ពីនេះ ពីនោះ
ព័ត៍មានសុខភាព
ការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះ
× នៅក្នុងឆ្អឹងមុខមនុស្សយើង គឺមានប្រយោងឆ្អឹងច្រើនដែលគេហៅថា Sinuses ប៉ុន្តែក្នុងប្រហោងឆ្អឹងទាំងនោះភាគច្រើនគឺប្រហោងឆ្អឹងនៅច្រមុះរងការរលាកច្រើនជាងគេ។ ការរលាកនេះអាចបណ្តាលមកពីការបង្ករោគ អាឡែហ្ស៊ី និងបង្កឡើងដោយសារធាតុគីមីផ្សេងៗ។
ការរលាក និងការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងច្រមុះមានរោគសញ្ញារបស់ជាច្រើនណាស់។ អ្នកជំងឺភាគច្រើនមានរោគសញ្ញាច្រើនក្នុងពេលតែមួយ។ ខ្លះទៀតមានតែរោគសញ្ញាមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែភាគច្រើនគឺមិនចេញជារោគសញ្ញាទាំងអស់របស់វាឡើយ។ សញ្ញាទាំងនោះមានដូចជា៖
1. ឈឺក្បាលដោយសារតែមានសម្ពាធស្ទះក្នុងប្រហោងឆ្អឹង។ ការឈឺចាប់អាចនឹងខ្លាំងទៅៗនៅពេលអោន
2. តឹងនៅមុខ ឬហើមនៅពេលប៉ះពាល់នឹងមុខ
3. មានសម្ពាធ ឬឈឺចាប់ដោយសារតែការសង្កត់នៅលើជាលិកាប្រហោងឆ្អឹង ឬរលាក
4. ក្តៅខ្លួនដោយសារតែការប្រហោងឆ្អឹងរងការរលាក និងការបង្ករោគ
5. មានហូរទឹកពណ៌ល្អកចេញតាមច្រមុះដែលវាច្រើនតែជាការបង្ករោគដោយបាក់តេរី
6. មានអារម្មណ៍ថាមានអ្វីស្ទះក្នុងច្រមុះ
7. មានការហូរទឹកសម្បោរនៅខាងក្រោយបំពង់កចូលក្រពះ
8. ឈឺបំពង់ករ
9. ក្អក
10. ឈឺធ្មេញ
11. ឈឺត្រចៀក
12. ឈឺភ្នែក
13. អស់កម្លាំង
14. ធំក្លិនមាត់អាក្រក់
15. រមាស់ឬកណ្តាស
16. ហូរទឹករំអិលតាមច្រមុះដែលថ្លា ឬពណ៌ស
17. មានដំបៅកើតឡើង តែកម្រណាស់
18. មានរោគសញ្ញារ៉ាំរ៉ៃច្រើនមុខ (ច្រើនជាងមួយទៅបីខែ)
អ្វីទៅជាការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងច្រមុះ?
ការរលាកនៃប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះអាចបង្កឡើងដោយការបង្ករោគ ប៉ុន្តែក៏អាចទាក់ទងនឹងអាឡែហ្ស៊ី និងការរលាកដោយសារធាតុផ្សេងៗដែឬ។ ការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងនេះកើតឡើងនៅពេល វីរុស បាក់តេរី ឬមេរោគផ្សិតលូតលាស់ក្នុងប្រហោងឆ្អឹងនេះ។
ការរលាកប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះគឺជាជំងឺមួយដែលកើតមានជាញឹកញាប់ក្នុងជីវិតរស់នៅរបស់មនុស្សទូទៅ។ វាក៏កើតឡើងលើកន្លែងដែលមានលម្អងផ្កាច្រើន ឬហៅថាប្រតិកម្មអាឡែហ្ស៊ី។ ការរលាកប្រហោងឆ្អឹងនៅច្រមុះបណ្តាលមកពីការរលាកដូចជា សារធាតុគីមី ឬការប្រើប្រាស់ស្ព្រាយបាញច្រមុះ និងការប្រើថ្នាំញៀនតាមច្រមុះជាដើម។ ជំងឺផ្តាសាយខុសពីការរលាកប្រហោងឆ្អឹងនៅច្រមុះដោយសារតែវា បង្កឡើងដោយវីរុស និងមានរយៈពេល ៧ ទៅ១០ថ្ងៃគឺជាហើយ ខណៈពេលដែលការរលាកប្រហោងឆ្អឹងអាចបង្កឡើងដោយមូលហេតុខុសៗគ្នា និងច្រើនតែមានរយៈពេលយូរជាមួយនឹងរោគសញ្ញាប្រែប្រួលជាច្រើនទៀត។
តើការរលាកប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះបង្កឡើងដោយមូលហេតុអ្វីខ្លះ?
ការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះអាចបង្កឡើងដោយរឿងជាច្រើនដែលរំខានដល់លំហូរខ្យល់ក្នុងប្រហោងឆ្អឹងនេះ និងលំហូរទឹករំអិលរបស់វា។ ប្រហោងឆ្អឹងនេះអាចស្ទះដោយសារតែការហើមដូចជា៖
• ជំងឺផ្តាសាយ
• ប្រតិកម្មអាឡែហ្ស៊ី
• ការរលាកជាលិកាដោយសារតែស្ព្រាយបាញ់ច្រមុះ កូកាអ៊ីន និងផ្សែងបារី
ដុំសាច់ ឬការលូតលាស់អ្វីមួយក្នុងច្រមុះក៏អាចបណ្តាលឲ្យស្ទះដល់ប្រហោងឆ្អឹងដែឬបើសិនជាវានៅជិតប្រហោងនោះ។ ការខ្សោះជាតិទឹក ជំងឺ ការលេបថ្នាំ និងការកង្វះសំណើមក្នុងការរស់នៅក៏អាចធ្វើឲ្យរលាកប្រហោងឆ្អឹងនៅច្រមុះដែរ។ ការហូរទឹករំអិលចេញពីប្រហោងឆ្អឹងនេះក៏អាចរងការខូចខាតដោយសារតែការឡើងក្រាសនៃភ្នាស់បញ្ចេញទឹករំអិល ដោយសារតែការខ្សោះជាតិទឹក ជំងឺ ការលេបថ្នាំ និងកង្វះសំណើមក្នុងបរិយាកាសរស់នៅ។
យ៉ាងណាមិញ លំហូរទឹករំអិលចេញពីច្រមុះក៏អំណោយផលដល់បាក់តេរី វីរុស និងស្ថានភាពមួយចំនួន (ជំងឺអេដស៍ ឬអ្នកមានប្រព័ន្ធភាពស៊ាំចុះខ្សោយ) មេរោគផ្សិត លូតលាស់ក្នុងប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះបានដែរ។
តើគ្រូពេទ្យប្រភេទណាដែលអាចព្យាបាលការរលាកប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះបាន?
ការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងនៅច្រមុះភាគច្រើនអាចព្យាបាលជាមួយគ្រូពេទ្យធម្មតា ឬគ្រូពេទ្យជំនាញជំងឺទូទៅ។ យ៉ាងណាមិញ វាគឺជារឿងធម្មតាទេក្នុងការពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញខាងភ្នែកត្រចៀកច្រមុះបំពង់ករ អ្នកជំនាញខាងជំងឺឆ្លង អ្នកជំនាញខាងប្រតិកម្មអាឡែហ្ស៊ី។ ជាមួយនឹងការបង្ករោគក្នុងប្រយោងឆ្អឹងនៅមុខបែបស្មុគស្មាញ គ្រូពេទ្យវះកាត់ក៏អាចជារឿងសំខាន់ដែលត្រូវពិគ្រោះដែរ។
តើថ្នាំផ្សះសំខាន់ក្នុងការព្យាបាលការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងច្រមុះដែរទេ?
សម្រាប់ការរលាកប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះបង្កឡើងដោយវីរុស គឺមិនត្រូវការការព្យាបាលដោយថ្នាំផ្សះឡើយ។ ការព្យាបាលជាញឹកញាប់រួមមាន ថ្នាំបំបាត់ការឈឺ និងបញ្ចុះកម្តៅ (ដូចជា Tylenol) ថ្នាំបំបាត់ការតឹងច្រមុះ និងថ្នាំរំលាយស្លេស្ម។
នៅពេលសង្ស័យថាជាការបង្ករោគដោយបាក់តេរីជាពិសេសឈឺចាប់នៅមុខ ហូរសម្បោរតាមច្រមុះមានខ្ទុះ និងមានអាការៈយូរជាងមួយសប្តាហ៍ និងមិនឆ្លើយតបនឹងការប្រើថ្នាំតាមច្រមុះ គឺច្រើនតែត្រូវព្យាបាលជាមួយនឹងថ្នាំផ្សះហើយ។
ថ្វីបើថ្នាំ Amoxillin (Amoxil) គឺជាជម្រើសដំបូងសម្រាប់ការព្យាបាលការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងមុខស្រួចស្រាវមិនមានផលរំខានក៏ដោយ តែគ្រូពេទ្យភាគច្រើនជ្រើសរើសថ្នាំ Amoxicillin-clavulanate (Augmentin) ជាជម្រើសដំបូងហើយដោយសារតែវាមានប្រសិទ្ធផាពសម្លាប់បាក់តេរីបានល្អជាង។ ជាទូទៅ ប្រសិទ្ធភាពនៃថ្នាំផ្សះត្រូវតែបន្តយ៉ាងតិចបំផុត ១០ទៅ១៤ថ្ងៃ។ យ៉ាងណាមិញ វាច្រើនតែត្រូវការព្យាបាលជំងឺនេះរយៈពេល ១៤ ទៅ២១ថ្ងៃឯណោះ។
តើថ្នាំបំបាត់ការតឹងច្រមុះ និងស្ព្រាយបាញ់ច្រមុះអ្វីខ្លះដែលអាចព្យាបាលការរលាកប្រហោងឆ្អឹងនៅមុខបាន?
ការលេបថ្នាំបំបាត់ការតឹងច្រមុះ និងថ្នាំរំលាយស្លេស្ម តាមមាត់ប្រហែលជាមានប្រយោជន៍ក្នុងការបង្ហូរទឹករំអិលដែលកំពុងតែស្ទះ។ ការព្យាបាលលើករណីរ៉ាំរ៉ៃគឺទាមទារការលេបថ្នាំរយៈពេលយូរដូចជា Augmentin ហើយក៏ប្រហែលជាត្រូវការវះបង្ហូរខ្ទុះចេញពិប្រហោងឆ្អឹងនេះដែរ។ ការវះកាត់បង្ហូរខ្ទុះនេះគឺធ្វើឡើងដោយប្រើថ្នាំសន្លប់។ ជាទូទៅ ថ្នាំប្រឆាំងអាឡែហ្ស៊ីគួរតែចៀសវាងបើសិនជាវាមិនបង្កឡើងដោយការមានប្រតិកម្មអាឡែហ្ស៊ីទេ។
ការប្រើស្ព្រាយបាញ់ច្រមុះជាប្រភេទ Steroid នឹងជួយបន្ថយការរលាកលើអ្នកដែលមានប្រតិកម្មអាឡែហ្ស៊ីបាន។ ការលេបថ្នាំប្រភេទនេះតាមមាត់ ប្រហែលជាអាចបន្ថយការរលាកស្រួចស្រាវ និងជួយដល់ករណីរលាករ៉ាំរ៉ៃដោយមាន ឬគ្មានដុំសាច់ក្នុងច្រមុះ ឬប្រតិកម្មអាឡែហ្ស៊ីនឹងផ្សិត។
តើការរលាកប្រហោងឆ្អឹងនៅច្រមុះអាចព្យាបាលដោយខ្លួនឯងនៅផ្ទះដែរទេ?
