អន្តរជាតិ
មហាយក្សចិនប្រើ«នយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំផេនដា» ចែចូវបងធំអាស៊ានឥណ្ឌូណេស៊ី
រូបភាព៖ Kompas
×![]()
ឥណ្ឌូណេស៊ីបានទទួលខ្លាឃ្មុំផេនដាចំនួនពីរក្បាលពីចិនក្នុងកម្ចីរយៈពេល ១០ឆ្នាំ។ ការផ្តល់ខ្លាឃ្មុំជាកម្ចីការទូតនេះជាផ្នែកមួយនៃនយោបាយការបរទេស«ខ្លាឃ្មុំផេនដា»របស់រដ្ឋាភិបាលចិនដែលមានប្រវត្តិយូរអង្វែងមកហើយនោះ ដែលភាគច្រើនត្រូវគេប្រើប្រាស់ដើម្បីពង្រឹងចំណងមិត្តភាព និងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសជិតខាង។ ការផ្តល់ខ្លាឃ្មុំឲ្យឥណ្ឌូណេស៊ីក៏បង្ហាញឲ្យឃើញពីការរីកម្រើននិងលូតលាស់នៃទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងឥណ្ឌូណេស៊ីដែរ។
ខ្លាឃ្មុំផេនដាចំនួនពីរក្បាលរបស់ចិនបានទៅដល់ឥណ្ឌូណេស៊ីហើយនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី ២៨ ខែ កញ្ញា ក្រោយធ្វើដំណើររយៈពេលប្រាំមួយម៉ោងពីក្រុង Chendu នៃខេត្តស៊ីឈួន។ ខ្លាឃ្មុំនេះនឹងត្រូវបញ្ជូនបន្តទៅកាន់សួនសត្វនៅក្រុង Bogor ខេត្តជ្វាខាងលិច។
ខ្លាឃ្មុំធំពីរក្បាលនេះស្ថិតក្រោមកម្ចីរយៈពេលដប់ឆ្នាំរបស់ក្រុងប៉េកាំង។ ខ្លាឃ្មុំទីមួយមានអាយុ ៧ឆ្នាំ មានឈ្មោះថា Cai Tao ហើយជាខ្លាឃ្មុំឈ្មោល។ ខ្លាឃ្មុំទីពីរមានឈ្មោះថា Hu Chun ជាខ្លាឃ្មុំញីមានអាយុ ៧ឆ្នាំដូចគ្នា។
ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានចិន Xinhua បានផ្សាយដោយស្រង់សម្តីនាយកគ្រប់គ្រងសួនសត្វ Taman Safari លោក Jansen Manansang ថា ខ្លាឃ្មុំចិនទាំងពីរនេះនឹងត្រូវរស់នៅក្នុងឧទ្យានខ្លាឃ្មុំដែលមានទំហំ ៤៨០០ម៉ែត្រការ៉េ ហើយកន្លែងដែលពួកគេស្នាក់នៅគឺស្ថិតនៅកម្ពស់ ១៧០០ម៉ែត្រលើកម្រិតនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ ដែលវាដូចនឹងកន្លែងពួកគេរស់នៅនៅក្នុងប្រទេសចិនដែរ។
សារព័ត៌មានឥណ្ឌូណេស៊ី Kompas បានស្រង់សម្តីប្រធានផ្នែកទីផ្សារ Triyoba Nataria ថា នៅពេលខាងមុខប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូណេស៊ីលោក ចូកូ វីដូដូ និងសមភាគីចិនលោក ស៊ី ជិនភីង ក៏នឹងចូលរូមបើកកម្មវិធីស្វាគមន៍វត្តមានខ្លាឃ្មុំផេនដាចិនទាំងពីរនេះដែរ។ ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់ឲ្យច្បាស់ពីកាលបរិច្ឆេទនៃកម្មវិធីនេះឡើយ។
១.ប្រវត្តិសង្ខេប«នយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំ Panda »
ការផ្តល់ខ្លាឃ្មុំជាអំណោយឬកម្ចីដើម្បីចិញ្ចឹមក្នុងរយៈពេលវែងនេះជាផ្នែកមួយនៃនយោបាយការទេសរបសចិនក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសជិតខាងផង។ គេហៅការផ្តល់កម្ចីខ្លាឃ្មុំនេះជា «នយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំផេនដា» (Panda Diplomacy) ផងដែរ ព្រោះវាស្តែងឡើងតាមរយៈការផ្តល់សត្វខ្លាឃ្មុំផេនដាជាអំណោយបែបនេះទៅកាន់ប្រទេសនានាដែលចិនចង់ពង្រឹងចំណងមិត្តភាពជាមួយនោះ។
នយោបាយការទូតនេះមានប្រវត្តិយូរអង្វែងមកហើយ។ ការអនុវត្តនយោបាយការទូតបែបនេះកើតឡើងក្នុងជំនាន់រាជរង្សថាង (Tang Dynasty) នៅពេលនោះម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ Wu Zetian (៦២៥ ដល់ ៧០៥) ផ្ញើអំណោយខ្លាឃ្មុំមួយគូទៅជូនអធិរាជជប៉ុននាសម័យកាលនោះ។
