ជាតិ
បទវិភាគ
×![]()
ក្នុងគោលដៅលើកស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍ ប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលធ្វើម្ចាស់ផ្ទះសន្និសីទពិភពលោករយៈពេលបីថ្ងៃក្នុងខេត្តសៀមរាប។ ក្នុងសន្និសីទនោះ នាយករដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្ត្រីទេសចរណ៍កម្ពុជាបានលើកសរសើរអំពីភាពសម្បូរបែបនៃបេតិកភណ្ឌ និងសម្បត្តិធម្មជាតិ ដែលជាសកត្តានុពលសម្រាប់អភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍។ ប៉ុន្តែ ទោះជាមានសក្តានុពលយ៉ាងនេះក៏ដោយ ក៏ការគ្រប់គ្រងមិនល្អវានឹងសម្លាប់វិស័យទេសចរណ៍ទៅវិញទេ។
ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ កម្ពុជាទទួលបានទេសចរបរទេស ៤,៥ លាននាក់ដោយនាំចំណូលប្រមាណជា ៣០០០ លានដុល្លារ។ នេះនៅមិនទាន់រាប់ទេសចរក្នុងស្រុកចំនួន ៨ លាននាក់ផ្សេងទៀតផងទេ។ កម្ពុជាក៏រំពឹងថា ឆ្នាំ ២០១៥ នេះនឹងទទួលបានភ្ញៀវទេសចរបរទេស៥លាននាក់។ ប្រាង្គប្រាសាទអង្គរ និងសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌផ្សេងទៀតយ៉ាងសម្បូរបែប រួមទាំងឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាត និងសម្បតិ្តធម្មជាតិដ៏ឆើតឆាយ សុទ្ធសឹងជាសក្តានុពលសម្រាប់ទាក់ទាញទសេចរឲ្យមកកម្សាន្ត។ វិស័យទេសចរណ៍ក៏ជាសរសរស្តម្ភសេដ្ឋកិច្ចជាតិមួយក្នុងចំណោមសរសរស្តម្ភទាំង៤ ( សំណង់ កាត់ដេរ និងកសិកម្ម)។
ប៉ុន្តែ អ្វីដែលជាការកត់សម្គាល់នោះគឺ ការរីកលូតលាស់នៃវិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជាហាក់មានតែរូបភាពលឿនជាងខ្លឹមសារ ពោលគឺនៅពេលដែលក្រសួងទេសចរណ៍តែងតែឃោសនា ស្តីពីវឌ្ឍនភាពនៃឧស្សាហកម្មគ្មានផ្សែងដ៏សំខាន់នេះ ការរៀបចំ ការគ្រប់គ្រង និងការបម្រើសេវាកម្មផ្សេងៗ ហាក់ដូចជានៅឆ្ងាយពីស្តង់ដារទេសចរណ៍យ៉ាងខ្លាំងនៅឡើយ។ ជាក់ស្តែង ទីរមណីយដ្ឋានសំខាន់ៗទាំងតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ ទាំងរម្យណីយដ្ឋានល្បីឈ្មោះផ្សេងទៀតដូចជាខេត្តសៀមរាបជាដើម សេវាកម្មទេសចរណ៍នៅតែមានភាពអត្តខាត់យ៉ាងខ្លាំងនៅឡើយ។
ទោះបីជា ហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ័ក្នុងខេត្តដូចជាផ្លូវថ្នល់ សណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ និងភោជនីយដ្ឋានជាដើមកំពុងរីកដុះដាលព្រោងព្រាតយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ការអភិវឌ្ឍទាំងនោះមិនទាន់អាចឆ្លើយតបនឹងកំណើនទេសចរណ៍បាននៅឡើយ។ កំណើនអ្នកទេសចរលឿន តែការគ្រប់គ្រងយឺតជាចរន្តពីរដែលដើរបញ្ច្រាសទិសគ្នា។ ជាបឋម គួរកត់សម្គាល់ថា តំបន់ឆ្នេរសមុទ្រហាក់ដូចជាខ្វះឆ្នេរសម្រាប់ឲ្យអ្នកទេសចរកម្សាន្ត។ ខ្វះឆ្នេរមិនមែន មកពីគ្មានឆ្នេរធម្មជាតិនោះទេ ប៉ុន្តែ គឺមកពីការគ្រប់គ្រងមិនបានល្អច្រើនជាង។ ខណៈដែលឆ្នេរមួយចំនួនត្រូវបានគេព័ទ្ធរបងទុកចោល និងឆ្នេរខ្លះត្រូវបានក្រុមហ៊ុនឯកជនព័ទ្ធយកសម្រាប់តែភ្ញៀវអ្នកមាន ប្រជាពលរដ្ឋធម្មតាបាននាំគ្នាទៅប្រមូលផ្តុំតែនៅឆ្នេរអូរឈើទាលមួយប៉ុណ្ណោះ។ បន្ថែមពីលើលក្ខណៈតូចចង្អៀតនេះ ផ្ទៃឆ្នេរមួយភាគធំបានក្លាយជាកន្លែងលក់ដូរដែលរំខានយ៉ាងខ្លាំងដល់ការដើរកម្សាន្តរបស់ភ្ញៀវទេសចរ។
