អន្តរជាតិ
អតីតប្រមុខការទូតអាមេរិក៖ ផ្ដួលរំលំសាដាម ហ៊ូសេន គឺដើម្បីសន្តិសុខតំបន់ មិនមែនដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យឡើយ
អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក Condoleezza Rice (រូបភាព Business Insider)
×![]()
ដោយ: តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា
អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋបាលប្រធានាធិបតី ចច ដាប់ប៊លយូ ប៊ូស (George W. Bush) និយាយថា គោលដៅសំខាន់របស់អាមេរិកក្នុងការឈ្លានពានអ៊ីរ៉ាក់ គឺមិនមែនដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យឡើយ។ លោកស្រី ខុនដូលីហ្សា រ៉ៃស៍ (Condoleezza Rice) អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់រដ្ឋការលោក ប៊ូស និយាយថា ទ័ពអាមេរិកវាយលុកអ៊ីរ៉ាក់ក្នុងឆ្នាំ២០០៣ គឺដើម្បីផ្ដួលរំលំរបបដឹកនាំលោកសាដាម ហ៊ូសេន (Saddam Hussein) ដែលជាការគំរាមសម្រាប់តំបន់ប៉ុណ្ណោះ។
«យើងមិនមែនទៅអ៊ីរ៉ាក់ដើម្បីតែនាំយកប្រជាធិបតេយ្យទៅឲ្យប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់ឡើយ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោកស្រី ខុន ដូលីហ្សា រ៉ៃស៍ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃរដ្ឋការអតីតប្រធានាធិបតី ចច ដាប់ប៊លយូ ប៊ូស ទៅកាន់ការជួបជុំមួយនៅឯវិទ្យាស្ថាន Brookings នៅថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា។ លោកស្រីបន្តថា គោលដៅសំខាន់ គឺដើម្បីកម្ទេចការគំរាមកំហែងមកលើសន្តិសុខតំបន់ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះរបបផ្ដាច់ការ សាដាម ហ៊ូសេន មានអាវុធបង្កមហន្តរាយមនុស្សជាតិ។
ត្រឡប់ទៅកាន់ឆ្នាំ២០០៣ ក្រោមលេសថារបប សាដាម ហ៊ូសេន មានអាវុប្រល័យលោក ហើយថែមទាំងសហការជាមួយក្រុមភេរវករទៀតនោះ លោក ប៊ូស ក៏ចេញបញ្ជាឲ្យកងទ័ពអាមេរិកវាយលុកអ៊ីរ៉ាក់តែម្ដង បើទោះជាក្រោយមកគេរកមិនឃើញភស្តុតាងអ្វីក៏ដោយ។ ជាង១០ឆ្នាំកន្លងទៅ អ៊ីរ៉ាក់ទាំងមូល កំពុងប្រឹងប្រែងរស់ឡើងវិញទាំងត្រដរ ក្រោយបែកបាក់ជាចម្រៀកដោយសារជម្លោះនិកាយសាសនា និងការលេចឡើងក្រុមរដ្ឋឥស្លាម។
បើតាមសារព័ត៌មាន RT លោកស្រី រ៉ៃស៍ ដែលធ្លាប់ជាអតីតទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិដែរនោះ និយាយថា អាមេរិកចង់ផ្ដួលរំលំលោក សាដាម ហ៊ូសេន ព្រោះគិតថាលោកមានអាវុធមហាប្រល័យ និងជាមេដឹកនាំផ្ដាច់ការដែលគំរាមសន្តិសុខតំបន់។ នេះមានន័យថា តាំងពីដើមទីមក អាមេរិកគ្មានបំណងសូម្បីបន្តិចក្នុងការសាបព្រោះប្រជាធិបតេយ្យនៅអ៊ីរ៉ាក់ឡើយ តែដើម្បីតែកម្ចាត់ការគំរាមមកលើតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាប៉ុណ្ណោះ។
ករណីនេះ ក៏ដូចគ្នានឹងអ្វីដែលអាមេរិកធ្វើចំពោះអាហ្វហ្គានីស្ថានដែរ។ អាមេរិក លើកទ័ពចូលអាហ្វហ្គានីស្ថានក្នុងឆ្នាំ២០០១ ក្នុងគោលដៅផ្ដួលរបបដឹកនាំតាលីបង់ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះពួកគេផ្ដល់ជម្រកឲ្យក្រុមភេរវករអាល់កៃដា មិនមែនប្រជាធិបតេយ្យអ្វីឡើយ។ ចំណែកលោកស្រី រ៉ៃស៍ វិញក៏អះអាងដែរថា លោកស្រីមិនដែលផ្ដល់យោបល់ឲ្យប្រធានាធិបតី ប៊ូស ប្រើកម្លាំងទ័ពដើម្បីសាបព្រោះប្រជាធិបតេយ្យនៅអ៊ីរ៉ាក់ និងអាហ្វហ្គានីស្ថានដែរ។