យោងតាមសារព័ត៌មាន Telegraph តមកដល់ជំនាន់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនក្រោយឆ្នាំ ១៩៤៩ នយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំផេនដានេះត្រូវបានគេយកមកអនុវត្តឡើងវិញទៀត។ ចន្លោះពីឆ្នាំ ១៩៥៨ ដល់ឆ្នាំ ១៩៨២ ចិនបានផ្តល់សត្វខ្លាឃ្មុំផេនដាចំនួន ២៣ ក្បាលទៅកាន់ប្រទេសចំនួន៩លើពិភពលោក។អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ អាមេរិកបានផ្តល់ខ្លាឃ្មុំនេះជាអំណោយទៅអាមេរិកដែរ ក្រោយភាគីទាំងពីរស្តារទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាឆ្នាំ ១៩៧២ ដោយលោកប្រធាន ម៉ៅ សេទុង បានផ្តល់ខ្លាឃ្មុំពីរក្បាលជូនប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក រីឆាត និចសុន ផងដែរ។
ពីរឆ្នាំក្រោយមក ចិនក៏បានបន្តផ្តល់ខ្លាឃ្មុំនេះចំនួនពីរក្បាលផ្សេងទៀតឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេស Edward Heath ដែលមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសចិន។ ខ្លាឃ្មុំទាំងពីរនោះមានឈ្មោះ Ching-Ching និង Chia-Chia ហើយវាត្រូវបានគេយកមកចិញ្ចឹមនៅសួនសត្វទីក្រុងឡុងដ៍។
២.ប៉េកាំងប្រើនយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំចែរចូវហ្សាការតា
ត្រឡប់រឿងឥណ្ឌូណេស៊ីវិញ ការផ្តល់កម្ចីសត្វខ្លាឃ្មុំនេះជាកាយវិការមួយដែលបញ្ជាក់ឲ្យឃើញពីបំណងរបស់ក្រុងប៉េកាំងក្នុងការពង្រឹងចំណងមិត្តភាពជាមួយក្រុងហ្សាការតា។ កន្លងមក ចិនក៏ប្រើប្រាស់នយោបាយការទូតនេះជាមួយម៉ាឡេស៊ីដែលជាសមាជិកអាស៊ានផងដែរ ហើយអ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះចំណងមិត្តភាពម៉ាឡេស៊ីនិងចិនរីកលូតលាស់គួរឲ្យកត់សម្គាល់ និងកាន់តែស្អិតល្មួតថែមទៀតផង។
ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំឥណ្ឌូណេស៊ី Sun Weide បានបញ្ជាក់ថា ឥណ្ឌូណេស៊ីក្លាយជាប្រទេសទី ១៦ ដែលបានទទួលកម្ចី និងមានសិទ្ធិចិញ្ចឹមខ្លាឃ្មុំនេះ ហើយវាបង្ហាញឲ្យឃើញច្បាស់ពីការរីកលូតលាស់នៃទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងឥណ្ឌូណេស៊ីផងដែរ។
តំណាងក្រុងប៉េកាំងរូបនេះក៏ពន្យល់ផងដែរពីឈ្មោះខ្លាឃ្មុំទាំងពីរ ដែលវាមានអត្ថន័យឆ្លុះបញ្ចាំងពីឥណ្ឌូណេស៊ីផ្ទាល់។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ ឈ្មោះទាំងពីរនេះស័ក្តិសមនឹងទឹកដីឥណ្ឌូណេស៊ីដ៏ស្រស់ស្អាត និងជាប្រទេសដែលមានកោះរាប់ពាន់ផងដែរ»។
ទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងឥណ្ឌូណេស៊ីមានភាពល្អប្រសើរអស់រយៈពេលជាយូរអង្វែង ហើយចិនក៏ក្លាយជាអ្នកវិនិយោគដ៏ធំបំផុតមួយនៅឥណ្ឌូណេស៊ី។ ហើយក្រោមអាណត្តិប្រធានាធិបតី ចូកូ ឥណ្ឌូណេស៊ីក៏បន្តចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ចិន ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយវិថីមួយផងដែរ ។ យ៉ាងណាមិញ ទំនាក់ទំនងនេះធ្លាក់ចុះល្អក់កករ និងមានភាពតានតឹងខ្លាំងផងដែររយៈពេលចុងក្រោយ។ ការធ្លាក់ចុះនេះក៏ដោយសារ ការទាមទារយកដែនសមុទ្រនៅក្នុងដែនជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង ហើយចិនបានទាមទារដែនទឹកខ្លះនៅក្បែរកោះ Natunas ដែលជាកោះរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ីនោះ៕
ខ្លាឃ្មុំផេនដាចំនួនពីរក្បាលរបស់ចិនបានទៅដល់ឥណ្ឌូណេស៊ីហើយនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី ២៨ ខែ កញ្ញា ក្រោយធ្វើដំណើររយៈពេលប្រាំមួយម៉ោងពីក្រុង Chendu នៃខេត្តស៊ីឈួន។ ខ្លាឃ្មុំនេះនឹងត្រូវបញ្ជូនបន្តទៅកាន់សួនសត្វនៅក្រុង Bogor ខេត្តជ្វាខាងលិច។
ខ្លាឃ្មុំធំពីរក្បាលនេះស្ថិតក្រោមកម្ចីរយៈពេលដប់ឆ្នាំរបស់ក្រុងប៉េកាំង។ ខ្លាឃ្មុំទីមួយមានអាយុ ៧ឆ្នាំ មានឈ្មោះថា Cai Tao ហើយជាខ្លាឃ្មុំឈ្មោល។ ខ្លាឃ្មុំទីពីរមានឈ្មោះថា Hu Chun ជាខ្លាឃ្មុំញីមានអាយុ ៧ឆ្នាំដូចគ្នា។
ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានចិន Xinhua បានផ្សាយដោយស្រង់សម្តីនាយកគ្រប់គ្រងសួនសត្វ Taman Safari លោក Jansen Manansang ថា ខ្លាឃ្មុំចិនទាំងពីរនេះនឹងត្រូវរស់នៅក្នុងឧទ្យានខ្លាឃ្មុំដែលមានទំហំ ៤៨០០ម៉ែត្រការ៉េ ហើយកន្លែងដែលពួកគេស្នាក់នៅគឺស្ថិតនៅកម្ពស់ ១៧០០ម៉ែត្រលើកម្រិតនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ ដែលវាដូចនឹងកន្លែងពួកគេរស់នៅនៅក្នុងប្រទេសចិនដែរ។
សារព័ត៌មានឥណ្ឌូណេស៊ី Kompas បានស្រង់សម្តីប្រធានផ្នែកទីផ្សារ Triyoba Nataria ថា នៅពេលខាងមុខប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូណេស៊ីលោក ចូកូ វីដូដូ និងសមភាគីចិនលោក ស៊ី ជិនភីង ក៏នឹងចូលរូមបើកកម្មវិធីស្វាគមន៍វត្តមានខ្លាឃ្មុំផេនដាចិនទាំងពីរនេះដែរ។ ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់ឲ្យច្បាស់ពីកាលបរិច្ឆេទនៃកម្មវិធីនេះឡើយ។
១.ប្រវត្តិសង្ខេប«នយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំ Panda »
ការផ្តល់ខ្លាឃ្មុំជាអំណោយឬកម្ចីដើម្បីចិញ្ចឹមក្នុងរយៈពេលវែងនេះជាផ្នែកមួយនៃនយោបាយការទេសរបសចិនក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសជិតខាងផង។ គេហៅការផ្តល់កម្ចីខ្លាឃ្មុំនេះជា «នយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំផេនដា» (Panda Diplomacy) ផងដែរ ព្រោះវាស្តែងឡើងតាមរយៈការផ្តល់សត្វខ្លាឃ្មុំផេនដាជាអំណោយបែបនេះទៅកាន់ប្រទេសនានាដែលចិនចង់ពង្រឹងចំណងមិត្តភាពជាមួយនោះ។
នយោបាយការទូតនេះមានប្រវត្តិយូរអង្វែងមកហើយ។ ការអនុវត្តនយោបាយការទូតបែបនេះកើតឡើងក្នុងជំនាន់រាជរង្សថាង (Tang Dynasty) នៅពេលនោះម្ចាស់ក្សត្រីយ៍ Wu Zetian (៦២៥ ដល់ ៧០៥) ផ្ញើអំណោយខ្លាឃ្មុំមួយគូទៅជូនអធិរាជជប៉ុននាសម័យកាលនោះ។
យោងតាមសារព័ត៌មាន Telegraph តមកដល់ជំនាន់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនក្រោយឆ្នាំ ១៩៤៩ នយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំផេនដានេះត្រូវបានគេយកមកអនុវត្តឡើងវិញទៀត។ ចន្លោះពីឆ្នាំ ១៩៥៨ ដល់ឆ្នាំ ១៩៨២ ចិនបានផ្តល់សត្វខ្លាឃ្មុំផេនដាចំនួន ២៣ ក្បាលទៅកាន់ប្រទេសចំនួន៩លើពិភពលោក។អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ អាមេរិកបានផ្តល់ខ្លាឃ្មុំនេះជាអំណោយទៅអាមេរិកដែរ ក្រោយភាគីទាំងពីរស្តារទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាឆ្នាំ ១៩៧២ ដោយលោកប្រធាន ម៉ៅ សេទុង បានផ្តល់ខ្លាឃ្មុំពីរក្បាលជូនប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក រីឆាត និចសុន ផងដែរ។
ពីរឆ្នាំក្រោយមក ចិនក៏បានបន្តផ្តល់ខ្លាឃ្មុំនេះចំនួនពីរក្បាលផ្សេងទៀតឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេស Edward Heath ដែលមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសចិន។ ខ្លាឃ្មុំទាំងពីរនោះមានឈ្មោះ Ching-Ching និង Chia-Chia ហើយវាត្រូវបានគេយកមកចិញ្ចឹមនៅសួនសត្វទីក្រុងឡុងដ៍។
២.ប៉េកាំងប្រើនយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំចែរចូវហ្សាការតា
ត្រឡប់រឿងឥណ្ឌូណេស៊ីវិញ ការផ្តល់កម្ចីសត្វខ្លាឃ្មុំនេះជាកាយវិការមួយដែលបញ្ជាក់ឲ្យឃើញពីបំណងរបស់ក្រុងប៉េកាំងក្នុងការពង្រឹងចំណងមិត្តភាពជាមួយក្រុងហ្សាការតា។ កន្លងមក ចិនក៏ប្រើប្រាស់នយោបាយការទូតនេះជាមួយម៉ាឡេស៊ីដែលជាសមាជិកអាស៊ានផងដែរ ហើយអ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះចំណងមិត្តភាពម៉ាឡេស៊ីនិងចិនរីកលូតលាស់គួរឲ្យកត់សម្គាល់ និងកាន់តែស្អិតល្មួតថែមទៀតផង។
ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំឥណ្ឌូណេស៊ី Sun Weide បានបញ្ជាក់ថា ឥណ្ឌូណេស៊ីក្លាយជាប្រទេសទី ១៦ ដែលបានទទួលកម្ចី និងមានសិទ្ធិចិញ្ចឹមខ្លាឃ្មុំនេះ ហើយវាបង្ហាញឲ្យឃើញច្បាស់ពីការរីកលូតលាស់នៃទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងឥណ្ឌូណេស៊ីផងដែរ។
តំណាងក្រុងប៉េកាំងរូបនេះក៏ពន្យល់ផងដែរពីឈ្មោះខ្លាឃ្មុំទាំងពីរ ដែលវាមានអត្ថន័យឆ្លុះបញ្ចាំងពីឥណ្ឌូណេស៊ីផ្ទាល់។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ ឈ្មោះទាំងពីរនេះស័ក្តិសមនឹងទឹកដីឥណ្ឌូណេស៊ីដ៏ស្រស់ស្អាត និងជាប្រទេសដែលមានកោះរាប់ពាន់ផងដែរ»។
ទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងឥណ្ឌូណេស៊ីមានភាពល្អប្រសើរអស់រយៈពេលជាយូរអង្វែង ហើយចិនក៏ក្លាយជាអ្នកវិនិយោគដ៏ធំបំផុតមួយនៅឥណ្ឌូណេស៊ី។ ហើយក្រោមអាណត្តិប្រធានាធិបតី ចូកូ ឥណ្ឌូណេស៊ីក៏បន្តចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ចិន ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយវិថីមួយផងដែរ ។ យ៉ាងណាមិញ ទំនាក់ទំនងនេះធ្លាក់ចុះល្អក់កករ និងមានភាពតានតឹងខ្លាំងផងដែររយៈពេលចុងក្រោយ។ ការធ្លាក់ចុះនេះក៏ដោយសារ ការទាមទារយកដែនសមុទ្រនៅក្នុងដែនជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង ហើយចិនបានទាមទារដែនទឹកខ្លះនៅក្បែរកោះ Natunas ដែលជាកោះរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ីនោះ៕
Tag:
Bogor
ចូកូ វីដូដូ
ជិនភីង
នយោបាយការទូតខ្លាឃ្មុំ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
