អាល្លឺម៉ង់បញ្ឆេះកំហឹងតួកគី ដោយទទួលស្គាល់ការប្រល័យពូជសាសន៍នៅអាមេនី

អន្តរជាតិ

អាល្លឺម៉ង់បញ្ឆេះកំហឹងតួកគី ដោយទទួលស្គាល់ការប្រល័យពូជសាសន៍នៅអាមេនី

03, Jun 2016 , 3:39 pm

រូបភាព

ដោយ: តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា

អាល្លឺម៉ង់ បានប្រកាសទទួលស្គាល់ ការសម្លាប់ជនជាតិអាមេនី ក្នុងអំឡុងពេលសង្គ្រាមលោកលើកទី១ ពីសំណាក់ចក្រភពអូតូម៉ង់ ជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ បន្ទាប់ពីសភាប្រទេសនេះ អនុម័តទទួលស្គាល់រួចមក។ វាច្បាស់ណាស់ថា ការទទួលស្គាល់នេះ នឹងធ្វើឲ្យតួកគី ខឹងសម្បារខ្លាំងមិនខាន ដ្បិតតួកគី តែងតែបដិសេធទទួលស្គាល់ការសម្លាប់រង្គាលលើជនជាតិអាមេនីក្នុងចន្លោះឆ្នាំ១៩១៥ ដល់ឆ្នាំ១៩១៧ ជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍រហូតមក។

សូមស្ដាប់ព័ត៌មានលម្អិត៖

រដ្ឋសភាអាល្លឺម៉ង់ (Bundestag) បានអនុម័តលើសេចក្ដីសម្រេច ទទួលស្គាល់ការសម្លាប់រង្គាលលើជនជាតិអាមេនី ដោយទាហានអូតូម៉ង់ ក្នុងឆ្នាំ១៩១៥ ជាសកម្មភាពប្រល័យពូជសាសន៍។ សមាជិកសភា មកពីគ្រប់គណបក្សដែលមានសំឡេងក្នុងសភា ឯកភាពគ្នាលើញត្តិ ដែលត្រូវបានដាក់ដោយរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ របស់អធិការបតីអាល្លឺម៉ង់លោកស្រី Angela Merkel និងក្រុមបក្សប្រឆាំងបៃតង នៅថ្ងៃទី០២ ខែមិថុនា។

ជនជាតិអាមេនី ប្រមាណ១.៥លាននាក់ ត្រូវបានសម្លាប់នៅក្នុងជម្លោះជនជាតិភាគតិច និងនិរទេស ដោយទាហានអូតូម៉ង់ចាប់ពីឆ្នាំ១៩១៥ ដល់ឆ្នាំ១៩១៧ គឺក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោកលើកទី១។ ចំណែកឯ តួកគី ក៏ទទួលស្គាល់ថា មានជនជាតិអាមេនី ត្រូវបានសម្លាប់ផងដែរ ប៉ុន្តែមិនបានចាត់ទុកជា សកម្មភាពប្រល័យពូជសាសន៍ទេ ជាមួយនឹងការអះអាងថា ចំនួននៃអ្នកស្លាប់ មានតែ៣សែននាក់ទេ។

យ៉ាងណាមិញ សេចក្ដីសម្រេចរបស់សភាអាល្លឺម៉ង មិនមានលក្ខណៈផ្លូវច្បាប់ ដើម្បីចាប់បង្ខំអ្វីនោះទេ។ នេះគ្រាន់តែ ជាការសម្រេចតាមគោលការណ៍សីលធម៌ មិនមានឥទ្ធិពលនយោបាយឡើយ។ ប៉ុន្តែ ច្បាស់ណាស់ថា តួកគី ប្រាកដជាខឹងសម្បារខ្លាំង លើការទទួលស្គាល់នេះ ហើយនឹងមានប្រតិកម្មតបវិញមិនខាន។ តួកគី ហៅការទទួលស្គាល់នេះ ថា ខ្វះការគោរព និងការយល់ដឹង។

១. តួកគី ខឹងអាល្លឺម៉ង់យ៉ាងខ្លាំង និងកោះហៅអគ្គរដ្ឋទូតខ្លួន ត្រលប់ទៅវិញ
ភ្លាមៗបន្ទាប់ពី រដ្ឋសភាអាល្លឺម៉ង់ ប្រកាសទទួលស្គាល់ការសម្លាប់រង្គាលលើជនជាតិអាមេនី ជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ រដ្ឋាភិបាលក្រុងអង់ការ៉ា បានកោះហៅអគ្គរដ្ឋទូតរបស់ខ្លួន ប្រចាំក្រុងបែរឡាំង ត្រលប់ចូលស្រុកវិញ ដើម្បីផ្ដល់ប្រឹក្សាលើបញ្ហានេះ។ ជាមួយគ្នានោះ រដ្ឋាភិបាលតួកគី ក៏បានកោះហៅមន្ត្រីទូតជាន់ខ្ពស់របស់អាល្លឺម៉ង់ នៅតួកគីទៅកាន់ក្រសួងការបរទសផងដែរ។