ដោយសារអន្តរាគមន៍យោធាអាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ាក់ ឥឡូវនេះប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់កំពុងជួបបញ្ហាច្រើន ដែលបញ្ហាខ្លះមិនដែលកើតឡើងឡើយពេលលោក សាដាម ហ៊ូសេន កាន់អំណាច។ លោក ចន និចសុន (John Nixon) អតីតមន្ត្រី CIA ដែលសួរចម្លើយលោក សាដាម ហ៊ូសេន បាននិយាយថា ក្រុមរដ្ឋឥស្លាម មិនអាចកើតឡើងឡើយក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក សាដាម ហើយក្រុមនេះ ក៏មិនអាចរីករាយនឹងជ័យជម្នះដូចសព្វថ្ងៃដែរ បើ សាដាម បន្តគ្រប់គ្រងអ៊ីរ៉ាក់នោះ៕
«យើងមិនមែនទៅអ៊ីរ៉ាក់ដើម្បីតែនាំយកប្រជាធិបតេយ្យទៅឲ្យប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់ឡើយ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោកស្រី ខុន ដូលីហ្សា រ៉ៃស៍ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃរដ្ឋការអតីតប្រធានាធិបតី ចច ដាប់ប៊លយូ ប៊ូស ទៅកាន់ការជួបជុំមួយនៅឯវិទ្យាស្ថាន Brookings នៅថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា។ លោកស្រីបន្តថា គោលដៅសំខាន់ គឺដើម្បីកម្ទេចការគំរាមកំហែងមកលើសន្តិសុខតំបន់ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះរបបផ្ដាច់ការ សាដាម ហ៊ូសេន មានអាវុធបង្កមហន្តរាយមនុស្សជាតិ។
ត្រឡប់ទៅកាន់ឆ្នាំ២០០៣ ក្រោមលេសថារបប សាដាម ហ៊ូសេន មានអាវុប្រល័យលោក ហើយថែមទាំងសហការជាមួយក្រុមភេរវករទៀតនោះ លោក ប៊ូស ក៏ចេញបញ្ជាឲ្យកងទ័ពអាមេរិកវាយលុកអ៊ីរ៉ាក់តែម្ដង បើទោះជាក្រោយមកគេរកមិនឃើញភស្តុតាងអ្វីក៏ដោយ។ ជាង១០ឆ្នាំកន្លងទៅ អ៊ីរ៉ាក់ទាំងមូល កំពុងប្រឹងប្រែងរស់ឡើងវិញទាំងត្រដរ ក្រោយបែកបាក់ជាចម្រៀកដោយសារជម្លោះនិកាយសាសនា និងការលេចឡើងក្រុមរដ្ឋឥស្លាម។
បើតាមសារព័ត៌មាន RT លោកស្រី រ៉ៃស៍ ដែលធ្លាប់ជាអតីតទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិដែរនោះ និយាយថា អាមេរិកចង់ផ្ដួលរំលំលោក សាដាម ហ៊ូសេន ព្រោះគិតថាលោកមានអាវុធមហាប្រល័យ និងជាមេដឹកនាំផ្ដាច់ការដែលគំរាមសន្តិសុខតំបន់។ នេះមានន័យថា តាំងពីដើមទីមក អាមេរិកគ្មានបំណងសូម្បីបន្តិចក្នុងការសាបព្រោះប្រជាធិបតេយ្យនៅអ៊ីរ៉ាក់ឡើយ តែដើម្បីតែកម្ចាត់ការគំរាមមកលើតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាប៉ុណ្ណោះ។
ករណីនេះ ក៏ដូចគ្នានឹងអ្វីដែលអាមេរិកធ្វើចំពោះអាហ្វហ្គានីស្ថានដែរ។ អាមេរិក លើកទ័ពចូលអាហ្វហ្គានីស្ថានក្នុងឆ្នាំ២០០១ ក្នុងគោលដៅផ្ដួលរបបដឹកនាំតាលីបង់ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះពួកគេផ្ដល់ជម្រកឲ្យក្រុមភេរវករអាល់កៃដា មិនមែនប្រជាធិបតេយ្យអ្វីឡើយ។ ចំណែកលោកស្រី រ៉ៃស៍ វិញក៏អះអាងដែរថា លោកស្រីមិនដែលផ្ដល់យោបល់ឲ្យប្រធានាធិបតី ប៊ូស ប្រើកម្លាំងទ័ពដើម្បីសាបព្រោះប្រជាធិបតេយ្យនៅអ៊ីរ៉ាក់ និងអាហ្វហ្គានីស្ថានដែរ។
ដោយសារអន្តរាគមន៍យោធាអាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ាក់ ឥឡូវនេះប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់កំពុងជួបបញ្ហាច្រើន ដែលបញ្ហាខ្លះមិនដែលកើតឡើងឡើយពេលលោក សាដាម ហ៊ូសេន កាន់អំណាច។ លោក ចន និចសុន (John Nixon) អតីតមន្ត្រី CIA ដែលសួរចម្លើយលោក សាដាម ហ៊ូសេន បាននិយាយថា ក្រុមរដ្ឋឥស្លាម មិនអាចកើតឡើងឡើយក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក សាដាម ហើយក្រុមនេះ ក៏មិនអាចរីករាយនឹងជ័យជម្នះដូចសព្វថ្ងៃដែរ បើ សាដាម បន្តគ្រប់គ្រងអ៊ីរ៉ាក់នោះ៕
Tag:
អាមេរិក
អ៊ីរ៉ាក់
Condoleezza Rice
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 3 ថ្ងៃ