ការបង្ករោគនៅក្នុងប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះបង្កឡើងដោយវីរុសអាចព្យាបាលដោយខ្លួនឯងនៅផ្ទះបានជាមួយនឹងថ្នាំបញ្ចុះកម្តៅ និងបំបាត់ឈឺ ថ្នាំបំបាត់ការតឹងច្រមុះ និងថ្នាំរលាយស្លេស្ម។ លើសពីណេះទៅទៀត ការលាងច្រមុះជាមួយសេរ៉ូមប្រៃអាចជួយបំបាត់រោគសញ្ញាមួយចំនួន ទោះបីជាករណីរ៉ាំរ៉ៃហើយក៏ដោយ។
សម្រាប់ការបង្ករោគដោយបាក់តេរី និងមេរោគផ្សិតវិញច្រើនតែត្រូវការការព្យាបាលដោយបាក់តេរី ឬថ្នាំប្រឆាំងនឹងមេរោគផ្សិត ដូច្នេះការព្យាបាលដោយខ្លួនឯងនៅផ្ទះបើគ្មានថ្នាំនេះទេគឺមិនជោគជ័យឡើយ។
តើការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងនៅច្រមុះមានផលវិបាកអ្វីខ្លះទៅ?
ខណៈពេលដែលផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរមិនកើតឡើងជាញឹកញាប់ វាអាចដែរត្រង់ថា ការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងនៅច្រមុះជាដើមហេតុនាំឲ្យរាលដាលការបង្ករោគទៅខួរក្បាល ដែលជាករណីធ្ងន់ធ្ងរប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតបាន ជាពិសេសការរលាកខ្សោយខួរក្បាល ឬអាប់សែខួរក្បាលតែម្តង។ លើសពីនេះទៅទៀត ការប្រែប្រួលរចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗទៀតអាចក្លាយទៅជាការបង្ករោគ និងបង្កបញ្ហាបានដូចជា ការរលាកខួរឆ្អឹងក្នុងលលាដ៍ក្បាល និងការបង្ករោគនៅជុំវិញភ្នែក។ អ្វីដែលកម្រនោះគឺថា ការបង្ករោគទាំងនេះអាចធ្វើឲ្យស្លាប់បាន។ អ្នកដែលងាយនឹងមានផលវិបាកខ្លាំងជាងគេបំផុតនោះគឺជាអ្នកជំងឺដែលមានប្រព័ន្ធភាពស៊ាំចុះខ្សោយ និងមានការរបួសបាក់បែកច្រើន។
តើការបង្ករោគក្នុងប្រហោងឆ្អឹងច្រមុះអាចបង្ការបានទេ?
ថ្មីៗនេះ វាមិនទាន់មានវ៉ាក់សាំងណាមួយដែលបង្កើតឡើងជាពិសេសក្នុងការប្រឆាំងនឹងការរលាកប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះដែលបង្កឡើងដោយមេរោគឡើយ។ យ៉ាងណាមិញ គេមានតែវ៉ាក់សាំងការពារជំងឺផ្តាសាយ និងបាក់តេរី Pneumococcus ដែលធ្វើឲ្យមានការរលាកប្រហោងឆ្អឹងក្នុងច្រមុះ។ វ៉ាក់សាំងការពារមេរោគដែលគេដឹងថាជាមូលហេតុនៃការរលាកនៅប្រហោងឆ្អឹងនៅមុខប្រហែលជាអាចបន្ថយ ឬបង្ការឱកាសកើតជំងឺនេះដោយប្រយោល ប៉ុន្តែវាមិនមានការសិក្សាពិសេសណាមួយដើម្បីគាំទ្រដល់រឿងនេះឡើយ។
បើសិនជាមនុស្សម្នាក់ងាយនឹងកើតការរលាកក្នុងប្រហោងឆ្អឹងច្រមុះម្តងហើយម្តងទៀត យកល្អគួរតែពិចារណាធ្វើតេស្តអាឡែហ្ស៊ីដើម្បីរកមើលមូលហេតុរបស់វា៕
ត្រួតពិនិត្យដោយ www.health.com.kh
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com