ទន្ទឹមនឹងនេះ បើតាមទីភ្នាក់ងារ Reuters កងកម្លាំងប្រឆាំងកុបកម្ម ត្រូវបានពង្រាយនៅជុំវិញ ស្ថានទូតអាល្លឺម៉ង់ ខ្លាចក្រែងមានតវ៉ាណាមួយ។ ប្រធានាធិបតីតួកគី លោក Tayyip Erdogan ដែលកំពុងទស្សនកិច្ចនៅកេនយ៉ា ក៏ចេញមកប្រតិកម្មខ្លាំងៗ លើការសម្រេចនេះដែរ។ លោក Erdogan បញ្ជាក់ថា រឿងនេះ នឹងប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងតួកគី និងអាល្លឺម៉ង់ ហើយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក នឹងពិចារណា ពីជំហានដែលត្រូវធ្វើបន្ទាប់ទៀត។

ក្រៅពីប្រធានាធិបតី Erdogan រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសតួកគី លោក Mevlut Cavusoglu ក៏បានរិះគន់ការអនុម័ត ពីសំណាក់រដ្ឋសភាអាល្លឺម៉ង់ដែរ។ តាមរយៈបណ្ដាញសង្គម Twitter លោក Mevlut និយាយថា វិធីនៃការបិទទំព័រអាក្រក់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ មិនមែនធ្វើឲ្យប្រទេសដទៃស្អុយឈ្មោះ ជាមួយនឹងការសម្រេចចិត្ត ដែលមិនមានការទទួលខុសត្រូវ និងគ្មានមូលដ្ឋាននោះទេ។

២. កិច្ចព្រមព្រៀងជនភៀសខ្លួនរវាងអឺរ៉ុប និងតួកគី ទំនងរង្គើ ដោយសារបញ្ហានេះ
ការសម្រេចទទួលស្គាល់អំពើប្រល័យពូជសាសន៍លើជនជាតិអាមេនីនៅពេលនេះ មិនមែនជាល្អប៉ុន្មាននោះទេ។ នេះក៏ដោយសារតែ លោកស្រី Merkel និងអឺរ៉ុបទាំងមូល កំពុងតែត្រូវការតួកគីខ្លាំង លើបញ្ហាជនភៀសខ្លួនមកពីតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា។ នៅពេលនេះ ទំនាក់ទំនងការទូត នឹងធ្លាក់ចុះ ដែលនេះទំនង ជាប៉ះពាល់ដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ក្នុងការដោះស្រាយលំហូរជនភៀស ចូលមកតំបន់អឺរ៉ុប។

យោងតាមកិច្ចព្រមព្រៀងក្នុងខែមីនា តួកគីព្រមទទួលជនភៀសខ្លួនទាំងអស់ត្រលប់មកវិញ ដោយរួមទាំងជនជាតិស៊ីរី ដែលមកដល់ច្រាំងប្រទេសក្រិក។ ជាថ្នូរទៅវិញ អឺរ៉ុប នឹងផ្ដល់ជំនួយរាប់លានដុល្លារ ក៏ដូចជាការអនុញ្ញាតឲ្យជនជាតិតួកគី ធ្វើដំណើរទៅកាន់ទឹកដីអឺរ៉ុប ដោយមិនចាំចាច់មានទិដ្ឋាការទេ។

យ៉ាងណាក្ដី ពីអាសង់ទីន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាល្លឺម៉ង់ លោក Frank-Walter Steinmeier បកស្រាយថា រឿងនេះ នឹងមិនធ្វើឲ្យតួកគី ប្រតិកម្មហួសហេតុពេកទេ។ លោកនិយាយដែរថា ដូចការរំពឹងទុក តួកគី នឹងឆ្លើយតប ហើយភាគីទាំងពីរ នឹងអាចគ្រប់គ្រងស្ថានភាពនេះបាន ក្នុងថ្ងៃបន្ទាប់ ឬសប្ដាហ៍បន្ទាប់។

៣. អ្វី ជាការសម្លាប់រង្គាលលើជនជាតិអាមេនី?
ការសម្លាប់រង្គាលលើជនជាតិអាមេនី ដែលរស់នៅលើទឹកដី អូតូម៉ង់ ចាប់ផ្ដើមក្នុងឆ្នាំ១៩១៥ ដោយរដ្ឋាភិបាល អូតូម៉ង់ បានសម្លាប់អ្នកប្រាជ្ញជាតិអាមេនីរាប់រយនាក់។ បន្ទាប់ពីនោះ ជនជាតិអាមេនីរាប់លាននាក់ទៀត ត្រូវបានបណ្ដេញចេញពីផ្ទះ និងត្រូវបង្ខំឲ្យធ្វើដំណើរទៅកាន់វាលខ្សាច់ ដោយគ្មានចំណីអាហារ និងទឹកឡើយ រហូតដល់ពួកគេ ស្លាប់ទាំងអស់។

ជនជាតិអាមេនី ដែលរស់រានមានជីវិតសព្វថ្ងៃ ចាត់ទុកនេះ ជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ជាប្រព័ន្ធ លើទឹកដីប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ពួកគេ ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតក្នុងទឹកដីតួកគី។ មិនមែនតែជនជាតិអាមេនីផ្ទាល់ទេ សូម្បីតែប្រទេសមួយចំនួន២០ទៀត រួមមាន បារាំង រុស្សី ព្រមទាំងសភាអឺរ៉ុបដែរនោះ សុទ្ធតែចាត់ទុកការសម្លាប់នេះ ជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍៕