អន្តរជាតិ
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន វ៉ាង យី ចាប់ដៃជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានផ្សេងទៀត (រូបភាព Rappler)
×![]()
ដោយ: តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា
បន្ទាប់ពីការចរចាតឹងតែងប៉ុន្មានថ្ងៃមក រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមពាក់ព័ន្ធជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានបានបង្ហាញការព្រួបារម្ភជុំវិញការសាងសង់សិប្បនិម្មិតនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងបានស្នើឲ្យចិនបញ្ឈប់យោធូបនីយកម្មនៅតំបន់នោះផងដែរ។ អាចនិយាយថា នេះគឺជាសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយរបស់អាស៊ានដែលរិះគន់ចិនចំៗ ខុសពីសព្វដងដែលអាស៊ានជ្រើសរើសភាសាស្រាលៗលើបញ្ហារសើបនេះ។
ក្រោយកិច្ចប្រជុំនៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានមិនបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ណាលើជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងទេ ដ្បិតសមាជិកទាំងអស់មិនទាន់រកចំណុចរួមបានទេ ជាពិសេសវៀតណាមចង់ឲ្យអាស៊ានបញ្ចូលបញ្ហារសើបទៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមនេះ។ មកដល់ថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ទើបរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានអាចចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ ដោយបានប្រើប្រាស់ភាសាធ្ងន់ៗដាក់ចិនទៀតផង។
ផ្ទុយពីការរំពឹងទុកថាអាស៊ាននឹងប្រើភាសាទន់ភ្លន់ដដែល រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានបានរិះគន់ចិនជុំវិញការវាតទីនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងតាមរយៈការសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិត ក៏ដូចជាសកម្មភាពយោធារបស់ចិននៅតំបន់ជម្លោះផងដែរ។ បើតាមសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួម រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានបានលើកពីសារសំខាន់នៃការមិនប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធា និងការអត់ធ្មត់របស់រដ្ឋពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ចំពោះសកម្មភាពនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន ចាត់ទុកសកម្មភាពយោធា និងការកសាងកោះសិប្បនិម្មិតនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាសកម្មភាពបំពានសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ស្ដីពីក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិនខាងត្បូង (DOC) ដែលត្រូវបានចុះហត្ថលេខានៅឆ្នាំ២០០២ ។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមរបស់អាស៊ានបន្តថា រដ្ឋមន្ត្រីទាំងអស់បានពិភាក្សាដោយស៊ីជម្រៅ និងចាត់ទុកសកម្មភាពខាងលើថាបានប៉ះពាល់ការទុកចិត្តគ្នា សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងធ្វើឲ្យជម្លោះកាន់តែតានតឹង។
តាមពិតទៅ វៀតណាមដែលជាសមាជិកអាស៊ាន និងជាភាគីមានជម្លោះផ្ទាល់ក្នុងសំណុំរឿងនេះ បានស្នើឲ្យសមាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀតប្រើប្រាស់ភាសារិះគន់ចិនក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួម ប៉ុន្តែសមាជិកអាស៊ានខ្លះបានជំទាស់នឹងការបញ្ចូលពាក្យធ្ងន់ៗដាក់ចិន។ មន្ត្រីការទូតដែលចូលរួមក្នុងការចរចា និយាយថា វៀតណាមបានបង្ហាញជំហររឹងរូសយ៉ាងខ្លាំង ប៉ុន្តែហ្វីលីពីនដែលជាប្រធានកិច្ចប្រជុំក៏បានព្យាយាមរកច្រកចេញការខ្វែងគំនិតគ្នារហូតដល់ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមបាន។
