RFI
ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដើមឆ្នាំ២០២៤ កម្តៅក្តៅខ្លាំងបំបែកកំណត់ត្រាឆ្នាំចាស់
ទិដ្ឋភាពកន្លែងភ្នំភ្លើង Grindavak Iceland ដែលថតម៉ោង៦ព្រឹក ថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ២០២៤។ AP
×![]()
ដោយ៖ហេង ឧត្តម
បន្ទាប់ពីកម្តៅក្តៅខ្លាំងនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ដើមឆ្នាំ២០២៤នេះ ក៏បង្ហាញសញ្ញាណមិនល្អថែមទៀត។ ក្នុងខែមករាកន្លងទៅនេះ សីតុណ្ហភាពមានកម្តៅក្តៅជាងសព្វមួយដង និងមិនដែលធ្លាប់ជួបក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រភពផែនដី។ អ្នកជំនាញអាកាសធាតុអឺរ៉ុប បានបញ្ជាក់ក្នុងរបាយការណ៍ថ្មីចុងក្រោយថា ត្រឹមតែ១២ខែចុងក្រោយនេះ ភពផែនដែនដីបានឡើងកម្តៅក្តៅជាង ១,៥អង្សារសេ។ ពោលគឺ សីតុណ្ហភាពភពផែនដី ក្តៅជាងការរំពឹងទុកក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ២០១៥។ អ្នកឧតុនិយមពិភពលោក ក៏ព្យាករថា លទ្ធភាព៩៩%ដែលថា ឆ្នាំ២០២៤ ឋិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ឆ្នាំ៥ ក្តៅខ្លាំងបំផុត។ 
ចន្លោះពីខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០២៣ ដល់ខែមករា២០២៤ កម្តៅក្នុងបរិយាកាសពិភពលោក មានសីតុណ្ហភាពក្តៅ ១,៥២អង្សារសេ ក្តៅខ្លាំងជាង សម័យឆ្នាំ១៨៥០-១៩០០។ នេះបើក្រុមអ្នកជំនាញអាកាសធាតុអឺរ៉ុប Copernicus ដែលបានផ្សាយរបាយការណ៍ព្យាករសីតុណ្ហភាពកម្តៅផែនដី នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៨កុម្ភៈ។
អ្នកជំនាញអាកាសធាតុអឺរ៉ុប បញ្ជាក់ទៀតថា ជាមួយនឹងសីតុណ្ហភាពមធ្យម១៣,១៤អង្សារសេ បានធ្វើឲ្យខែមករា២០២៤ ជាខែក្តៅជាងខែមករាផ្សេងទៀតនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយប្រការនេះក៏បណ្តាលឲ្យមានរលកម្តៅក្តៅខ្លាំងនៅប្រទេស អាហ្វ្រិកខាងត្បូង និងបង្កការឆេះព្រៃ នៅប្រទេស កូឡុំប៊ី និង ឈីលី។ ខែមករាកន្លងទៅនេះ ក៏ជាខែទី៨ ដែលកម្តៅក្តៅខ្លាំងជាប់ៗគ្នា បន្តពីឆ្នាំ២០២៣។ ២០២៣ ជាឆ្នាំក្តៅខ្លាំងមិនធ្លាប់ជួបនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រភពផែនដី។
ខែមករា រំលងផុតទៅនេះ សីតុណភាពនៅក្នុងទឹកសមុទ្រវិញ ក៏ក្តៅគួរឲ្យកត់សម្គាល់ដែរ។ ជាកំណត់ត្រាថ្មី ដែល ទឹកសមុទ្រមានកម្តៅក្តៅជាមធ្យម ២០,៩៧អង្សារសេ។ ចំនួននេះ ត្រូវអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកត់ត្រាថា ជាខែទី២ បន្ទាប់ពីខែសីហា២០២៣ ដែលមានកម្តៅទឹកសមុទ្រ ក្តៅដល់ទៅ ២០,៩៨អង្សារសេ។
បាតុភូតប្រែប្រួលកម្តៅក្តៅនេះ ក៏នាំឲ្យអាកាសធាតុត្រជាក់ក៏ប្រែប្រួលខុសពីទម្លាប់សព្វមួយដែរ តួយ៉ាងនៅបណ្តាលប៉ែកខាងត្បូងប្រទេសបារាំង អេស្ប៉ាញ ព្រមទាំងផ្នែកខ្លះរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក កាណាដា មជ្ឈិមបូព៌ា និងអាស៊ីកណ្តាល។
ទិន្នន័យនេះ បង្ហាញឲ្យឃើញច្បាស់ថា សីតុណ្ហភាពភពផែនដី ក្តៅជាងការរំពឹងទុកក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ២០១៥ ដែល ប្រទេសក្នុងពិភពលោកធ្លាប់បានសន្យាខំព្យាយាមពន្យារល្បឿនការប្រែប្រួលអាកាកាសធាតុនិងបន្ថយផលវិបាក។ លោក រីឆាត បេត នាយកសិក្សាអំពីផលប៉ះពាល់អាកាសធាតុ នៅការិយាល័យឧតុនិយមអង់គ្លេស បានសង្កត់ធ្ងន់ថា របាយការណ៍ថ្មីរបស់អ្នកជំនាញអឺរ៉ុបនេះ ជាការអំពាវនាវដាស់ស្មារតីជាថ្មីឲ្យយើងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះអាកាសធាតុ ហើយនិងរកមធ្យោបាយសម្របខ្លួន។ ចំពោះលោក ប្រាយអែន ហូស្កីន អ្នកស្រាវជ្រាវ នៃ Imperial College London របាយការណ៍ថ្មីនេះ ជាការព្រមានឲ្យឆាប់រកវិធានការដោះស្រាយបន្ទាន់បំផុត ដើម្បីទប់ស្កាត់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
អ្នកស្រី សាមានថាន បួរកេស អនុប្រធានផ្នែកប្រែប្រួលអាកាសធាតុ នៃក្រុមអ្នកជំនាញអាកាសធាតុអឺរ៉ុប Copernicus បានផ្តល់អនុសាសន៍ថា «ការកាត់បន្ថយឲ្យបានឆាប់បំផុត នូវការបញ្ចេញផ្សែងពុលទៅក្នុងបរិយាកាស ជាមធ្យោបាយតែ១គត់ដែលបញ្ចប់ការកើនឡើងសីតុណ្ហភាពកម្តៅផែនដី»។
ក្នុងសប្តាហ៍នេះ គណៈកម្មការសហភាពអឺរ៉ុប បានស្នើគម្រោងកាត់បន្ថយការបញ្ចេញផ្សែងទៅក្នុងបរិយាកាស ពីពេលនេះដល់ឆ្នាំ២០៤០ ឲ្យបាន៩០% ធៀបនឹងឆ្នាំ១៩៩០។ ដើម្បីសម្រេចគោលដៅទប់ទប់ការប្រែប្រួលអាកាធាតុ សហភាពអឺរ៉ុប គ្រោងចំណាយ ១ ៥០០ ពាន់លានដុល្លារក្នុង១ឆ្នាំៗ ដើម្បីដាក់ចេញនយោបាយសម្របសម្រួលឲ្យរដ្ឋសមាជិក ដើរចេញពីការផលិតថាមពលផូស៊ីល ឬធ្យូងថ្ម និងងាកទៅផលិតថាមពលកកើតឡើងវិញ ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
