ពីនេះ ពីនោះ
«សាច់មិនបានស៊ី យកឆ្អឹងព្យួរក»៖ ក្នុងន័យអប់រំឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការសម្រេចចិត្ត
×![]()
ភ្នំពេញ៖ ចរិតមនុស្សខ្មែរ តាំងពីសម័យបុរាណ គឺជាពូជសាសន៍មួយដែលតែងតែយកអាសាគ្នា ជួយគ្នា ក្នុងគ្រាមានទុក្ខ មានអាសន្ន និងជាពិសេសគឺមានសន្តានអាណិតអាសូរគ្នា។ ហេតុ ដូច្នេះហើយ ឲ្យតែឃើញអ្នកជិតខាង ឬសាច់ញាតិបងប្អូន ឬអ្នកជិតអ្នកឆ្ងាយ ឲ្យតែមានបញ្ហាគឺតែងតែជួយ មិនថាខ្មែរដូចគ្នា ឬជនបរទេសនោះទេ។ 
ព្រោះតែខ្មែរ មានសន្តានល្អបែបនេះហើយ ទើបពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនតែងតែទទួលរងការហួសចិត្ត ភាពអយុត្តិធម៌ ឬទទួលថ្មបាក់ព្រោះតែចិត្តល្អរបស់ខ្លួន។ ហេតុនេះហើយទើបបានជាដូនតាខ្មែរបានលើកឡើងជាសុភាសិតថា«សាច់មិនបានស៊ី យកឆ្អឹងព្យួរក»។
ចំពោះសុភាសិតមួយនេះ អានទៅអាចមានអារម្មណ៍ថា សាមញ្ញ ហើយក៏មិនសូវមានអត្ថន័យជ្រៅនោះទេ។ ប៉ុន្តែបើធ្វើការពិចារណាឲ្យយូរហើយ លើកយកហេតុការណ៍ឲ្យបានច្រើនមកវិភាគ ទើបដឹងថា នេះគឺជាសុភាសិតមួយដែលមានតម្លៃ ក្នុងការអប់រំ កូនខ្មែរឲ្យក្លាយជាមនុស្សដែលមានការវិនិច្ឆ័យខ្ពស់ មានស្មារតីប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ និងមានការគិតបានស៊ីជម្រៅមុនសម្រេចចិត្តធ្វើអ្វីមួយ។
តើមូលហេតុអ្វីបានជាសុភាសិតមួយនេះមានតម្លៃ? ជាលក្ខណៈន័យត្រង់វាមិនមានតម្លៃអ្វីនោះទេ។ ប៉ុន្តែបើនិយាយពីន័យធៀបមកសង្គមមនុស្សវិញ គឺមានតម្លៃជាទីបំផុត។ ព្រោះថា សង្គមមនុស្ស គឺជាសង្គមភាវៈមានវិចារណញ្ញាណ។ ករណីនេះគឺមានន័យថា ជាសង្គមមានល្អ មានអាក្រក់ មានល្បិច មានឧបាយ មានការប្រកួតប្រជែង មានអ្នកខ្ពស់មានអ្នកទាប
មានអ្នកចាញ់មានអ្នកឈ្នះ មានខ្សោយមានអ្នកខ្លាំងជាដើម។ ហេតុនេះ គឺមានន័យថា ជាពិភពមួយដែលភាវៈសង្គមមួយនេះ រស់នៅពោរពេញដោយវិធីសាស្ត្រដើម្បីរស់រៀងៗខ្លួន។
យ៉ាងណាមិញ ការធ្វើល្អ វាមិនមែនជាសកម្មភាពអាក្រក់នោះទេ ប៉ុន្តែវានឹងនាំបញ្ហាដាក់ខ្លួន នៅពេលអំពើល្អរបស់យើងធ្វើឡើងក្រោមឧបាយកលរបស់អ្នកផ្សេង ឬមិនមែនជាឧបាយកលទេប៉ុន្តែវាជាចៃដន្យមួយដែលនាំឲ្យខ្លួនមានបញ្ហា ដែលទីបំផុតវាមិនខុសអ្វីពីពាក្យថា«សាច់មិនបានស៊ី យកឆ្អឹងព្យួរក»។
ជារួមមកគំនិតទស្សនៈរបស់ដូនតាខ្មែរ ក្នុងសុភាសិតមួយនេះគឺចង់ប្រាប់ថា អ្វីមួយដែលគ្មានគ្មានប្រយោជន៍ដល់ខ្លួន កុំទៅយកទុក្ខដាក់ខ្លួន។ រីឯក្នុងការសម្រេចធ្វើអ្វីមួយ ជួយអ្នកម្នាក់ ត្រូវប្រាកដក្នុងចិត្តថា មិនមានបញ្ហា មិនមែនជាឧបាយកល ហើយធ្វើការវិនិច្ឆ័យឲ្យបានច្បាស់មុននឹងសម្រេចចិត្ត។ នៅពេលអាចធ្វើបែបនេះបាន នោះទើបអាចគេចផុតពីពាក្យថា «សាច់មិនបានស៊ី យកឆ្អឹងព្យួរក»៕