ការខ្វែងគំនិតរវាងសមាជិកអាស៊ានដែលឈានដល់ការពន្យារពេលចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួម ជាសញ្ញាបង្ហាញពីការកើនឡើងឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅក្នុងចំណោមសមាជិកអាស៊ាន ស្របពេលដែលអាមេរិកនៅតែមិនទាន់ជំហរច្បាស់លាស់នៅឡើយជាមួយអាស៊ាននោះ។ ប៉ុន្តែអ្នកការទូតខ្លះដែលមានវត្តមានផ្ទាល់ក្នុងកិច្ចប្រជុំអះអាងថា ការចរចាដ៏យូរនេះមិនមែនបណ្ដាលមកពីការខ្វែងគំនិតគ្នាទេ តែមកពីសមាជិកអាស៊ានខ្លះយល់ថាសេចក្ដីព្រាងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដំបូង គឺប្រើភាសាស្រាលពេក៕
ក្រោយកិច្ចប្រជុំនៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានមិនបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ណាលើជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងទេ ដ្បិតសមាជិកទាំងអស់មិនទាន់រកចំណុចរួមបានទេ ជាពិសេសវៀតណាមចង់ឲ្យអាស៊ានបញ្ចូលបញ្ហារសើបទៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមនេះ។ មកដល់ថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ទើបរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានអាចចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ ដោយបានប្រើប្រាស់ភាសាធ្ងន់ៗដាក់ចិនទៀតផង។
ផ្ទុយពីការរំពឹងទុកថាអាស៊ាននឹងប្រើភាសាទន់ភ្លន់ដដែល រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានបានរិះគន់ចិនជុំវិញការវាតទីនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងតាមរយៈការសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិត ក៏ដូចជាសកម្មភាពយោធារបស់ចិននៅតំបន់ជម្លោះផងដែរ។ បើតាមសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួម រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានបានលើកពីសារសំខាន់នៃការមិនប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធា និងការអត់ធ្មត់របស់រដ្ឋពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ចំពោះសកម្មភាពនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន ចាត់ទុកសកម្មភាពយោធា និងការកសាងកោះសិប្បនិម្មិតនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាសកម្មភាពបំពានសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ស្ដីពីក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រចិនខាងត្បូង (DOC) ដែលត្រូវបានចុះហត្ថលេខានៅឆ្នាំ២០០២ ។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមរបស់អាស៊ានបន្តថា រដ្ឋមន្ត្រីទាំងអស់បានពិភាក្សាដោយស៊ីជម្រៅ និងចាត់ទុកសកម្មភាពខាងលើថាបានប៉ះពាល់ការទុកចិត្តគ្នា សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងធ្វើឲ្យជម្លោះកាន់តែតានតឹង។
តាមពិតទៅ វៀតណាមដែលជាសមាជិកអាស៊ាន និងជាភាគីមានជម្លោះផ្ទាល់ក្នុងសំណុំរឿងនេះ បានស្នើឲ្យសមាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀតប្រើប្រាស់ភាសារិះគន់ចិនក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួម ប៉ុន្តែសមាជិកអាស៊ានខ្លះបានជំទាស់នឹងការបញ្ចូលពាក្យធ្ងន់ៗដាក់ចិន។ មន្ត្រីការទូតដែលចូលរួមក្នុងការចរចា និយាយថា វៀតណាមបានបង្ហាញជំហររឹងរូសយ៉ាងខ្លាំង ប៉ុន្តែហ្វីលីពីនដែលជាប្រធានកិច្ចប្រជុំក៏បានព្យាយាមរកច្រកចេញការខ្វែងគំនិតគ្នារហូតដល់ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមបាន។
ការខ្វែងគំនិតរវាងសមាជិកអាស៊ានដែលឈានដល់ការពន្យារពេលចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួម ជាសញ្ញាបង្ហាញពីការកើនឡើងឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅក្នុងចំណោមសមាជិកអាស៊ាន ស្របពេលដែលអាមេរិកនៅតែមិនទាន់ជំហរច្បាស់លាស់នៅឡើយជាមួយអាស៊ាននោះ។ ប៉ុន្តែអ្នកការទូតខ្លះដែលមានវត្តមានផ្ទាល់ក្នុងកិច្ចប្រជុំអះអាងថា ការចរចាដ៏យូរនេះមិនមែនបណ្ដាលមកពីការខ្វែងគំនិតគ្នាទេ តែមកពីសមាជិកអាស៊ានខ្លះយល់ថាសេចក្ដីព្រាងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដំបូង គឺប្រើភាសាស្រាលពេក៕
Tag:
អាស៊ាន
ចិន
សមុទ្រចិនខាងត្បូង
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
