន្ថែមពីនេះ «ចិត្ត» សំដៅលើសមត្ថភាពគិត យល់ដឹង ពិចារណា វិនិច្ឆ័យ និងសម្រេចចិត្តរបស់មនុស្ស។ លើសពីនេះទៀតចិត្តក៏ជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃញាណ ដែលបង្កើតការគិត អារម្មណ៍ គំនិត ប្រត្យក្សារម្មណ៍ និងជាកន្លែងផ្ទុកពុទ្ធិនិងការចងចាំ : ផ្លូវចិត្ត, ចិត្តនិងកាយ។ សម្រាប់ថ្នាក់ពាក្យជាកិរិយាសព្ទវិញ «ចិត្ត» មានន័យថា អត់ធ្មត់ ពូកែទ្រាំ ស៊ូទ្រាំ : កីឡាករប្រដាល់នេះចិត្តណាស់ គេវាយបែកមុខហើយនៅមិនព្រមចុះចាញ់។ រីឯន័យមួយទៀតគឺ ឆាប់ប្រកាន់ ឆាប់ងរង៉ក់ ឆេវឆាវ : កូននេះចិត្តណាស់ ម្ដាយបន្ទោសបន្តិចបន្តួច លែងស៊ីបាយ។
ខាងក្រោមនេះ ជាកូនពាក្យទាក់ទងនឹង «ចិត្ត»៖
- ខ្លោចចិត្ត [គុ.] ដែលអាណិតយ៉ាងខ្លាំង, ដែលអាណិតរកអ្វីធៀបមិនបាន : អាណិតខ្លោចចិត្ត។
- គាប់ចិត្ត [គុ., គុ.កិ.] ដែលត្រូវចិត្តឬពេញចិត្តនឹងនរណាម្នាក់ឬអ្វីមួយ : លទ្ធផលគាប់ចិត្ត, ទេសភាពស្រស់ស្អាតគាប់ចិត្តទេសចរ, គាត់គាប់ចិត្តនឹងជីវិត។
- ចិត្តខ្មៅ [គុ.] ដែលមានចិត្តអាក្រក់ ដែលមានចិត្តទុរយស ចិត្តសាវា : មនុស្សចិត្តខ្មៅ។
- ចិត្តខ្លាំង [គុ.] ដែលមានចិត្តមានះ ដែលចូលចិត្តប្រឆាំងតបត : វាចិត្តខ្លាំងណាស់ ខំប្រឆាំងទទឹងទិស។
- ចិត្តចង្អៀត [គុ.] ដែលមិនចេះសន្តោសប្រណី ចូលចិត្តចាប់កំហុស : ថៅកែចិត្តចង្អៀត។
- ចិត្តចោរ [គុ.] ដែលមានចិត្តកេងប្រវ័ញ្ច កឹបកេង លួចបន្លំ : […] ឱ!ឪវាអើយ ខ្ញុំទើបនឹងដឹងរឿងថៅកែយើងចិត្តចោរជាមនុស្សអាក្រក់ណាស់។ […] (រឿងថៅកែចិត្តចោរ)។
- ចិត្តច្រើន [គុ.] ដែលចូលចិត្តងរង៉ក់ ដែលឆាប់ខឹងឬអន់ចិត្ត : មនុស្សចិត្តច្រើន។
- ចិត្តជា [គុ.] ដែលល្អ ស្មោះត្រង់ ឥតសៅហ្មង : […] សុរិយាចិត្តជា បំភ្លឺរាល់គ្នា ដល់អស់ញាតិផង ឱ្យបានសុខុម ផុតទុក្ខសៅហ្មង ជួយដោះចំណង ទុក្ខសោកប្រជា។ […]។
- ចិត្តទូលាយ [គុ.] ដែលចេះសន្តោសប្រណី មិនប្រកាន់ទោស : មនុស្សចិត្តទូលាយ។
- ចិត្តធ្ងន់ [គុ.] (សំនួន.) ដែលពូកែអត់ធ្មត់ មិនងាយខឹងផ្ដេសផ្ដាស : គ្រូជាអ្នកមានចិត្តធ្ងន់។
- ចិត្តធំ [គុ.] ដែលហ៊ានជ្រុល ដែលព្រហើន ថ្លើមធំ : មនុស្សចិត្តធំ, ចោរចិត្តធំ។
- ចិត្តពាល [ន., គុ.] ចិត្តដែលនៅឆោតល្ងង់ ទន់ជ្រាយ ចិត្តដែលកំណាចឃោរឃៅ, ដែលមានចិត្តកំណាចឃោរឃៅ : ចិត្តពាលមកពីសេចក្ដីល្ងង់ខ្លៅ, ជនដៃដល់ចិត្តពាល។
- ចិត្តព្រះ [ន.] ចិត្តដែលប្រកបដោយក្ដីសន្តោសប្រណី អធ្យាស្រ័យល្អ និងភាពអត់ធ្មត់។
- ចិត្តសាមាន្យ [ន., គុ.] ចិត្តដែលអាក្រក់ឃោរឃៅ, ដែលមានចិត្តអាក្រក់ឃោរឃៅ : ចិត្តសាមាន្យមកពីអវិជ្ជា, ចោរចិត្តសាមាន្យ។
- ចិត្តសោមនស្ស [ន.] ចិត្តដែលមានអំណរសប្បាយរីករាយ : ចិត្តសោមនស្សនៅពេលបានធ្វើអំពើល្អ។
- ចិត្តស្រាល [គុ.] (សំនួន.) ងាយខឹង ដែលមានចិត្តឆេវឆាវ : មកពីចិត្តស្រាល បានជាគាត់ប្រើអំពើហិង្សា។
- ចិត្តស្លុយ [គុ.] (សំនួន.) ដែលមិនរារែកចិត្ត ដែលហ៊ានប្រថុយធ្វើអ្វីមួយ, ចិត្តដាច់ : យុវជនចិត្តស្លុយប្រថុយនឹងគ្រោះថ្នាក់។
- ចិត្តហានក្លា ឬ ចិត្តមុត [ន.] (ព.ប្រ.) ចិត្តហានក្លា គឺចិត្តហ៊ានប្រថុយមិនញញើត។
- ចិត្តអប្រិយ [ន.] ចិត្តដែលមិនល្អមិនគួរជាទីពេញចិត្តអ្នកដទៃ : តាជូជកគឺជាតួអង្គកំណាច លោភលន់ និងមានចិត្តអប្រិយ។
- ដាច់ចិត្ត [កិ.] អស់ចិត្តអាល័យ សម្រេចចិត្តក្រោយការរារែក : គាត់ដាច់ចិត្តទៅចោលប្រពន្ធកូន។
- ទាន់ចិត្ត [គុ.កិ., គុ.] ដែលរហ័ស ឆាប់ លឿន ភ្លាមៗដោយក្ដីគាប់ចិត្ត : សេវាកម្មទាន់ចិត្ត៕