ជាតិ
នយោបាយជាតិ
×![]()
ថ្ងៃនេះ ៤៨ឆ្នាំមុន អាស៊ានត្រូវបានបង្កើតឡើងជាផ្លូវការ ក្នុងនាមជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាល មួយនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ អង្គការថ្នាក់តំបន់នេះបានអភិវឌ្ឍខ្លួន ជាច្រើនដំណាក់កាល ទើបអាចចេញជារូបរាងផ្លូវការមួយនៅក្នុងតំបន់។
សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឬហៅកាត់ថាអាស៊ាន គឺជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងតំបន់មួយ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែក នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និង ការអភិវឌ្ឍន៍ភាពជាដៃគូ។ មុននឹងចេញជារូបរាងមួយជាផ្លូវការ អាស៊ាន បាន ឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលជាច្រើន។
ក្នុងនោះស្ថាប័នដំបូងគេ ដែលត្រូវបានបង្កើតដោយសមាជិកអាស៊ានមានឈ្មោះថា សមាគមអាស៊ីអាគ្នេយ៍(ASA)។ ស្ថាប័ននេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៦១ ក្រោមការផ្តួចផ្តើមរបស់លោក ទុនកា អាបឌុលរ៉ាមាន់(Tunka Abdul Rahman) ដែលជាអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី។ នៅក្នុងស្ថាប័ននេះ មានសមាជិកសរុបចំនួនបីប្រទេសរួមមាន ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងថៃ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហាផ្ទៃក្នុង និង ភាពពុំមានប្រសិទ្ធភាព បានធ្វើឲ្យស្ថាប័ននេះត្រូវដួលរលំ។
មិនយូរប៉ុន្មានក្រោយពីការបរាជ័យនៃ សមាគមអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ស្ថាប័នមួយផ្សេងទៀត ត្រូវបាន បង្កើតឡើងដោយរដ្ឋអាស៊ាន។ នោះគឺ ម៉ាហ្វីលីនដូ (Maphilindo) ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៦៣ និងមានសមាជិកសរុបបីប្រទេសផងដែរ។ ក្នុងនោះរួមាន ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងឥណ្ឌូនេស៊ី។ យ៉ាងណាមិញ មិនយូរឡើយស្ថាប័ននេះ ក៏ត្រូវបានដួលរលំម្តងទៀត។
សូមជម្រាបផងដែរថា ស្ថាប័នសំខាន់ទាំងពីរនេះ មិនបានធ្វើឲ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិល្អរវាងប្រទេសអាស៊ាននោះទេ ផ្ទុយទៅវិញវាបានដួលរលំភ្លាមៗក្រោយពេលនៃការបង្កើត ។ នោះ ក៏ព្រោះតែ ដោយសារមានភាពចម្រូងចម្រាសរវាងសមាជិកនីមួយៗ ដែលកើតចេញពីភាពមិនច្បាស់លាស់រវាងនយោបាយការទូត និង បញ្ហានៃការកំណត់ដែនអធិបតេយ្យភាពផងដែរ។ចុងក្រោយនៅថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៦៧ ស្ថាបនិកប្រាំប្រទេសរួមមាន ថៃ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន សិង្ហបុរី និង ឥណ្ឌូនេស៊ី បានឯកភាពគ្នាបង្កើតអាស៊ានឡើងជាស្ថាពរ ដោយចេញសេចក្តីប្រកាសទីក្រុងបាងកក (Bangkok Declaration)។ បច្ចុប្បន្ន ស្ថាប័ននេះ មានសមាជិក ១០ប្រទេស។
ខាងក្រោមនេះគឹជាកាលបរិច្ឆេទដែលបណា្តប្រទេសទាំងដប់ក្លាយជាសមាជិកអាស៊ានផ្លូវការ៖
១. ថៃ ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៧
២. ម៉ាឡេស៊ី ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៧
៣. សិង្ហបុរី ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៧
៤. រដ្ឋហ្វីលីពីន ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៧
៥. ឥណ្ឌូនេស៊ី ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៧
៦. ប្រ៊ុយណេ ដារូសាលឹម ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី០៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៨៤
៧. វៀតណាម ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៥
៨. មីយ៉ាន់ម៉ា ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧
៩. ឡាវចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧
១០. កម្ពុជាចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៩ ៕
Tag:
អាស៊ាន
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 4 ថ្ងៃ