ព្រោះតែខ្មែរ មានសន្តានល្អបែបនេះហើយ ទើបពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនតែងតែទទួលរងការហួសចិត្ត ភាពអយុត្តិធម៌ ឬទទួលថ្មបាក់ព្រោះតែចិត្តល្អរបស់ខ្លួន។ ហេតុនេះហើយទើបបានជាដូនតាខ្មែរបានលើកឡើងជាសុភាសិតថា«សាច់មិនបានស៊ី យកឆ្អឹងព្យួរក»។
ចំពោះសុភាសិតមួយនេះ អានទៅអាចមានអារម្មណ៍ថា សាមញ្ញ ហើយក៏មិនសូវមានអត្ថន័យជ្រៅនោះទេ។ ប៉ុន្តែបើធ្វើការពិចារណាឲ្យយូរហើយ លើកយកហេតុការណ៍ឲ្យបានច្រើនមកវិភាគ ទើបដឹងថា នេះគឺជាសុភាសិតមួយដែលមានតម្លៃ ក្នុងការអប់រំ កូនខ្មែរឲ្យក្លាយជាមនុស្សដែលមានការវិនិច្ឆ័យខ្ពស់ មានស្មារតីប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ និងមានការគិតបានស៊ីជម្រៅមុនសម្រេចចិត្តធ្វើអ្វីមួយ។
តើមូលហេតុអ្វីបានជាសុភាសិតមួយនេះមានតម្លៃ? ជាលក្ខណៈន័យត្រង់វាមិនមានតម្លៃអ្វីនោះទេ។ ប៉ុន្តែបើនិយាយពីន័យធៀបមកសង្គមមនុស្សវិញ គឺមានតម្លៃជាទីបំផុត។ ព្រោះថា សង្គមមនុស្ស គឺជាសង្គមភាវៈមានវិចារណញ្ញាណ។ ករណីនេះគឺមានន័យថា ជាសង្គមមានល្អ មានអាក្រក់ មានល្បិច មានឧបាយ មានការប្រកួតប្រជែង មានអ្នកខ្ពស់មានអ្នកទាប
មានអ្នកចាញ់មានអ្នកឈ្នះ មានខ្សោយមានអ្នកខ្លាំងជាដើម។ ហេតុនេះ គឺមានន័យថា ជាពិភពមួយដែលភាវៈសង្គមមួយនេះ រស់នៅពោរពេញដោយវិធីសាស្ត្រដើម្បីរស់រៀងៗខ្លួន។
យ៉ាងណាមិញ ការធ្វើល្អ វាមិនមែនជាសកម្មភាពអាក្រក់នោះទេ ប៉ុន្តែវានឹងនាំបញ្ហាដាក់ខ្លួន នៅពេលអំពើល្អរបស់យើងធ្វើឡើងក្រោមឧបាយកលរបស់អ្នកផ្សេង ឬមិនមែនជាឧបាយកលទេប៉ុន្តែវាជាចៃដន្យមួយដែលនាំឲ្យខ្លួនមានបញ្ហា ដែលទីបំផុតវាមិនខុសអ្វីពីពាក្យថា«សាច់មិនបានស៊ី យកឆ្អឹងព្យួរក»។
ជារួមមកគំនិតទស្សនៈរបស់ដូនតាខ្មែរ ក្នុងសុភាសិតមួយនេះគឺចង់ប្រាប់ថា អ្វីមួយដែលគ្មានគ្មានប្រយោជន៍ដល់ខ្លួន កុំទៅយកទុក្ខដាក់ខ្លួន។ រីឯក្នុងការសម្រេចធ្វើអ្វីមួយ ជួយអ្នកម្នាក់ ត្រូវប្រាកដក្នុងចិត្តថា មិនមានបញ្ហា មិនមែនជាឧបាយកល ហើយធ្វើការវិនិច្ឆ័យឲ្យបានច្បាស់មុននឹងសម្រេចចិត្ត។ នៅពេលអាចធ្វើបែបនេះបាន នោះទើបអាចគេចផុតពីពាក្យថា «សាច់មិនបានស៊ី យកឆ្អឹងព្យួរក»៕
Tag:
សុភាសិតខ្មែរ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«មជ្ឈការ»មានន័យខុសពី«វិមជ្ឈការ»ដូចម្តេច?
1 សប្តាហ៍