មិនមែនតែក្រុងព្រះសីហនុមួយទេ តែខេត្តសៀមរាបក៏ដូចជាទីរមណីយដ្ឋានផ្សេងទៀតដែរ សេវាកម្មវិស័យទេសចរណ៍នៅតែបង្កភាពអនាធិបតេយ្យគួរឲ្យកត់សម្គាល់នៅពេលមានភ្ញៀវទេសចរច្រើនម្តង។ ក្រៅពីការរៀបចំមិនទាន់សមស្រប សេវាកម្មឡើងថ្លៃ និងខ្វះគុណភាព ក៏ជាបញ្ហាធំធេងមួយទៀត។ អ្វីដែលជាទម្លាប់មិនទាន់កែប្រែនោះគឺ នៅពេលដែលមានភ្ញៀវច្រើន អ្នកបម្រើសេវាកម្មទេសចរក៏នាំគ្នាដំឡើងថ្លៃភ្លាម រាប់តាំងពីថ្លៃបន្ទប់ស្នាក់នៅ ថ្លៃម្ហូបអាហារ និងសេវាកម្មធ្វើដំណើរ។ នៅពេលដែលគ្រប់គ្នាសម្លឹងឃើញតែផលប្រយោជន៍ដែលត្រូវទាញពីភ្ញៀវទេសចរតាមតែទំនើងចិត្ត នោះហើយជាការសម្លាប់វិស័យទេសចរណ៍ទៅវិញទេ។
ដើម្បីរៀបចំវិស័យទេសចរណ៍ឲ្យបានល្អ វាចាំបាច់ណាស់ដែលត្រូវកែប្រែផ្នត់គំនិតរបស់មនុស្ស ទាំងអាជ្ញាធរ ទាំងអ្នកបម្រើសេវាកម្មទេសចរណ៍។ ជាទូទៅគឺបញ្ហាផលប្រយោជន៍ដែលធ្វើឲ្យការរៀបចំតំបន់ទេសចរណ៍មិនបានសមស្របតាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស។ នៅពេលគ្រប់គ្នាគិតតែពីរត់តាមផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ពួកគេនឹងទុកផលប្រយោជន៍រួមមួយអន្លើសិន។ នៅកម្ពុជា ការរត់តាមផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនមិនមែនមានតែក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ទេ តែក៏មានដែរក្នុងវិស័យផ្សេងៗទៀត ហើយវាគឺជាស្នូលនៃបញ្ហារាប់រយជំពូកក្នុងសង្គមកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន។
ដូច្នេះ ការកែប្រែផ្នត់គំនិតមនុស្សឲ្យចេះគិតប្រយោជន៍សង្គមច្រើនជាងប្រយោជន៍បុគ្គលគឺជាបេសកកម្មទី១ដែលត្រូវចាប់ផ្តើមធ្វើជាចាំបាច់។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើស្ថានភាពនេះនៅបន្ត វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ក៏ដូចជាវិស័យផ្សេងទៀតដែរ ប្រាកដជានឹងគេចមិនផុតពីភាពអនាធិបតេយ្យបែបនេះឡើយ។ បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាមានសម្បត្តិវប្បធម៌ដ៏សម្បូរបែបហើយរដ្ឋាភិបាលក៏មានគោលដៅអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍វប្បធម៌ និងធម្មជាតិនេះដែរ។ នេះជាគោលដៅសមស្របមួយ។
