អន្តរជាតិ
លោក ថេន សេន សក្តិសមជាវីរបុរសនៃការទម្រង់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមីយ៉ាន់ម៉ា?
×![]()
បរិការណ៍នៃការផ្លាស់ប្តូរបបដឹកនាំផ្តាច់ការមករកមេរបបដឹកនាំប្រជាធិបតេយ្យតាមរយៈការបោះឆ្នោតបានកើនឡើងស្ទើរតែគ្រប់តំបន់។ ទន្ទឹមនឹងការផ្លាស់ប្តូរនេះ មានប្រទេសមួយចំនួនធ្លាក់ចូលក្នុងភ្លើងសង្គ្រាម និងខ្លះប្រទេសអាចផ្លាស់ប្តូររបបដឹកនាំដោយរលូន ដ្បិតអ្នកនយោបាយមានភាពចាស់ទុំក្នុងការយល់ដឹងពីការផ្លាស់ប្តូរ។ មីយ៉ាន់ម៉ា កំពុងស្ថិតក្នុងការចាប់អារម្មណ៍របស់សហគមន៍ ដ្បិត ប្រទេសលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យវ័យក្មេង កំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលនៃការផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំយោធា ទៅជាមេដឹកនាំ ស៊ីវិល។ ប្រសិនបើការផ្លាស់ប្តូរមួយនេះ ជោគជ័យប្រធានាធិបតីជិតផុតអាណត្តិគួរចាត់ ទុកជាវីរៈបុរស កែទម្រង់ឬទេ?
សូមស្ដាប់ព័ត៌មានលម្អិត៖
នីតិកាលថ្មីនៃសភាមីយ៉ាន់ម៉ា នឹងបើកសម័យប្រជុំលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈខាងមុខនេះ។ ខុសពីអាណត្តិមុន សភាមីយ៉ាន់ម៉ាដែលត្រូវចាប់ផ្តើមក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ នឹងត្រូវដឹកនាំដោយតំណាងរាស្ត្រភាគច្រើនជាជនស៊ីវិលដែលចេញពីបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ(NLD) របស់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ។ តំណាងរាស្ត្របក្សលោកស្រីស៊ូជី នឹងមានសមាសភាពនៅក្នុងរដ្ឋសភា២៥៥នៃអាសនៈសរុប៤៤០និងសមាសភាពក្នុងព្រឹទ្ធិសភា១៣៥នៃអាសនៈសរុប២២៤។
កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ម្សិលមិញ លោកថេន សេន បានថ្លែងសុន្ទរកថាក្នុងឱកាសនៃការបិទបញ្ចប់ នីតិកាលសភាអាណត្តិចាស់ដោយលោកបានបញ្ជាក់ទាំងសមិទ្ធផល និងកត្តាប្រឈមក្នុងអាណត្តិដឹកនាំរបស់លោករយៈពេល៥ឆ្នាំកន្លងទៅ។ សុន្ទរកថាចុងក្រោយរបស់លោកថេន សេន បានផ្ញើរសារដ៏ កក់ក្តៅទៅកាន់ប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ា ដោយលោក បានបញ្ជាក់ថាលោក នឹងផ្ទេរអំណាចដោយសន្តិវិធី ។ លោក ចាត់ទុកថា ការផ្លាស់ប្តូររបស់មីយ៉ាន់ម៉ា មិនដូចទៅនឹងការផ្លាស់របស់នៅមជ្ឈិមបូព៌ាដែលជាការផ្លាស់ប្តូរបែបបង្ហូរឈាម និងផ្តល់លទ្ធភាពឲ្យក្រុមជ្រុលនិយមងើបឡើងបង្កជាសង្គ្រាមពាសពេញប្រទេស។
១.សមិទ្ធផលសំខាន់ក្រោមអាណត្តិលោកថេន សេន
ក្នុងដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមីយ៉ាន់ម៉ា ទាំងក្រសែភ្នែកជាតិ និងអន្តរជាតិ តួអង្គដែលសំខាន់ជាង គេគឺជាលោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជីជាម្ចាស់ពានរង្វាន់ណូប៊ែលសន្តិភាព និងត្រូវបានគេហៅថា «The Lady» ។ តែជារឿងមួយដែលមិនអាចប្រកែកបាននោះគឺ ដំណើរលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក៏មិនអាចទៅមុខ បានដែរប្រសិនបើមិនមានការចូលរួម និងផ្តល់លទ្ធភាពពីក្រុមមេដឹកនាំយោធា។ ជាពិសេសនោះ គឺក្រោមការកែទម្រង់របស់លោកប្រធានាធិបតីពាក់កណ្តាលស៊ីវិលជិតផុតអាណត្តិ ថេន សេន ដែល ឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីក្នុងឆ្នាំ២០១១ ដែលជាពេលអន្តរការនៃការផ្លាស់ប្តូរពីរបបយោធាមកកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ថ្វីដ្បិត លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមីយ៉ាន់ម៉ានៅក្មេងខ្ចី អំណាចយោធានិង បញ្ហាមួយចំនួននៅតែបន្សល់ទុកក្នុងបរិបទ មីយ៉ាន់ម៉ា គេមិនអាចមិនទទួលស្គាល់សមិទ្ធផលដែលលោក ថេន សេន បានកសាងក្នុងអាណត្តិប្រធានាធិបតីរបស់លោកនោះទេ។
ដោយមិនរាប់បញ្ចូលបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច មីយ៉ាន់ម៉ា គឺជារដ្ឋដែលចម្រុះទៅដោយជាតិសាសន៍ជាច្រើន ដែលរាប់បញ្ចូលទាំងឧទ្ទាមផងដែរនោះ លោក ថេន សេន បានព្យាយាមចរចា និង ចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពស្តីបទឈប់បាញ់ជាមួយក្រុមឧទ្ទាមដើម្បីផ្សះផ្សារជាតិ កសាងស្ថិរភាព និង សន្តិភាពមីយ៉ាន់ ម៉ាឡើងវិញ។ ជាពិសេសនោះ លោក ក៏បានដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយមីយ៉ាន់ម៉ារាប់ពាន់នាក់ ដែលត្រូវបានឃុំខ្លួនតាំងពីយោធាកាន់កាប់។ យោងតាមសារព័ត៌មាន The Diplomat នៅចុងឆ្នាំ ២០១៤ រដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ា បានប្រកាសយ៉ាងហោចណាស់មានអ្នកទោសនយោបាយប្រមាណជាង៣០០០នាក់ត្រូវបានដោះលែង។
អ្វីដែលជាសមិទ្ធផលចុងក្រោយ និងជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់លោក ថេន សេន នោះគឺលោកបានរៀបចំឲ្យមានការបោះឆ្នោតមួយតាមបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដនៅថ្ងៃទី០៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ ។ហើយលោកថែមទាំងប្រកាសទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត និងព្រមផ្ទេរតំណែងទៅឲ្យលោក ស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជីដោយសន្តិវិធី។
២. យោធានៅតែមានមហិច្ឆតាក្នុងនយោបាយមីយា់់ន់ម៉ា
បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលលោក ថេន សេន បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយនឹងក្រុមជនជាតិភាគតិចមួយចំនួនក៏ដោយ បន្ទុកដែលធ្ងន់ដែលបន្សល់ពីអាណត្តិរបស់លោកសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលបក្សលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី នៅតែបញ្ហាជម្លោះក្រុមឧទ្ទាម។ ហើយចុងក្រោយនេះ សភាមីយ៉ាន់ម៉ា ថែមទាំងបានអនុម័តលើច្បាប់ការពារអតីតប្រធានាធិបតីពីការចោទប្រកាន់លើបទល្មើសផ្សេងៗក្នុងពេលដឹកនាំប្រ ទេស ក្រោមសំណើរបស់លោក ថេន សេន។
ក្រៅពីការរក្សាអំណាចយោធា២៥ភាគរយនៅក្នុងសភា ដោយស្វ័យប្រវត្តិដែលបានកំណត់ដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ លោកថេន សេន ក៏បានស្នើទៅកាន់សភាមីយ៉ាន់ម៉ាដើម្បីអនុម័តបញ្ចូលក្រសួងអន្តោប្រវេសន៍ និងប្រជាជន ជាមួយនឹងក្រសួងមហាផ្ទៃជាក្រសួងតែមួយ។ តាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញមីយ៉ាន់ម៉ាដែលធ្វើដោយយោធា ក្រសួងធំចំនួនបីត្រូវស្ថិតក្រោមការគ្រប់ គ្រងដោយយោធាដែលរួមមាន ក្រសួងកិច្ចការព្រំដែន ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងការពារជាតិ។ ការបញ្ចូលក្រសួងពីរបន្ថែមក្នុងក្រសួងមហាផ្ទៃ បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីការចង់រក្សាឥទ្ធិពលយោធាក្នុង នយោបាយមីយ៉ាន់ម៉ា៕
សូមស្ដាប់ព័ត៌មានលម្អិត៖
នីតិកាលថ្មីនៃសភាមីយ៉ាន់ម៉ា នឹងបើកសម័យប្រជុំលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈខាងមុខនេះ។ ខុសពីអាណត្តិមុន សភាមីយ៉ាន់ម៉ាដែលត្រូវចាប់ផ្តើមក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ នឹងត្រូវដឹកនាំដោយតំណាងរាស្ត្រភាគច្រើនជាជនស៊ីវិលដែលចេញពីបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ(NLD) របស់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ។ តំណាងរាស្ត្របក្សលោកស្រីស៊ូជី នឹងមានសមាសភាពនៅក្នុងរដ្ឋសភា២៥៥នៃអាសនៈសរុប៤៤០និងសមាសភាពក្នុងព្រឹទ្ធិសភា១៣៥នៃអាសនៈសរុប២២៤។
កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ម្សិលមិញ លោកថេន សេន បានថ្លែងសុន្ទរកថាក្នុងឱកាសនៃការបិទបញ្ចប់ នីតិកាលសភាអាណត្តិចាស់ដោយលោកបានបញ្ជាក់ទាំងសមិទ្ធផល និងកត្តាប្រឈមក្នុងអាណត្តិដឹកនាំរបស់លោករយៈពេល៥ឆ្នាំកន្លងទៅ។ សុន្ទរកថាចុងក្រោយរបស់លោកថេន សេន បានផ្ញើរសារដ៏ កក់ក្តៅទៅកាន់ប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ា ដោយលោក បានបញ្ជាក់ថាលោក នឹងផ្ទេរអំណាចដោយសន្តិវិធី ។ លោក ចាត់ទុកថា ការផ្លាស់ប្តូររបស់មីយ៉ាន់ម៉ា មិនដូចទៅនឹងការផ្លាស់របស់នៅមជ្ឈិមបូព៌ាដែលជាការផ្លាស់ប្តូរបែបបង្ហូរឈាម និងផ្តល់លទ្ធភាពឲ្យក្រុមជ្រុលនិយមងើបឡើងបង្កជាសង្គ្រាមពាសពេញប្រទេស។
១.សមិទ្ធផលសំខាន់ក្រោមអាណត្តិលោកថេន សេន
ក្នុងដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមីយ៉ាន់ម៉ា ទាំងក្រសែភ្នែកជាតិ និងអន្តរជាតិ តួអង្គដែលសំខាន់ជាង គេគឺជាលោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជីជាម្ចាស់ពានរង្វាន់ណូប៊ែលសន្តិភាព និងត្រូវបានគេហៅថា «The Lady» ។ តែជារឿងមួយដែលមិនអាចប្រកែកបាននោះគឺ ដំណើរលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក៏មិនអាចទៅមុខ បានដែរប្រសិនបើមិនមានការចូលរួម និងផ្តល់លទ្ធភាពពីក្រុមមេដឹកនាំយោធា។ ជាពិសេសនោះ គឺក្រោមការកែទម្រង់របស់លោកប្រធានាធិបតីពាក់កណ្តាលស៊ីវិលជិតផុតអាណត្តិ ថេន សេន ដែល ឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីក្នុងឆ្នាំ២០១១ ដែលជាពេលអន្តរការនៃការផ្លាស់ប្តូរពីរបបយោធាមកកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ថ្វីដ្បិត លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមីយ៉ាន់ម៉ានៅក្មេងខ្ចី អំណាចយោធានិង បញ្ហាមួយចំនួននៅតែបន្សល់ទុកក្នុងបរិបទ មីយ៉ាន់ម៉ា គេមិនអាចមិនទទួលស្គាល់សមិទ្ធផលដែលលោក ថេន សេន បានកសាងក្នុងអាណត្តិប្រធានាធិបតីរបស់លោកនោះទេ។
ដោយមិនរាប់បញ្ចូលបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច មីយ៉ាន់ម៉ា គឺជារដ្ឋដែលចម្រុះទៅដោយជាតិសាសន៍ជាច្រើន ដែលរាប់បញ្ចូលទាំងឧទ្ទាមផងដែរនោះ លោក ថេន សេន បានព្យាយាមចរចា និង ចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពស្តីបទឈប់បាញ់ជាមួយក្រុមឧទ្ទាមដើម្បីផ្សះផ្សារជាតិ កសាងស្ថិរភាព និង សន្តិភាពមីយ៉ាន់ ម៉ាឡើងវិញ។ ជាពិសេសនោះ លោក ក៏បានដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយមីយ៉ាន់ម៉ារាប់ពាន់នាក់ ដែលត្រូវបានឃុំខ្លួនតាំងពីយោធាកាន់កាប់។ យោងតាមសារព័ត៌មាន The Diplomat នៅចុងឆ្នាំ ២០១៤ រដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ា បានប្រកាសយ៉ាងហោចណាស់មានអ្នកទោសនយោបាយប្រមាណជាង៣០០០នាក់ត្រូវបានដោះលែង។
អ្វីដែលជាសមិទ្ធផលចុងក្រោយ និងជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់លោក ថេន សេន នោះគឺលោកបានរៀបចំឲ្យមានការបោះឆ្នោតមួយតាមបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដនៅថ្ងៃទី០៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ ។ហើយលោកថែមទាំងប្រកាសទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត និងព្រមផ្ទេរតំណែងទៅឲ្យលោក ស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជីដោយសន្តិវិធី។
២. យោធានៅតែមានមហិច្ឆតាក្នុងនយោបាយមីយា់់ន់ម៉ា
បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលលោក ថេន សេន បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយនឹងក្រុមជនជាតិភាគតិចមួយចំនួនក៏ដោយ បន្ទុកដែលធ្ងន់ដែលបន្សល់ពីអាណត្តិរបស់លោកសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលបក្សលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី នៅតែបញ្ហាជម្លោះក្រុមឧទ្ទាម។ ហើយចុងក្រោយនេះ សភាមីយ៉ាន់ម៉ា ថែមទាំងបានអនុម័តលើច្បាប់ការពារអតីតប្រធានាធិបតីពីការចោទប្រកាន់លើបទល្មើសផ្សេងៗក្នុងពេលដឹកនាំប្រ ទេស ក្រោមសំណើរបស់លោក ថេន សេន។
ក្រៅពីការរក្សាអំណាចយោធា២៥ភាគរយនៅក្នុងសភា ដោយស្វ័យប្រវត្តិដែលបានកំណត់ដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ លោកថេន សេន ក៏បានស្នើទៅកាន់សភាមីយ៉ាន់ម៉ាដើម្បីអនុម័តបញ្ចូលក្រសួងអន្តោប្រវេសន៍ និងប្រជាជន ជាមួយនឹងក្រសួងមហាផ្ទៃជាក្រសួងតែមួយ។ តាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញមីយ៉ាន់ម៉ាដែលធ្វើដោយយោធា ក្រសួងធំចំនួនបីត្រូវស្ថិតក្រោមការគ្រប់ គ្រងដោយយោធាដែលរួមមាន ក្រសួងកិច្ចការព្រំដែន ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងការពារជាតិ។ ការបញ្ចូលក្រសួងពីរបន្ថែមក្នុងក្រសួងមហាផ្ទៃ បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីការចង់រក្សាឥទ្ធិពលយោធាក្នុង នយោបាយមីយ៉ាន់ម៉ា៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រទានកម្ម»មានន័យដូចម្តេច?
2 ថ្ងៃ