ប៉ុន្តែ ដើម្បីសម្រេចគោលដៅនេះទាល់តែកម្ពុជាបង្កើនការគ្រប់គ្រងសម្បត្តិវប្បធម៌ទាំងឡាយឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ ការគ្រប់គ្រងតំបន់ឆ្នេរក៏គួរពិនិត្យមើលឡើងវិញ ខណៈដែលធនធានធម្មជាតិដូចជាព្រៃឈើជាដើមដែលស្ទើរវិនាសអស់ទៅហើយនោះក៏ជាកត្តាស្លាប់រស់មួយដែរសម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍។ ប្រសិនបើសម្បត្តិវប្បធម៌ និងសម្បត្តិធម្មជាតិដ៏មានតម្លៃមហាសាលទាំងនោះមិនអាចគ្រប់គ្រងបានល្អទេ វាមិនខុសអ្វីពី«មានមាសហើយខ្វះក្រដាស់ខ្ចប់»នោះឡើយ៕
ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ កម្ពុជាទទួលបានទេសចរបរទេស ៤,៥ លាននាក់ដោយនាំចំណូលប្រមាណជា ៣០០០ លានដុល្លារ។ នេះនៅមិនទាន់រាប់ទេសចរក្នុងស្រុកចំនួន ៨ លាននាក់ផ្សេងទៀតផងទេ។ កម្ពុជាក៏រំពឹងថា ឆ្នាំ ២០១៥ នេះនឹងទទួលបានភ្ញៀវទេសចរបរទេស៥លាននាក់។ ប្រាង្គប្រាសាទអង្គរ និងសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌផ្សេងទៀតយ៉ាងសម្បូរបែប រួមទាំងឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស្រស់ស្អាត និងសម្បតិ្តធម្មជាតិដ៏ឆើតឆាយ សុទ្ធសឹងជាសក្តានុពលសម្រាប់ទាក់ទាញទសេចរឲ្យមកកម្សាន្ត។ វិស័យទេសចរណ៍ក៏ជាសរសរស្តម្ភសេដ្ឋកិច្ចជាតិមួយក្នុងចំណោមសរសរស្តម្ភទាំង៤ ( សំណង់ កាត់ដេរ និងកសិកម្ម)។
ប៉ុន្តែ អ្វីដែលជាការកត់សម្គាល់នោះគឺ ការរីកលូតលាស់នៃវិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជាហាក់មានតែរូបភាពលឿនជាងខ្លឹមសារ ពោលគឺនៅពេលដែលក្រសួងទេសចរណ៍តែងតែឃោសនា ស្តីពីវឌ្ឍនភាពនៃឧស្សាហកម្មគ្មានផ្សែងដ៏សំខាន់នេះ ការរៀបចំ ការគ្រប់គ្រង និងការបម្រើសេវាកម្មផ្សេងៗ ហាក់ដូចជានៅឆ្ងាយពីស្តង់ដារទេសចរណ៍យ៉ាងខ្លាំងនៅឡើយ។ ជាក់ស្តែង ទីរមណីយដ្ឋានសំខាន់ៗទាំងតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ ទាំងរម្យណីយដ្ឋានល្បីឈ្មោះផ្សេងទៀតដូចជាខេត្តសៀមរាបជាដើម សេវាកម្មទេសចរណ៍នៅតែមានភាពអត្តខាត់យ៉ាងខ្លាំងនៅឡើយ។
ទោះបីជា ហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ័ក្នុងខេត្តដូចជាផ្លូវថ្នល់ សណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ និងភោជនីយដ្ឋានជាដើមកំពុងរីកដុះដាលព្រោងព្រាតយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ការអភិវឌ្ឍទាំងនោះមិនទាន់អាចឆ្លើយតបនឹងកំណើនទេសចរណ៍បាននៅឡើយ។ កំណើនអ្នកទេសចរលឿន តែការគ្រប់គ្រងយឺតជាចរន្តពីរដែលដើរបញ្ច្រាសទិសគ្នា។ ជាបឋម គួរកត់សម្គាល់ថា តំបន់ឆ្នេរសមុទ្រហាក់ដូចជាខ្វះឆ្នេរសម្រាប់ឲ្យអ្នកទេសចរកម្សាន្ត។ ខ្វះឆ្នេរមិនមែន មកពីគ្មានឆ្នេរធម្មជាតិនោះទេ ប៉ុន្តែ គឺមកពីការគ្រប់គ្រងមិនបានល្អច្រើនជាង។ ខណៈដែលឆ្នេរមួយចំនួនត្រូវបានគេព័ទ្ធរបងទុកចោល និងឆ្នេរខ្លះត្រូវបានក្រុមហ៊ុនឯកជនព័ទ្ធយកសម្រាប់តែភ្ញៀវអ្នកមាន ប្រជាពលរដ្ឋធម្មតាបាននាំគ្នាទៅប្រមូលផ្តុំតែនៅឆ្នេរអូរឈើទាលមួយប៉ុណ្ណោះ។ បន្ថែមពីលើលក្ខណៈតូចចង្អៀតនេះ ផ្ទៃឆ្នេរមួយភាគធំបានក្លាយជាកន្លែងលក់ដូរដែលរំខានយ៉ាងខ្លាំងដល់ការដើរកម្សាន្តរបស់ភ្ញៀវទេសចរ។
មិនមែនតែក្រុងព្រះសីហនុមួយទេ តែខេត្តសៀមរាបក៏ដូចជាទីរមណីយដ្ឋានផ្សេងទៀតដែរ សេវាកម្មវិស័យទេសចរណ៍នៅតែបង្កភាពអនាធិបតេយ្យគួរឲ្យកត់សម្គាល់នៅពេលមានភ្ញៀវទេសចរច្រើនម្តង។ ក្រៅពីការរៀបចំមិនទាន់សមស្រប សេវាកម្មឡើងថ្លៃ និងខ្វះគុណភាព ក៏ជាបញ្ហាធំធេងមួយទៀត។ អ្វីដែលជាទម្លាប់មិនទាន់កែប្រែនោះគឺ នៅពេលដែលមានភ្ញៀវច្រើន អ្នកបម្រើសេវាកម្មទេសចរក៏នាំគ្នាដំឡើងថ្លៃភ្លាម រាប់តាំងពីថ្លៃបន្ទប់ស្នាក់នៅ ថ្លៃម្ហូបអាហារ និងសេវាកម្មធ្វើដំណើរ។ នៅពេលដែលគ្រប់គ្នាសម្លឹងឃើញតែផលប្រយោជន៍ដែលត្រូវទាញពីភ្ញៀវទេសចរតាមតែទំនើងចិត្ត នោះហើយជាការសម្លាប់វិស័យទេសចរណ៍ទៅវិញទេ។
ដើម្បីរៀបចំវិស័យទេសចរណ៍ឲ្យបានល្អ វាចាំបាច់ណាស់ដែលត្រូវកែប្រែផ្នត់គំនិតរបស់មនុស្ស ទាំងអាជ្ញាធរ ទាំងអ្នកបម្រើសេវាកម្មទេសចរណ៍។ ជាទូទៅគឺបញ្ហាផលប្រយោជន៍ដែលធ្វើឲ្យការរៀបចំតំបន់ទេសចរណ៍មិនបានសមស្របតាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស។ នៅពេលគ្រប់គ្នាគិតតែពីរត់តាមផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ពួកគេនឹងទុកផលប្រយោជន៍រួមមួយអន្លើសិន។ នៅកម្ពុជា ការរត់តាមផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនមិនមែនមានតែក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ទេ តែក៏មានដែរក្នុងវិស័យផ្សេងៗទៀត ហើយវាគឺជាស្នូលនៃបញ្ហារាប់រយជំពូកក្នុងសង្គមកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន។
ដូច្នេះ ការកែប្រែផ្នត់គំនិតមនុស្សឲ្យចេះគិតប្រយោជន៍សង្គមច្រើនជាងប្រយោជន៍បុគ្គលគឺជាបេសកកម្មទី១ដែលត្រូវចាប់ផ្តើមធ្វើជាចាំបាច់។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើស្ថានភាពនេះនៅបន្ត វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ក៏ដូចជាវិស័យផ្សេងទៀតដែរ ប្រាកដជានឹងគេចមិនផុតពីភាពអនាធិបតេយ្យបែបនេះឡើយ។ បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាមានសម្បត្តិវប្បធម៌ដ៏សម្បូរបែបហើយរដ្ឋាភិបាលក៏មានគោលដៅអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍វប្បធម៌ និងធម្មជាតិនេះដែរ។ នេះជាគោលដៅសមស្របមួយ។
ប៉ុន្តែ ដើម្បីសម្រេចគោលដៅនេះទាល់តែកម្ពុជាបង្កើនការគ្រប់គ្រងសម្បត្តិវប្បធម៌ទាំងឡាយឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ ការគ្រប់គ្រងតំបន់ឆ្នេរក៏គួរពិនិត្យមើលឡើងវិញ ខណៈដែលធនធានធម្មជាតិដូចជាព្រៃឈើជាដើមដែលស្ទើរវិនាសអស់ទៅហើយនោះក៏ជាកត្តាស្លាប់រស់មួយដែរសម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍។ ប្រសិនបើសម្បត្តិវប្បធម៌ និងសម្បត្តិធម្មជាតិដ៏មានតម្លៃមហាសាលទាំងនោះមិនអាចគ្រប់គ្រងបានល្អទេ វាមិនខុសអ្វីពី«មានមាសហើយខ្វះក្រដាស់ខ្ចប់»នោះឡើយ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 3 ថ្ងៃ
